به گزارش نما، سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه روز دوشنبه ۱۷ آذر ماه در نشست هفتگی با خبرنگاران از سفر امروز (چهارشنبه) «جیحون بایراموف» وزیر خارجه جمهوری آذربایجان به تهران خبر داد و گفت: وی در این سفر ضمن دیدار با محمدجواد ظریف با رئیس جمهور، رئیس مجلس و دبیر شورای عالی امنیت ملی دیدار و گفتوگو خواهد کرد.
گفتنی است، این اولین سفر بایراموف به ایران بعد از تصدی این سمت است.
در همین خصوص سفارت جمهوری اسلامی ایران در باکو هم در اطلاعیهای اعلام کرد: توسعه و تعمیق هر چه بیشتر روابط دو کشور دوست و همسایه و بررسی مهمترین تحولات منطقهای و بینالمللی، به ویژه شرایط پساجنگ قره باغ از مهمترین اهداف و محورهای این سفر خواهد بود. این سفر نخستین سفر خارجی ایشان پس از جنگ اخیر و اولین سفر به ایران پس از تصدی پست وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان از تیر ماه امسال است. آقایان ظریف و بایراموف وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان پیش از این چندین دور گفتوگوی تلفنی و ویدئو کنفرانسی برگزار کردند.
در پی دور جدید درگیریهای جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر سر منطقه مورد مناقشه قره باغ، جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدا طرفین درگیری را به خویشتنداری دعوت کرد و در همین راستا رایزنیهایی را با طرفین درگیری و همچنین کشورهای تاثیرگذار صورت داد. علاوه بر گفتوگوهای تلفنی ظریف با همتایان خود در این دو کشور و چند کشور دیگر، حسن روحانی نیز با نخست وزیر ارمنستان و روسای جمهور آذربایجان و روسیه به صورت تلفنی گفتوگو کرد.
جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدا با ابراز نگرانی از وقوع این درگیریها و با اعلام اینکه از نزدیک این درگیریهای نظامی را دنبال میکند، ضمن دعوت طرفین به خویشتنداری، بر توقف درگیریها و برقراری آتش بس و انجام گفتوگو بین دو طرف درگیر تأکید و آمادگی خود را برای انجام گفتوگوها بین دو طرف اعلام کرد.
* ابتکار پیشنهادی ایران
جمهوری اسلامی ایران در همین خصوص نیز ابتکاری نیز پیشنهاد کرد و محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه روز (سه شنبه) ششم آبان ماه از تدوین طرح ایران برای حل دائمی مناقشه قره باغ و تصویب آن توسط مقامات عالی کشور خبر داد و پس از سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران در سفر به چهار پایتخت همسایه (باکو، مسکو، ایروان و آنکارا) در دیدار با مقامات کشورهای جمهوری آذربایجان، روسیه، ارمنستان و ترکیه این طرح را به آنها معرفی کرد.
عراقچی در پایان این سفرها گفت که منتظر بررسی طرح ایران و دریافت پاسخ از سوی ۴ کشور در یک فاصله کوتاه بوده تا با تکمیل آن به گونهای که مورد پذیرش همگان قرار بگیرد، راه را برای حل و فصل بحران قره باغ هموار کنیم.
پس از برقراری آتش بس بین دو طرف، در ۲۰ آبان ماه نیز جمهوری اسلامی ایران در بیانیهای از توافق جمهوری آذربایجان، ارمنستان و روسیه در خصوص مناقشه قره باغ استقبال و ابراز امیدواری کرد این توافق که اصول آن در طرح پیشنهادی جمهوری اسلامی ایران نیز آمده بود به ترتیبات نهایی برای استقرار صلح پایدار در منطقه قفقاز منجر شود.
در این بیانیه آمده بود: جمهوری اسلامی ایران بر ضرورت احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی، عدم تغییر در مرزهای رسمی بینالمللی، آزادی مناطق اشغالی، بازگشت آوارگان، احترام به امنیت و حقوق اقلیتها و همچنین خروج تمامی نیروهای تکفیری و جنگجویان خارجی از منطقه تأکید داشته و بار دیگر آمادگی خود را برای کمک به تحقق صلح و امنیت پایدار در منطقه و مشارکت در ابتکارات منطقهای اعلام میکند. جمهوری اسلامی ایران همچنین آمادگی خود را برای کمک به استقرار نیروهای حافظ صلح فدراسیون روسیه در امتداد خطوط تماس براساس بندهای سه و چهار توافق آتش بس اعلام میکند.
بعد از آن اعلام شد که محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران قرار است سفری به باکو و مسکو داشته باشد و البته پیش از انجام این سفر، سخنگوی دستگاه دیپلماسی عنوان کرد که سفر ظریف به خاطر شرکت در برنامه فوقالعاده هیأت دولت برای برگزاری جلسات بودجه به تعویق افتاده است. البته سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه در این خصوص گفته بود که سفر به ارمنستان نیز در دستورکار قرار دارد، ولی به خاطر اینکه در آن زمان هنوز وزیر خارجه جدید مستقر نشده، در آینده نزدیک انجام خواهد شد.
