به گزارش نما، در سال ۲۰۲۱ که می‌توان آن را اولین سال پساکرونایی نامید، سینمای هالیوود چه در آمریکا و چه در جهان، شاهد رشد در فروش خود نسبت به ۲۰۲۰ میلادی بود.
فروش سینمای ۲۰۲۱ آمریکا و جهان نسبت به سال قبل و کاهش نسبت به ۲۰۱۹
طبق اعلام سایت‌های تحلیل داده، فروش کل سینماها در سال ۲۰۲۱ به ۲۱ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار رسیده که ۷۸ درصد نسبت به سال ۲۰۲۰ افزایش داشته است. با این وجود این میزان فروش در حدود نیمی از متوسط فروش ۴۲ میلیارد دلاری سینما در سال ۲۰۱۹ بوده است.
از سوی دیگر میزان تولیدات سینمای جهان در سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۱۹ تقریباً نصف شده است. در سال ۲۰۱۹ نزدیک به ۴ هزار و ۵۰۰ فیلم تولید شده است در حالی که دو سال اخیر، ۲ هزار و ۱۰۰ فیلم ساخته شده است که به خوبی می‌توان اثر کرونا را بر روند تولید فیلم در جهان مشاهده کرد.
فروش سینماهای آمریکا نیز در ۲۰۱۹ ۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار بوده است. اینطور که رسانه‌های خارجی گزارش داده‌اند، آمار فروش سینماهای آمریکا نسبت به سال قبل، ۹۱ درصد رشد داشته‌اند. در سال ۲۰۲۰ فروش سینماهای هالیوود به پایین‌ترین رقم در ۴۰ سال اخیر و به سختی به رقم ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار رسید. این وضعیت تنها درخصوص سینمای آمریکا صدق نمی‌کرد بلکه در خصوص سینماهای اروپا نیز وضعیت چنین بود. طبق گزارش ورایتی، سینماهای فرانسه و اسپانیا به ترتیب ۴۷.۲ و ۴۵ درصد در مقایسه با سال ۲۰۲۰ افزایش یافت اما این میزان فروش نسبت به سال ۲۰۱۹ نزدیک به ۵۰ درصد فروش آن سال است. بنابراین می‌توان گفت که اگرچه سینمای آمریکا و جهان نسبت به سال ۲۰۲۰ رشد قابل توجهی داشتند اما نسبت به ۲۰۱۹ نیمی از فروش را بازگردانده است.
در هر حال، سال ۲۰۲۰ اولین سالی بود که جهان با شیوع ویروسی به نام کرونا روبرو شد که بدنبال آن مشاغل و حرفه‌های زیادی دستخوش تغییر شدند و در حقیقت دنیا دچار شوک بزرگی شد. سینما نیز به عنوان حرفه‌ای که در آن صنوف مختلفی مشغولند و همچنین مردم مخاطبین اصلی آن هستند، مدتی دچار وقفه در تولید و اکران شد. این رکود باعث شد تا سینمای جهان از نظر اقتصادی ضربه بزرگی بخورد.
این ضربه اقتصادی کرونا به سینماهای جهان اگرچه جبران‌پذیر است اما برای رسیدن به نقطه طلایی ماقبل کرونا زمان‌بر است خصوصاً آنکه تازه سینماهای دنیا روزهای خوبی را قرار بود ببینند که شیوع سویه جدید این ویروس بار دیگر سینماها را با محدودیت روبرو کرده است. اما با این اوصاف سینما، به مدد فیلم‌های پرفروش سال ۲۰۲۱ زمین نخورد و توانست مسیر خود را ادامه دهد. فیلم‌های سال ۲۰۲۱ را باید ناجیان سینمای آمریکا نامید. فیلم‌هایی که اگر نبودند معلوم نبود چه سرنوشتی برای کمپانی‌های بزرگ هالیوودی رخ می‌داد. اگرچه که این بنگاه بزرگ رسانه‌ای و سینمایی آمریکا اهمیتش آنقدر بالا است که در بدترین شرایط هم بزرگان این کشور اجازه فروپاشی آن را نمی‌دادند و شاید حاضر بودند که سهام‌های بزرگ خود را بفروشند و وارد این صنعت کنند.
پرفروش‌های ۲۰۲۱؛ از ابرقهرمانی تا اکشن و...
اما فیلم‌های پرفروش ۲۰۲۱ کدام‌ند و چگونه توانستند مخاطبین سینما را به سالن تاریک بکشانند؟ یا بهتر است بپرسیم، تماشاگران دنیا هنوز چه نوع فیلم‌های آمریکایی را دوست دارند که حاضر شدند در این شرایط خطرناک به سینما بیایند؟ قبل از بررسی آنها باید اشاره کرد که جدول فروش سینمای آمریکا با سینمای جهان کمی تفاوت دارد. در جدول فروش سینمای جهان، چند فیلم چینی که در این کشور اکران می‌شوند نیز در ۱۰ عنوان نخست حضور دارند. همچنین رتبه‌بندی فیلم‌های آمریکایی در این جدول، به علت اکران در بازار بزرگ این کشور، نیز کمی متفاوت است. ما برای اینکه بتوانیم نگاهی جامع به فیلم‌های برتر و پرفروش سینما در جهان داشته باشیم، فیلم‌های آمریکایی را در مقیاس جهانی در نظر می‌گیریم تا هم میزان فروش آنها در سینمای آمریکا و هم در جهان مشخص باشد.
