به گزارش نما به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، ما میدانیم که قرار گرفتن در معرض ذرات معلق هوا، بهویژه آنهایی که از اگزوز خودروها خارج میشوند، میتوانند مغز انسان را تغییر دهند. ذرات معلق فلزی و آلایندههای دیگر که در هوای آلوده پنهان شدهاند میتوانند از طریق بینی به مغز راه یابند و موجب واکنشی التهابی شوند.
التهاب مغز نقش مهمی در بیماری آلزایمر ایفا میکند. از این رو یک عامل محرک التهاب بیشتر میتواند سلامت شناختی انسان را در یک مارپیچ رو به پایین هدایت کند. مطالعهای که توسط پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیای جنوبی انجام شد، نشان داده است زنان مسنی که در مناطقی با میزان زیاد ذرات معلق هوا نسبت به استاندارد سازمان محافظت از محیط زیست آمریکا زندگی میکنند، ۹۲ درصد احتمال بیشتری دارد به بیماری آلزایمر یا زوال عقل مبتلا شوند.
اکنون ما میدانیم که آلودگی هوا با بیماری پارکینسون و بیماری نورون حرکتی نیز پیوند خورده است و آسیب ناشی از آن میتواند بسیار زودتر از آن چه پیشتر تصور میشد در زندگی انسان آغاز شود. پژوهشگران دانشگاه لنکستر در انگلیس، شرایط ساقه مغز ۱۸۶ فرد ساکن شهر مکزیکوسیتی، شهری که برای دههها با سطوح خطرناک آلودگی هوا مواجه بوده است، که در بازه سنی ۱۱ ماهگی تا ۲۷ سالگی قرار داشتند را مورد بررسی قرار دادند. آنها نشانگرهایی نه تنها مربوط به بیماری آلزایمر بلکه نشانگرهای مرتبط با بیماری پارکینسون و بیماری نورون حرکتی را در ساقه مغز این افراد یافتند.
همچنین، این افراد دارای تراکم بالایی از ذرات آهن، آلومینیوم و تیتانیوم در ساقه مغز خود، به ویژه در توده سیاه و مخچه خود بودند.
تغییرات مغزی ناشی از ذرات معلق هوا
نشانگرهایی که پژوهشگران به آنها اشاره داشتند شامل تودههای سلول عصبی، پلاکها و گوریدههای ناشی از پروتئینهای کژتابیده در مغز، یک نشانه بارز بیماری آلزایمر بودند. این موارد حتی در نوزادی که ۱۱ ماه سن داشت نیز مشاهده شد. به نظر میرسد که آلایندههای هوا میتوانند از طریق استنشاق یا بلع به ساقه مغز راه یابند. آنها به طور خاص با آسیب دیدگی توده سیاه، بخشی از ساقه مغز که مسئول به کار انداختن و مهار نورونهای حرکتی است و امکان اجرای روان حرکات را برای ما فراهم میکند، مرتبط بوده اند.
آسیب به توده سیاه ارتباط مستقیمی با ابتلا به بیماری پارکینسون دارد.
چگونگی محافظت از خود در برابر آلودگی
افراد مختلف دارای سطوح متفاوت از آسیب پذیری در برابر ذرات معلق هوا هستند، اما یافتههای جدید نشان میدهند این که در معرض چه آلایندههای قرار میگیرید و چه چیزی را استنشاق و میبلعید به واقع در شکل گیری آسیب عصبی مهم هستند.
در ادامه چند اقدام که میتوانند به کاهش آسیب پذیری و محافظت از ما در برابر آلایندههای هوا کمک کنند، ارائه شده اند:
جوانههای بروکلی و دیگر مواد غذایی را که به کبد در سمزدایی بدن کمک میکنند، مصرف کنید.
ماهی، به ویژه انواع سرشار از اسیدهای چرب امگا-۳ مانند سالمون، ساردین و تن را مصرف کنید. اسیدهای چرب امگا-۳ نشان داده اند که با التهاب مغز مبارزه کرده و از برخی آسیبهای مغزی ناشی از نوروتوکسینهایی مانند سرب و جیوه پیشگیری میکنند.
ویتامینهای B را مصرف کنید. مطالعهای که در دانشگاه کلمبیا انجام شد، نشان داد که مصرف مکملهای ویتامین B۶، B۱۲ و اسید فولیک به میزان قابل توجهی اثر منفی آلودگی هوا بر دیانای را کاهش میدهد.
اسید آلفا لیپوئیک مصرف کنید. این یک آنتیاکسیدان قوی است و از فعالیت کیلیت فلزی برخوردار است. هم محلول در چربی و هم محلول در آب، این ترکیب به راحتی در روده جذب شده و از موانع غشایی سلولی و سد خونی - مغزی عبور میکند.
مصرف فسفاتیدیلسرین را مد نظر قرار دهید. این یکی از مواد مغذی بسیار آزمایش شده برای سلامت مغز و حافظه است. این ماده مغذی یک بلوک سازنده کلیدی برای سلولهای مغز است.
مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدانها را مصرف کنید. مواد غذایی مانند توت ها، شکلات تلخ، لوبیا قرمز و گیلاسها که سرشار از آنتی اکسیدانها هستند میتوانند با استرس اکسیداتیو که در پس زوال شناختی قرار دارد، مبارزه کنند.
گلوتاتیون مصرف کنید. با افزایش سن، بدن گلوتاتیون کمتری تولید میکند که برای محافظت از خود در برابر استرس اکسیداتیو ناشی از آلودگی هوا به این آنتی اکسیدان نیاز دارید. سبزیجات چلیپایی و دیگر مواد غذایی سرشار از گلوتاتیون میتوانند به افزایش سطوح آن در بدن کمک کنند.
کوانزیم کیو۱۰ و پیرولوکینولین کینون (PQQ) مصرف کنید. همراه هم، این دو آنزیم با تقویت میتوکندری و کاهش استرس اکسیداتیو به محافظت از سلولهای عصبی مغز کمک میکنند.
کیلیت کردن را مد نظر قرار دهید. این فرایندی است که در آن از یک عامل پیوند دهنده برای گرفتن آلایندههای مضر مانند فلزات سنگین و از بین بردن آنها استفاده میشود.