پس از انتشار اسامی افرادی که صلاحیت آنها توسط شورای نگهبان برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری احراز شد، واکنش های متعددی از سوی جریان های سیاسی و هواداران نامزدهای رد صلاحیت شده را شاهد بودیم .
ردصلاحیتها در این دوره از انتخابات ریاستجمهوری بسیار کمسابقه بود و شاهد بودیم که از سوی هر دو جناح سیاسی، نامزدهای متعددی ردصلاحیت شدند.
در فهرست نامزدهای رد صلاحیت شده، نام افراد پر اوازه ای همچون علی لاریجانی، رئیس پیشین مجلس شورای اسلامی دیده می شود و در مقابل، افرادی همچون مهر علیزاده که قبلا صلاحیت او برای نامزدی در مجلس رد شده بود اکنون در لیست 7 نفره تایید صلاحیت شدگان از سوی شورای نگهبان قرار گرفته است
در ادامه به برخی از واکنشها از سوی نامزدهای رد صلاحیت شده در مقابل عملکرد اخیر شورای نگهبان خواهیم پرداخت.
علی لاریجانی، نامزد انتخابات ریاست جمهوری 1400 پس از عدم احراز صلاحیت توسط شورای نگهبان، طی بیانیهای نسبت به این موضوع واکنش نشان داد و نوشت: در این دوره از انتخابات، بر حسب وظیفه اسلامی، ملّی و انقلابی و بر اساس تأکید رهبر معظّم انقلاب اسلامی مبنی بر حضور حداکثری در انتخابات و توصیه مراجع عظام تقلید و برخی صاحبنظران دانشگاهی و اقشار مختلف مردم، لازم دیدم برای خدمتگزاری به ملّت، به صحنه انتخابات وارد شوم. با حمایت شما عزیزان بخصوص نخبگان جامعه، برای رفع مشکلات پیش روی ملّت، عزمی راسخ داشتم؛ اما حال آنکه روند انتخابات اینگونه رقم زده شد، بنده وظیفه خویش را در پیشگاه الهی و ملّت عزیز انجام دادهام و راضی به رضای الهی هستم و از همه کسانیکه در این مدّت کوتاه، ابراز لطف فرمودند، سپاسگزارم و امیدوارم برای اعتلای ایران اسلامی، در انتخابات حضور یابید.
علی مطهری در توئیتی نوشت: «از ردصلاحیت خودم با وجود آنکه میدانم دلیل قانعکنندهای ندارد، میگذرم، اما از ردصلاحیت آقای لاریجانی که همیشه گوش به فرمان نظام بوده و تجربه گرانسنگی برای امروز جامعه ما داشت در حیرتم. استناد به مصوبه شورای عالی امنیت ملی درباره اقامات یا تحصیل اقوام درجه یک مقامات عالی کشور در کشورهای دیگر، پذیرفته نیست. زیرا این شورا حق قانونگذاری ندارد. قانونگذار فقط مجلس است».
دفتر اطلاع رسانی مسعود پزشکیان داوطلب کاندیداتوری در انتخابات ریاستجمهوری در واکنش به رد صلاحیت وی از سوی شورای نگهبان اعلام کرد: ضمن تشکر از اقشار مختلف مردم از تمام استانهای کشور، شخصیتها و احزاب که لطف و حمایت خود را از آقای دکتر پزشکیان اعلام کردهاند، اعلام میکنیم که ایشان قصد اعتراض به تصمیم شورای نگهبان را نداشته و هیچ گونه رایزنی جهت احراز صلاحیت خود نکرده و نخواهد کرد.
حسین شریعتمداری هم طی بیانیه ای پس از اعلام اسامی نامزدهای ریاست جمهوری از سوی شورای نگهبان، در بیانیهای ضمن قدردانی از افراد و تشکلها به خاطر حمایت از وی، نوشت: با توجه به اعلام اسامی نامزدهای پذیرفته شده توسط شورای محترم نگهبان، ادای وظیفه و تعهد خود به ذات اقدس الهی و مردم وفادار سرزمینم را انجام شده میدانم و آنچه برای اینجانب در این رویداد پیش آمد را خیر دانسته و به آن راضی هستم.