بعد از آن محمدجواد ظریف و «جیحون بایراموف» وزیران امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان چهارشنبه پنجم آذر ماه به صورت ویدئو کنفرانس آخرین تحولات روابط دوجانبه و شرایط پسا جنگ در منطقه را بررسی کردند. طرفین در این نشست که سفرای دو کشور نیز حضور داشتند، ضمن تاکید بر توسعه و تعمیق هر چه بیشتر روابط دوجانبه، در خصوص همکاری های دو کشور در مجامع بینالمللی، دریای خزر، پروژههای بازسازی، طرحهای در دست اجرا، بهره برداری از سد خداآفرین، راه آهن رشت- آستارا، کریدورهای شمال- جنوب و شرق- غرب و برگزاری کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور و سایر مسائل مورد علاقه گفت و گو و تبادل نظر کردند.
دو مقام همچنین مرزهای دو کشور را مرزهای صلح، دوستی و همکاری خوانده و بر امنیت آن تأکید کردند و وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران از همتای آذربایجانی خود برای سفر به تهران در آینده نزدیک دعوت به عمل آورد.
وزیر خارجه جمهوری آذربایجان در پی ترور شهید محسن فخری زاده دانشمند برجسته هستهای و دفاعی ایران در تماسی تلفنی با ظریف این اقدام تروریستی را محکوم کرد.
*سفر امروز بایراموف به تهران
حال در همین خصوص وزیر خارجه جمهوری آذربایجان امروز در تهران در حال رایزنی با مقامات ایرانی است.
او در اولین دیدارش به ملاقات حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران رفت.
در همین زمینه «سعید خطیب زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه روز دوشنبه ۱۷ آذر ماه در نشست خبری با خبرنگاران عنوان کرد: ما درباره بحران قره باغ و اتفاقاتی که رخ داده روشن گفتیم این موضوع باید در چارچوب حل و فصل دائمی باید حل شود. از حل و فصل این موضوع در چارچوبهای سیاسی استقبال میکنیم. نگرانیهای ایران درباره جریانهای تکفیری عنوان شد. هم روابط ما با جمهوری آذربایجان و هم ارمنستان روابط بسیار خوب و دارای ابعاد مختلفی است. فکر میکنیم سفر روز چهارشنبه وزیر خارجه آذربایجان همکاریهای فیمابین را تسریع خواهد کرد و انشاءالله در آینده نزدیک با ارمنستان هم رفت و آمدهایی خواهد بود. از هرگونه حل و فصل در منطقه از طریق سیاسی حمایت میکنیم.
وی بیان کرد: برخی جریانهای بدخواهانه در منطقه و بیرون منطقه هستند که اتفاقا همکاریهای دوجانبه و چند جانبه ما با کشورهای همسایه ضامن عدم موفقیت آنهاست.
*پاک آیین:
در همین زمینه «محسن پاک آیین» سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در باکو درباره سفر وزیر خارجه جمهوری آذربایجان به تهران بیان کرد: در حال حاضر علیرغم اینکه در سفر وزرای خارجه مسائل مختلفی در حوزه دوجانبه، چندجانبه و بینالمللی مطرح میشود، ولی در حال حاضر بحث تثبیت آتش بس در منطقه قره باغ و تداوم آتش بس و نهایتا رسیدن آن به یک صلح عادلانه و پایدار میتواند در دستورکار وزرای خارجه دو کشور باشد.
وی با بیان اینکه توافقی که در مسکو حاصل شد، توافق صلح نبود بلکه توافق آتش بس بود، اظهار داشت: جمهوری آذربایجان هم موفق شد در سایه این توافق هفت شهر اشغال شده خودش را آزاد کند و الان در این شهرها مستقر است که یک حادثه خوب در منطقه بود و مقدمهای برای صلح است.
پاک آیین یادآور شد: هنوز وضعیت حدود سه هزار و یکصد کیلومتر از منطقه قره باغ مشخص نیست و نیروهای حافظان صلح در آنجا از طرف روسیه مستقر شدهاند و وقتی این مسئله مشخص شود و این بخش هم به تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان ملحق شود، میتوانیم بگوییم صلح پایدار و عادلانهای ایجاد شده است و البته در این مسیر باید حقوق ارامنه قره باغ نیز مشخص شود.
سفیر پیشین ایران در باکو خاطرنشان کرد: به اعتقاد من این موضوعی است که حتما در دستورکار دو وزیر خارجه خواهد بود.
وی به موضوع بازسازی مناطق آزاد شده نیز اشاره کرد و گفت: در حال حاضر هفت شهر جمهوری آذربایجان آزاد شده که این شهرها همه ویرانه هستند و اکثر این شهرها در مجاورت رود ارس هستند و چند شهری که دورتر هستند خیلی از ایران فاصله ندارند و جمهوری اسلامی ایران میتواند همانگونه که در زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی همکاری خوبی در حوزههای انسانی و سازندگی با جمهوری آذربایجان داشت به خصوص در نخجوان، در حال حاضر هم در بازسازی این مناطق با توجه به نیروهای فنی و مهندسی ایرانی و اینکه در داخل ایران مصالح ساختمانی، تاسیساتی و ... تولید میشود و میتواند خیلی سریع به آن طرف صادر شود، مشارکت جدی داشته باشد.
وی بیان کرد: چگونگی مشارکت ایران در بازسازی مناطق اشغالی هم به احتمال زیاد میتواند در دستورکار دو وزیر قرار گرفته شود.
پاک آیین در پایان گفت: امیدواریم با توجه به مواضع خوب ایران در دوره جنگ قره باغ و به خصوص بیانات مقام معظم رهبری که بسیار تاثیرگذار بود و اینک سفر آقای بایراموف به ایران، شاهد فصل جدیدی از روابط بین ایران و جمهوری آذربایجان باشیم.
منبع: فارس