جدول فروش فیلم‌ها در سینماهای جهان
تنها نگاهی گذار به اسامی فیلم‌های پرفروش سال ۲۰۲۱ نشان می‌دهد که هنوز فیلم‌های ابرقهرمانی و مارولی گیشه‌داران سینمای جهان‌اند. فیلم «مرد عنکبوتی: راهی بسوی خانه نیست» به عنوان اولین فیلم فاتحه گیشه سینمای آمریکا و جهان که در روزهای پایانی سال ۲۰۲۱ اکران شد توانست در سینماهای آمریکا ۶۴۴ میلیون دلار و در سراسر جهان ۱ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار فروش داشته باشد. این فیلم نخستین فیلم دوران همه‌گیری کرونا تبدیل شد که توانست از مرز یک میلیارد دلار فروش در باکس آفیس جهانی عبور کند. قسمت تازه مرد عنکبوتی به صورت مشترک با «انتقام‌جویان: جنگ ابدیت»، دومین فیلمی است که از نظر سرعت توانسته به رقم ۱ میلیارد دلار برسد. جالب اینکه اولین فیلمی که توانست به این رقم برسد نیز قسمت اول انتقام‌جویان با عنوان «پایان بازی» است که در پنج روز از یک میلیارد دلار فروش گذشته بود.
فیلم‌های «ونوم ۲»، «گودزیلا در برابر کونگ»، «شانگ‌چی و افسانه ۱۰ حلقه» و «جاودان‌ها» نیز دیگر فیلم‌های پرفروش این فضا هستند که فروش هرکدام به تفکیک در داخل آمریکا و در جهان در جدول مشخص است. البته فیلم «بیوه سیاه» نیز با قرار داشتن در جایگاه چهارم جدول فروش داخلی آمریکا (جدول پایین) توانست ۱۸۹ میلیون دلار در این کشور و ۳۷۹ میلیون دلار در سراسر جهان فروش کند.
جدول فروش سینمای آمریکا
غیر از فیلم‌های ابرقهرمانی فوق، فیلم‌های اکشن و قهرمانی «سریع و خشن ۹» در جایگاه پنجم و «جیمزباند: زمانی برای مردن نیست» در جایگاه چهارم، دو فیلم پرفروش سینماهای جهان‌اند.
دو فیلم کمدی «شکارچیان روح: بعد از زندگی» و «مرد آزاد» نیز در جدول فروش سینماهای آمریکا در جایگاه نهم و دهم ایستادند. فیلم ترسناک «یک مکان ساکت ۲» نیز با فروش ۱۶۰ میلیونی در جایگاه هشتم سینماهای آمریکا قرار دارد.
در نظر داشته باشیم که قرار بود تا در این سال فیلم‌هایی چون «تاپ گان ۲» و «مأموریت غیرممکن ۷» نیز اکران شوند که بعلت تعویق‌های چندباره در اکران، نمایش آنها به سال بعد موکول شد. برای همین با توجه به احتمال فروش بالای این فیلم‌ها می‌توان گفت که در صورت اکرانشان می‌شد احتمال فروش بسیار بیشتری را برای سینمای آمریکا و به تبع جهان در نظر گرفت.
بنابراین می‌توان گفت که در این فهرست تمامی فیلم‌های پرفروش آثاری‌اند که خصیصه اصلی تمامی آنها سرگرم‌کنندگی و خیال‌انگیز بودن است. خیال‌انگیز نه به معنای رویایی و شیرین بلکه به این معنا که عنصر تخیل با ایجاد فضای فوق اراده، درامی جذاب و نفس‌گیر خلق می‌کند. البته فیلمی مانند «نبرد در دریاچه چانگ‌جین» محصول چین که در جدول فروش جهانی توانسته ۹۰۲ میلیون دلار فروش کند، فیلم جنگی و قهرمان‌محور است.
سینمای جهان هنوز متکی بر فضای اکشن، پر از هیاهو و قهرمان محور است. مخاطبین سینمای آمریکا و جهان، امید و آرمان خود را در قهرمان‌هایی جست‌وجو می‌کنند که بر فضا، ساختار و مشکلات فائق آید. شاید داستان و فضای کلی برخی از این آثار به دنیای خیالی و افسانه‌ای نزدیک باشد، اما آنچه که در تمام آنها موضوعیت دارد عبور از موانع و مشکلات برای رسیدن به برساختی دیگر از انسان و زندگی است. می‌توان بی‌تردید گفت که حتی یکی از این آثار پرفروش و همینطور تا چندین فیلم پرفروش در رتبه‌های بعدی نیز، پایانی تلخ و مأیوس‌کننده ندارند.
اگرچه که ماهیت و جنس سینمای ایران با فیلم‌های آمریکایی و یا چینی تفاوت‌هایی دارد اما فرمول فروش و جهانی شدن سینمای ایران، در مختصات اشاره شده روشن است؛ سینمای ایران برای آنکه بتواند سری در میان سرها داشته باشد و صرفاً به فروش دو سه فیلم با حداقل‌های فروش اکتفا نکند، باید قبل از هر چیز افق‌های روشن پیروزی اراده را در سینمای خود ترسیم کند و از بن‌بست‌های ناامیدی بیرون بیاید.
منبع: تسنیم
نگاهی به فروش جهانی فیلم‌ها در سال ۲۰۲۱/ چه عنصری سینما را در سالهای كرونایی زنده نگه‌داشت؟
سینمای آمریكا در سال ۲۰۲۱ بیش از ۴ میلیارد دلار در داخل و سینمای جهان نیز ۲۱ میلیارد دلار فروش داشته است. اما آنچه كه سینمای آمریكا را به عنوان یكی از قطب‌های بزرگ فروش در سینمای جهان تبدیل كرده، فیلم‌های قهرمان‌محور آن است.
۱۴۰۰/۱۰/۲۰