سید عزت الله ضرغامی در یک پیام توییتری به رد صلاحیت ها واکنش نشان داد و نوشت: بسیاری از نیروهای متدین و انقلابی ردصلاحیت شدهاند. بخوانید احراز نشده اند.
باید از آنان عذرخواهی کرد و برای حفظ شانیت و آبروی آنان کوشید و به امید اصلاح قانون انتخابات نشست. در عصر فناوری اطلاعات، برخی تحقیقات محلی هم اجمالاً شوخی است!
سعید محمد یکی از داوطلبان کاندیداتوری انتخابات ریاست جمهوری در پی عدم احراز صلاحیتش گفت که به زودی بیانیهای در این زمینه منتشر میکند.
محسن هاشمی رفسنجانی که در انتخابات یاست جمهوری سیزدهم رد صلاحیت شد، گفت: امروز جامعه ما در آستانه انتخابات ریاست جمهوری و شورای شهر، در شرایط ملتهب و نگرانکنندهای است.
وی افزود: سردار سلیمانی امانتدار حق مردم بود. حق انتخاب مردم، بزرگترین حقالناس است.
وی ادامه داد: به قول آیتالله هاشمی رفسنجانی در هر شرایطی نباید با انتخابات و صندوقهای رای قهر کرد.
حسن سبحانی رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس هفتم در توئیتی نسبت به رد صلاحیت خود در انتخابات ریاست جمهوری واکنش نشان داد و نوشت: از چهل سال است که از موضع تکلیف، عینیت بخشی به ارزشهای انقلاب اسلامی، که در قانون اساسی ما مندرج است را با وقوف، آزادگی، عاری از فرصت طلبی و صرفنظر از نتایج حاصله دنبال میکنم. این تکلیفمداری را پایانی نخواهد بود.حتی اگرساختار تحقق ارزشها از قابلیتهای لازم تهی شده باشد.
وب سایت بهار منتسب به محمود احمدینژاد، در واکنش به رد صلاحیت وی از سوی شورای نگهبان نوشت: چرا باید مرا رد کنند؟ چنین حقی را هیچ کس ندارد ومن این عمل ناحق را هرگز نه تایید و نه در برابر آن سکوت میکنم.
من چرا باید رد شوم؟ به چه گناهی؟
آیا از من انتظار دارند به خاطر رد صلاحیت خودم، برای آنها هورا بکشم؟
در صورت رد صلاحیت از هیچ نامزدی حمایت نخواهم کرد.
رسانهها به نقل از یکی از منابع نزدیک به اسحاق جهانگیری، معاون اول ررئیسجمهور گزارش دادهاند که وی به اعضای ستاد خود اعلام کرده از نظر او نامزدی در انتخابات ۱۴۰۰ تمام شده و پیگیری برای بازگشت مجدد ندارد و به دنبال حکم حکومتی یا اعتراض به نتیجه اعلام شده توسط شورای نگهبان نخواهد بود.
در ادامه نیز جهانگیری بیانیهای در این خصوص صادر کرد که به شرح زیر است:
«با اعلام اسامی نامزدهای نهایی انتخابات ریاستجمهوری از سوی شورای نگهبان، عدم احراز صلاحیت اینجانب نیز مشخص شد. به طور طبیعی مسئولیت این تصمیم و مبانی و معیارهای حقوقی و قانونی و نیز آثار سیاسی و اجتماعی مترتب بر آن متوجه شورا است، اما بار بزرگ مسئولیت در پیشگاه خداوند و تعهد در برابر شما هموطنان عزیز را از دوش من برداشت. من به قصد گشایش در زندگی مردم، توسعه ایران و آغاز مرحله نوینی از اصلاحات وارد عرصه انتخابات شدم.
