به گزارش نما ،صنعت نشر در ایران نیز به مانند سایر کشورهای دنیا تحت تاثیر کرونا ماه‌ها است که زمین‌گیر شده و هراز چندگاهی با مسکن‌هایی که دولت گاه و بی‌گاه به آن تزریق می‌کند، ناشران کتاب سرپا می‌شود. آمارهای نشر نشان می‌دهد که اگرچه ناشران تلاش کرده‌اند چندان تحت تاثیر کرونا قرار نگیرند و امیدوارانه به فعالیت خود ادامه دهند، اما نمی‌توان از کاهش شمارگان، کاهش عناوین چاپ اول و ... که در شش ماهه نخست سال جاری بر نشر حاکم شد چشم‌پوشی کرد.
هرچند تأثیر کرونا بر کسب و کارهای جهان انکارنشدنی است، اما شاید بتوان گفت که صنعت نشر در کشورهای دنیا به دلیل برخورداری از یک تفاوت مهم با ایران توانست تا حدودی بر مشکلات ناشی از کرونا غلبه پیدا کند، اما در ایران ناشران تاکنون نتوانسته‌اند به چنین مهمی دست پیدا کنند و آن بهره‌مندی از زیرساخت‌های فروش آنلاین و مجازی کتاب است.
نبود زیرساخت‌های لازم برای فروش آنلاین کتاب آن‌چنان است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هنوز بعد از گذشت شش ماه از آغاز سال جاری و عدم برگزاری نمایشگاه کتاب تهران نتوانسته است ساز و کار برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب را مشخص کند. اگرچه بخش خصوصی نیز اقدام به برگزاری نمایشگاهی مجازی برای کتاب کرد، اما به دلایل مختلف که از حوصله این بحث خارج است، نتوانست در عمل چندان موفقیتی را تجربه کند.
بنابراین با گذشت شش ماه از سال جاری باید گفت که صنعت نشر در شرایطی به سر می‌برد که به دلیل ناامنی و تردید نسبت به ادامه فعالیت، بی‌سابقه بوده است. امروز ناشران از یک سو با کاهش روز‌افزون سرمایه خود به دلیل نوسان نرخ ارز و ثابت نبودن قیمت‌ها مواجه هستند و از سوی دیگر با نبود بازاری مطمئن برای آنچه که تولید می‌کنند. حمایت‌های دولتی نیز در شرایطی که دولت خود با آشفتگی اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کند،چندان راه به جایی نمی‌برد.
در این میان وضعیت برخی ناشران که در دوران پیشا کرونا نیز از وضعیت خوبی برخوردار نبودند، بغرنج‌‌تر است، ناشران کتاب‌های خارجی و ناشران دینی.
ناشران دینی که در سال‌های اخیر به دلیل کاهش تمایل بازار با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کردند، حالا با شیوع کرونا، تعطیلی نمایشگاه کتاب تهران تعطیلی نمایشگاه‌های استانی و نمایشگاه‌های منطقه‌ای رو به تعطیلی و ورشکستگی می‌روند.
حمید خرمی، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان استان قم، که بیشترین حجم ناشران کتاب‌های دینی را در خود جای داده است، در این‌باره به خبرنگار تسنیم گفت: سال 99 برای ناشران دینی سالی خوش‌یمن نبود، در چند سال گذشته فروش کتاب‌های حوزه دین بسیار پایین آمده است، با شیوع کرونا نیز که کلیه صنابع و کسب وکارها دچار ضرر و زیان شدند.
وی ادامه داد: در این میان ضرر و زیان به حوزه نشر بیش از سایر صنایع بوده است؛ زیرا نشر پیش از آن نیز با مشکلات ریز و درشت اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کرد و حالا در شرایطی قرار گرفته است که تا پیش از آنت تجربه نکرده است.
خرمی از افت بسیار زیاد فروش کتاب‌های حوزه دین در ماه‌های گذشته خبر داد و اضافه کرد: ناشران این حوزه تنها با طرح‌های فصلی و یارانه‌ای که معاونت فرهنگی وزارت ارشاد برگزار می‌کند، سرپا هستند که امیدواریم این طرحها بیشتر شده و یارانه‌هایش نیز افزایش داشته باشد.
وی از تعدیل نیرو در صنعت نشر استان قم خبر داد و گفت: بسیاری از همکاران ما در ماه‌های گذشته به تعدیل نیرو روی آورده‌اند. از سوی دیگر تسهیلات کرونا نیز چندان دردی را دوا نمی‌کند چرا که اولا مبالغش بسیار اندک است و در ثانی ناشران معمولا با چند نیروی اندک فعالیت می‌کنند. تازه همه ناشران نیز موفق نشده‌اند از این تسهیلات بهره ببرند چون به دلیل شرایط نامنماسب اقتصادی چک‌های برگشتی بسیار شده و وام‌ها معوق نیز وجود دارد.بنابراین ناشران حوزه دین به ندت توانستند از این تسهیلات استفاده کنند.
وی ضرر و زیان ناشران کتاب‌های دینی از تعطیلی نمایشگاه کتاب را بالا دانست و یادآور شد: علاوه بر اینکه فروش نمایشگاه کتاب را از دست دادیم، فروش نمایشگاه‌های استانی را نیز از دست داده‌ایم. از سوی دیگر مراوداتی که با کشورهای عرب‌زبان منطقه داشتیم نیز تعطیل شده است.
تسنیم
وضعیت ناشران كتاب‌های دینی وخیم است/ فشار اقتصادی و كرونا بر سر ناشران قمی
صنعت نشر در ایران تخت تأثیر فشارهای اقتصادی چندان نتوانسته در برابر ویروس كرونا مقاومت كند، در این میان وضعیت ناشران كتاب‌های خاص همچون كتاب‌های دینی از سایر ناشران بدتر است.
۱۳۹۹/۷/۱۲
