سالهاست دولت ها از این موضوع سخن می گویند که علاوه بر پایین بودن نرخ انرژی در کشور و همخوان نبودن نرخ انرژی در ایران با کشورهای منطقه و جهان، برخی از افراد جامعه از بنزین و انرژی یارانه ای به مراتب بیشتر از سایر افراد استفاده می کنند. افرادی که آنها را طبقه مرفه می نامند در حالی که ثروت ملی و منابع حاصل از آن بین همه مردم ایران به صورت مساوی تقسیم نشده است. حال دولت سیزدهم طرحی را به صورت آزمایشی در دو نقطه کشور برای اعطای ریالی یارانه بنزین به ازای هر نفر آغاز کرده است. کارشناس صنعت نفت و معاون اسبق وزارت نفت در این گفت و گو به چند پرسش ما پاسخ داده است.
محمد علی خطیبی کارشناس نفت و معاون اسبق شرکت ملی نفت و عضو سابق اوپک در خصوص طرح اعطای یارانه نقدی بنزین به مردم که در دو جزیره کیش و قشم اجرا می شود گفت: یکی از مهمترین دلایلی که دولت برای موضوع اعطای یارانه بنزین به همه افراد جامعه عنوان کرده این است که چون در ایران بنزین به صورت یارانه ای به مردم داده می شود، عده ای از مردمی که خودرو دارند از یارانه بنزین بهره مند می شوند، لذا بخش دیگری از مردم به صورت مساوی از این یارانه برخوردار نمی شوند.
وی در ادامه توضیح داد: لذا بخشی که از این یارانه برخوردار نمی شوند دولت معتقد است که یک حق طبیعی از آنها ضایع شده است. این در حالی است که اگر در دولتهای قبلی برنامه هوشمند سازی اعطای یارانه ها به صورت کامل اجرا شده بود و دولت از طریق پایگاه های اطلاعاتی می توانست طبقات برخوردار و کم برخوردار و ضعیف جامعه را تشخیص دهد قطعا توزیع یارانه با عدالت بیشتری توام می گردید و دولت در این زمینه مشکلی نداشت.
کارشناس صنعت نفت در ادامه خاطر نشان کرد: با توجه به اینکه در طی سال های گذشته سامانه های شناسایی دهک های مختلف درآمدی برای اعطای یارانه ها به صورت کامل ایجاد و اجرا نشد، در حال حاضر دولتمردان معتقدند عده ای از مردم جامعه از یارانه بنزین استفاده می کنند، به طوری که حتی برخی دارای چندین خودرو هستند، در حالی که برخی حتی یک خودرو هم ندارند که از یارانه بنزین بهره مند شوند.
در واقع هدف از اعطای یارانه بنزین به همه افراد جامعه، بهره مندی یکسان مردم از یارانه ها اعلام شده است که به صورت نمونه در کیش و قشم اجرا می شود.
معاون اسبق شرکت ملی نفت گفت: البته هنوز مشخص نیست که قرار است بنزین به چه قیمتی به مردم عرضه شود. چون دولت در این باره اطلاعات خاصی اعلام نکرده مردم مانده اند که بعد از اجرای آزمایشی طرح، آیا نرخ بنزین گران می شود یا روی همین رقمها باقی می ماند؟
این کارشناس صنعت نفت بیان داشت: به هر حال با حذف ارز 4200 می توان گفت دولت تلاش میکند تا گامی به سمت حذف یارانه انرژی بردارد. هر چند باید منتظر مصوبه مجلس در این موضوع باشیم که آیا با حذف ارز 4200 که می تواند گامی به سوی حذف یارانه های انرژی باشد تصویب می شود یا خیر؟ بی تردید با حذف ارز 4200 تومانی به دلیل چند برابر شدن نرخ ارز 4200 و رسیدن به ارز نیمایی که در لایحه بودجه سال 1401 نزدیک به 23 هزار تومان قیمت گذاری شده است تورم افزایش می یابد. افزایشی که دولت از این منظر باید مراقب دهک های ضعیف جامعه باشد تا دچار مشکل نشوند. اگر حذف ارز 4200 تصویب شود وتورم افزوده شود و قیمت بنزین هم افزایش بیابد قطعا این دو موضوع اگر در بازه زمانی نزدیک به هم اجرا شود روی افزایش نرخ تورم اثر می گذارد، لذا دولت در انجام هر دو طرح باید با احتیاط عمل کند.
خطیبی در پایان خاطر نشان کرد: اگر اجرای طرح اعطای یارانه بنزین در برخی نقاط کشور مثل جزیره کیش و قشم با خوبی به پیش برود و دولت مطمئن باشد تعمیم دادن آن به کل کشور ما را دچار مشکل خاصی به لحاظ افزایش تورم نمی کند، قابل توجیه است. اما اگر منجر به افزایش نرخ تورم شود و تبعات تورمی به وجود بیاورد بهتر است دولت تا زمانی که قدرت خرید مردم افزایش می یابد اجرای طرح را به تعویق بیاندازد. بنده به عنوان کارشناس نفت معتقدم در مورد حذف یارانه های سوخت باید با احتیاط رفتار کرد چرا که ممکن است تبعات این موضوع گریبانگیر همه اقشار ضعیف جامعه شود که هدف دولت اتفاقا دفاع از معیشت آنهاست.
منبع: سایت بصیرت
