به گزارش نما، مردمی که توان درک مقام ولایت و امامت را نداشتند در دوران هریک از اهلبیت علیهم السلام تلاش میکردند با شیوههای گوناگون تأییدی بر اندیشه و عقیده باطل خود پیدا کنند، این روش در دوران امامت امام جواد علیه السلام هم ادامه داشت، بهخصوص اینکه آن حضرت در دوران کودکی به مقام امامت رسیده بودند.
یکی از روشهای افراد مغرض و یا مشکوک برای امتحان کردن علم الهی امام جواد علیه السلام این بود که با آن حضرت سؤالهایی را مطرح میکردند و جواب را از ایشان میخواستند، این روش، به این دلیل در آن دوران رواج بیشتری داشت که با گسترش دروازههای علم و دانش، یکی از نشانههای امام معصوم برخورداری از علم لدّنی بود و مردم از این امر آگاه بودند که امام در هر سن و شرایطی از دانشی ویژه برخوردار است که میتواند از غیب خبر دهد و جواب سؤالهایی را بدهد که دیگران از دانستن آن عاجز هستند.
یکی از موارد، ماجرای سؤالی بود که شخصی بهنام یحییبن اکرم از امام جواد علیه السلام پرسید. او بهنظر خودش سؤال مهمی را مطرح کرده بود، ولی در برابر کلام امام عاجز شد، درواقع امام جواد علیه السلام با برشمردن راههای مختلف این سؤال، او را بهشدت تحت تأثیر قرار داد.
آن سؤال در ارتباط با تکلیف صید در حرم بود؛ یعنی بههنگام حج اگر کسی صیدی کرده باشد چه حکمی دارد. آن حضرت راههای بسیار متفاوتی را مطرح فرمودند که هرکدام آنها یک قطب جداگانه داشت.
بعد از آن قرار شد آن حضرت از او سؤال کنند. امام سؤالی کردند که یحییبن اکرم از پاسخگویی فروماند و گفت «جز خود شما کس دیگری قادر نیست به آن پاسخ دهد.»، سؤال این بود: «چگونه میشود که مردی در اول روز به زنی نگاه کند که این نگاه حرام باشد و ساعتی بعد حلال شود و بعد دوباره حرام شود، موقع عصر حلال شود، موقع شب حرام شود و دوباره بر او حلال شود؟»
چند بار امام این سؤال را مطرح کرد که یک زن در حالات گوناگون بر مردی حرام یا حلال خواهد شد. بعد از آنکه یحییبن اکرم اظهار ناتوانی کرد، آن حضرت فرمود «این حکم، حکم کنیزی است که وقتی در ابتدا مردی به او نگاه کند کنیز متعلق به دیگری است و بر آن مرد حرام است اما وقتی او را بخرد بر او حلال خواهد شد و وقتی او را آزاد کند دوباره حرام میشود و بعد از آزادی او را بهعقد خود درآورد حلال میشود و اگر او را ظهار کند (حرام شدن زن بر مرد با گفتن «انتِ عَلَیَّ کظهر اُمّی»؛ چنانکه مادرم بر من حرام است تو نیز از این پس چنانی) باز بر او حرام خواهد شد و اگر کفاره بدهد، حلال خواهد شد»، این سؤالی بود که امام جواد علیه السلام مطرح کردند و یحییبن اکرم قادر به پاسخگویی به آن نبود.
منابع: اعیان الشیعه، بحارالانوار، وسائل الشیعه