به رغم میل و مصلحت شخصی، با توکل به خداوند بزرگ از قبول مسئولیت شانه خالی نکردم و آبرو و تجربهام را که متعلق به مردم است، تقدیم ملت کردم. من به درخواست شخصیتهای دلسوز اصلاح طلب، تشخیص جبهه اصلاحات ایران و اصرار بسیاری از جوانان و فعالان سیاسی و مدنی که دغدغه امروز و فردای ایران را دارند، با آگاهی از تنگناها و شرایط دشوار پیش رو برای دور کردن خطر مشارکت پایین و دفاع از صندوق رأی و حق مردم در پیشبرد دموکراسی و عدالت همه جانبه قدم در این راه نهادم. رأی و حقی که پایه جمهوریت نظام است و امام بزرگوار و رهبر معظم انقلاب همواره بر آن تاکید داشتهاند. به خدا پناه میبرم و عدم احراز صلاحیت بسیاری از شایستگان را تهدیدی جدی برای مشارکت همگانی و رقابت عادلانه گرایشها و جریانهای سیاسی به ویژه اصلاحگرایان میدانم و امیدوارم که جمهوریت نظام، مشارکت موثر مردم در تعیین سرنوشت خود، منافع ملی و آینده ایران فدای مصالح آنی سیاسی نشود. اکنون تکلیف از من ساقط است و پایان فعالیتهای انتخاباتی خود را اعلام میکنم و از اقشار مختلف مردم و نخبگان و فعالان سیاسی و آشنا به مسایل کشور به ویژه از همفکران و جوانان و شخصیتهای دلسوز و احزاب و تشکلهای سیاسی و صنفی که در این روزها برای کاستن از رنج مردم و کمک به ترسیم آیندهای بهتر و امید بخش برای ایران در همه جای کشور مشتاقانه و دلسوزانه به میدان آمدند و به اینجانب اعتماد و ابراز لطف داشتهاند، کمال تشکر و قدردانی را دارم و عموم شهروندان را به مشارکت در انتخابات دعوت میکنم.»
محمود صادقی داوطلب انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ در واکنش به فرایند احراز صلاحیت نامزدهای انتخابات آتی، بیانیه ای صادر کرد. صادقی در این بیانیه با بیان اینکه «انتشار فهرست ناموزون نامزدهای تأیید شده همگان را در بهت و ناباوری فرو برد» بیان کرد: این وضعیت نه تنها اعتبار نهاد شورای نگهبان را که از منزلتی ویژه در نظام تقنینی کشور برخوردار و طبق قانون عهدهدار نظارت بی طرفانه بر انتخابات است، خدشهدار میکند، بلکه اعتبار حقوقی و سیاسی فردی که از طریق این فرایند متصدی امور اجرایی کشور خواهد شد را نیز در معرض مناقشه قرار می دهد.
این فعال سیاسی در ادامه تاکید کرد: اگر این فرایند در گذشته تنها مورد نقد فعالان سیاسی بود، اینک به صریح ترین وجه ممکن مورد نقد و اعتراض یکی از اعضای شورای نگهبان قرار گرفته است.
سیدمصطفی تاجزاده با انتشار بیانیهای به رد صلاحیت خود توسط شورای نگهبان واکنش نشان دادو نوشت: من با استناد به اصول ۶ و ۹ و ۵۶ و ۱۱۵ آن، ردصلاحیت خود را غیرقانونی میدانم، و همانگونه که احکام دادگاههای غیرصالح و بدون حضور هیئت منصفه را علیه خود غیرقانونی خواندم و درباره آنها ساکت ننشستم، ردصلاحیت غیرقانونی خود و دیگر نامزدها را نیز برنمیتابم و تا آنجا که در توان دارم، در جهت لغو نظارت استصوابی و پایان بخشیدن به مهندسی انتخابات توسط حزب پادگانی و آزادکردن انتخابات خواهم کوشید.
باوجود تاکید قانون اساسی بر حق حاکمیت ملی، متاسفم که بگویم بزرگترین مانع انتخابات آزاد که تجلیگاه حضور و حاکمیت ملت است، شورایی است که اعضایش از ملت حقوق میگیرند تا از قانون اساسی کشور نگهبانی کنند، اما به حقوق ملت تجاوز میکنند.رسیدگی به صلاحیت نامزدهای انتخاباتی در این دوره چنان ناموجه و امنیتی بوده که صدای اعتراض عضو بیست ساله شورای نگهبان را درآورده است. سوگمندانه باید گفت در دوره انتقال کار از مهندسی انتخابات گذشته و به انتصابات رسیده است. روشن است که من و هیچ شهروند مسئولی نباید تسلیم تفاسیر ساختارشکنانه شورای نگهبان از قانون اساسی و عملکرد مردمستیز اعضایش شویم و به یاری خداوند نمیشویم؛ تفسیرها و تصمیمهایی که هدفشان بسترسازی برای حکومت اقلیت، انقیاد اکثریت و هدم جمهوریت نظام است.