به گزارش نما، در سالهای دور سینمای جهان، آثار کلاسیکی وجود دارند که در آن مضامینی از نژادپرستی نمایش داده میشود. چند وقت پیش بود که شبکه HBO بعد از اعتراضات به نمایش فیلم «بر باد رفته» این اثر را موقتا از دسترس خارج و آن را از آرشیو خود حذف کرد.این اثر سپس با اضافه کردن متنی به عنوان هشدار اعلام کرد که مضامین نژادپرستانه در ابتدای فیلم و نمایش آنها، به معنی تایید مضامین اشتباه و منسوخ آن نیست. به همین بهانه در اینجا لیستی از فیلمهای کلاسیکی را خواهید دید که محتوای نژادپرستانه دارند.
در انیمیشن کلاسیک دامبو محصول سال ۱۹۴۱، گروهی از کلاغهای سیگاری هستند که نام رهبر آنها جیم کرو است. جیم کرو اشاره به قوانین جیم کرو دارد که در بین سالهای ۱۸۷۶ و ۱۹۶۵ در ایالات متحده به منظور جداسازی نژادی به ثبت رسید. البته این کلاغها توسط بازیگران سفید پوست دوبله شدند و شخصیتها قوانین جیم کرو را که برای رفاه و آزادی در آمریکا بسیار مضر بود، بی اهمیت جلوه دادند.
پیتر پن نیز دیگر اثری است که چندین بار به دلیل مضامین نژادپرستانهای که علیه بومیان آمریکا به تصویر کشیده بود مورد انتقاد قرار گرفت. یکی از موسیقیهای این انیمیشن به نام «چیزی که مرد قرمز را قرمز کرد» مستقیما به مردم بومی آمریکا، لباسها و عقایدشان اشاره میکند.
در انیمیشن بانو و ولگرد (۱۹۵۵) از گربههای سیامی به عنوان کاریکاتوری از افراد شرق آسیا استفاده شد. این فیلم گربههای سیامی را با دندانهایی که بیرون زده اند و چشمانی کشیده نشان میدهد که در حال نواختن آهنگی با صدای آسیایی هستند که جمله «ما سیامی هستیم» را با لهجه آسیایی تکرار میکند.
فیلم «کتاب جنگل» با نمایش افراد سیاه پوست به عنوان اورانگوتان، آنها را تمسخر میکند. صداپیشگی پادشاه لویی، که به اشتباه به لوئیس آرمسترانگ نسبت داده شد، در واقع توسط لویی پریما ایتالیایی آمریکایی انجام شده بود. پادشاه لویی در این فیلم شیوه صحبت بسیاری از نوازندگان سیاه پوست را مسخره میکند. فیلم «آهنگ جنوب» تصویری با افتخار از بردگی در جنوب آمریکا در پایان جنگ داخلی را به تصویر میکشد.
فیلمهای کلاسیک هالیوود که مملوء از مضامین نژادپرستی هستند
لیست فیلمهای دیزنی که کلیشههای نژادپرستی را به تصویر میکشند به همینجا ختم نمیشود. فانتازیا، گربههای اشرافی، پری دریایی کوچک، علاءالدین و تعداد زیادی دیگر از آثار دیزنی هستند که در به تصویر کشیدن نژادها و مسائل نژادی کارشان را به درستی انجام نداده اند.
فیلمهای زیادی از دیزنی نام بردیم، اما کمپانی دیزنی تنها مجرم تولید فیلمهای نژادپرستانه نیست. فیلم سینمایی «پادشاه و من» به خاورگرایی میپردازد و تصویری ناصحیح و توهین آمیز از آسیاییها ایجاد میکند. این فیلم نه تنها به نحوه درک مردم از فرهنگ تایلندی آسیب میرساند، بلکه باعث ایجاد تصویری عقب مانده و وحشیانه از کشورهای آسیایی می شود.
چنین اقداماتی در فیلم سینمایی «نقاب فو مانچو» هم صورت گرفت. این فیلم حتی در سال ۱۹۳۲ هم توسط دولت چین به دلیل نشان دادن تصویری
بسیاری از فیلمهایی که شرلی تمپل در آن بازی کرده مضامینی از نژادپرستی را به تصویر کشیده اند که بیشتر در مورد سیاه پوستان آمریکایی انجام شده است. فیلمهای نژادپرستانهای مثل «کوچکترین ربل» و «سرهنگ کوچک» تمپل را در نقش شخصیتهای دوست داشتنی استفاده میکردند، اما مضامین نژادپرستانه و تصاویری از بردگی را به مخاطب ارائه میدادند. در واقع آنها شرلی تمپل را سپری برای ادعاهای نژادپرستانه خود میکردند. آنی دیگر فیلم کلاسیکی بود که از یک دختر کوچک سفیدپوست استفاده کرد تا نژادپرستی را بدون آسیب و در عین حال جذاب نشان دهد.
فیلمهای وسترن کلاسیک نیز به اندازه خود به نحوه نمایش سرخپوستها در فیلمهای سینمایی، آسیب زدند. فیلمهایی مثل «جویندگان» و «دلیجان» از جمله فیلمهایی بودند که علاوه بر نژادپرستی عملا نسل کشی را هم موجه کردند. در هر دو فیلم کابویهای سفید پوست از راههای سخت و طاقت فرسا میگذرند و به دنبال انتقام از قبایل بومی هستند.
در مجموع مهم نیست که در این فیلمها چه گروهی مورد هدف قرار میگیرند. تهدید نهایی که این آثار دارند، عادی شدن برتری سفید پوستان و عجیب بودن دیگران است و اهمیتی ندارد گروهی که قربانی نژادپرستی شده، سرخ پوست باشد یا سیاه پوست یا آسیایی. میتوان گفت تنها زیبایی که این فیلمها دارند این است که کمک میکنند از گذشته اطلاع بیشتری داشته باشیم و با بهبود اوضاع رو به جلو پیش برویم.
منبع: باشگاه خبرنگاران