به گزارش نما، اسماعیل امینی، شاعر، طنزپرداز و از اساتید برجسته زبان و ادبیات فارسی درباره نامگذاری کالاهای ایرانی با اسامی خارجی و غیرفارسی اظهار داشت: نامگذاری کالاها با اسامی غیرفارسی تاثیری بر زبان فارسی ندارد، چون دائم در زبان فارسی به کار نمی‌رود. آنچه به زبان فارسی آسیب می‌زند، تغییرات نحوی به پیروی از ترجمه ساخت‌های بیگانه است که وارد زبان می‌شود و مقداری تعابیر خارجی که معادلش در زبان فارسی وجود دارد، اما تمایل به استفاده از آن لغت خارجی است.
* کالای خارجی لزوما مرغوب‌تر نیست
وی گفت: اینکه چرا تولیدکننده دوست دارد نام خارجی روی کالای خود قرار دهد، یک «مشکل فرهنگی» است. کالا یا ابزار یا دارو می‌خریم که فرد متخصص ارائه کننده آن می‌گوید ما خارجی این کالا را با قیمت فلان هم داریم، اما باید گفت کالای خارجی لزوما مرغوب‌تر نیست. این تصور به غلط در فرهنگ ما جا افتاده است که کالای خارجی باکیفیت‌تر است. در حالی که در مسائل مختلف مثل صنعت پوشاک، داروسازی و یا صنایع مختلف ممکن است هر کشوری در یک صنف نسبت به دیگری برتری داشته باشد. ایران نیز در صنعت پوشاک و مواد غذایی برتری مشهودی نسبت به سایر کشورها دارد، اما اینکه در تعلیم و تربیت و فضای رسانه‌ای کالای خارجی قابل اعتماد و مرغوب‌تر بیان شود این خوب نیست.
* استفاده یک گزارشگر از لغات خارجی نشان‌دهنده تخصص و سواد او نیست
امینی در بخش دیگری از سخنانش با تاکید بر اینکه راهکار ماجرا «حاکمیتی نیست» که قانون وضع کنیم، ابراز داشت: راهکار حاکمیتی نیست، چرا که وقتی در ذهن گوینده تلویزیون کلمات خارجی ته‌نشین شده و کاربرد آن از سوی یک گوینده نشان دهنده باسواد بودن محسوب می‌شود، این خود نشان می‌دهد در چه مرحله‌ای هستیم. پس باید کار را از همین جا شروع کرد. مثلاً یک گزارشگر ورزشی می‌گوید: دروازه‌بان توپ را «سیو» کرد، «هت تریک» کردیم، و... این به آن معنی است که اگر گوینده یا گزارشگری از این لغات خارجی استفاده کند نشان‌دهنده تخصص و سواد اوست؛ در حالی که من بارها با اساتید مختلف مراوده دارم. اساتیدی که تحصیلکرده و در آن حوزه استاد هستند. آنها در جایی که قرار است فارسی حرف بزنند تمام و کمال فارسی صحبت می‌کنند و جایی که قرار است انگلیسی و آلمانی صحبت کنند به همان زبان صحبت می‌کنند. اینکه فارسی آمیخته با انگلیسی باشد، نشان‌دهنده سواد نیست.
امینی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه صداوسیما خود یکی از مروجان این کلمات و لغات است، تصریح کرد: در جایی مثل صداوسیما یک خطای زبانی مجری و استفاده از لغاتی مثل «گاهاً» و «خواهشاً» ناخودآگاه به مخاطب و استاد دانشگاه هم سرایت می‌کند؛ چون تلویزیون الگوست.
* مسأله برخورد با لغات یا واژه‌های بیگانه حاکمیتی نیست
امینی در پایان سخنان خود ضمن تاکید بر اینکه برخی از افراد از واژه «یکسری» استفاده می‌کنند، گفت: برخی می‌گویند «یکسری مردم»، «یکسری کتاب‌ها» در حالی که باید از لغت «بعضی کتاب‌ها» استفاده کرد. این لغات را اکثراً در رادیو و تلویزیون هم می‌شنویم که بسیار رایج شده و بر سر زبان‌ها افتاده است. اگر کار حاکمیتی می‌کنیم باید از سرچشمه‌ها مثل سایت‌های خبری، رسانه‌ای، صداوسیما و افراد الگو مثل سخنرانان محبوب آغاز کنیم، چرا که آنها می‌توانند برای جامعه الگو باشند و مروج برخی لغات باشند.
منبع: فارس
برخورد با نام‌های بیگانه روی تولیدات ایرانی، مسئله حاكمیتی نیست
استاد زبان و ادب فارسی در دانشگاه‌ها می‌گوید: اینكه چرا تولیدكننده نام خارجی روی كالای خود قرار می‌دهد، یك «مشكل فرهنگی» است و لزوما برخورد با آن حاكمیتی نیست.
۱۳۹۹/۸/۲۷
