پروتكل‌های بهداشتی دانشگاهها برای ترم حضوری/ شرایط اسكان خوابگاهی

به گزارش نما، دکتر حمیدرضا اشراقی، مدیرکل دانشجویی وزارت بهداشت اظهار داشت: خوابگاه های علوم پزشکی فعلاً بر اساس آخرین بخشنامه ای که در مورد برگزاری امتحانات اعلام شده بود، فعال هستند. در آن بخشنامه تاکید شده بود که خوابگاه ها باید با ظرفیت اسمی و رعایت پروتکل‌های بهداشتی فعالیت کنند.

وی درباره تغذیه دانشجویان علوم پزشکی در نیمسال دوم تحصیلی در شرایطی که آموزش حضوری به دانشگاه ها برمی گردد، گفت: نحوه سرو غذا در اختیار دانشگاه های علوم پزشکی گذاشته شده است و مدیران می توانند با توجه به شرایط دانشگاه های خود یا همچنان شرایط کرونایی را ادامه دهند و غذا را در پک و بسته بندی ارائه کنند و یا می توانند در صورت رعایت کامل پروتکل های بهداشتی سلف سرویس ها را راه اندازی کنند.

مدیرکل دانشجویی وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: در انتظار پایان امتحانات هستیم و بسیاری از دانشگاه ها برنامه ریزی خود را پس از امتحانات و شروع نیمسال دوم تحصیلی انجام می دهند.

وی درباره میزان ابتلا در خوابگاه های دانشجویی دانشگاه های علوم پزشکی یادآور شد: مواردی از ابتلا وجود داشته است که با توجه به اینکه هنوز در ایام امتحانات بسر می بریم در برخی از دانشگاه ها دانشجو در قرنطینه امتحان داده و در برخی موارد هم دانشجو قرنطینه شده و شورای آموزشی دانشگاه در مورد امتحانات افراد مبتلا تصمیم می گیرد.

اشراقی درباره وضعیت ظرفیت خوابگاه های علوم پزشکی در زمان نیمسال دوم سال تحصیلی ۱۴۰۱ - ۱۴۰۰ و شروع آموزش حضوری دانشگاه ها با توجه به مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا، گفت: شرایط پروتکل های بهداشتی خوابگاه ها تغییر نکرده است و همه دانشگاه ها می توانند از ظرفیت کامل خود برای اسکان دانشجویان استفاده کنند.

وی در پاسخ به کمبودهای احتمالی ظرفیت خوابگاهی برای همه دانشجویان خوابگاهی گفت: مقرر شده است مدیران دانشجویی دانشگاه های علوم پزشکی تدابیر لازم را برای ترم جدید به کار بگیرند و در صورت کمبود یا خوابگاه های جدید اجاره کنند و یا از امکانات بومی استفاده کنند و شرایط را برای اجاره خوابگاه توسط دانشجویان فراهم کنند.

مدیرکل دانشجویی وزارت بهداشت درباره تصمیم دانشگاه ها پس از اجلاس روسای دانشگاه های علوم پزشکی درباره حضور دانشجویان و آموزش گفت: تصمیم بر این است که همچنان مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا با رویکرد حداکثری به آموزش حضوری پیگیری شود.

وی اظهار داشت: برای نیمسال دوم سال تحصیلی ۱۴۰۱ - ۱۴۰۰ نیز مقرر شده است اولویت اصلی با آموزش حضوری باشد اما دانشگاه ها با توجه به شرایط برخی دروس که امکان ادامه آن به صورت مجازی وجود دارد را برای گروهی از ورودی ها به صورت مجازی ارائه کنند. در واقع شیوه تلفیقی و ترکیبی مجازی و حضوری با توجه به شرایط پیگیری می شود.

همچنین محسن فرهادی معاون فنی مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت با اشاره به ابلاغ پروتکل های بهداشتی برای دانشگاه ها، یادآور شد: پروتکل های دانشگاهی در نیمسال اول سال تحصیلی ۱۴۰۱ - ۱۴۰۰ به وزارت علوم ابلاغ شده است و از همین رو برای نیمسال دوم سال تحصیلی ۱۴۰۱ - ۱۴۰۰ نیز دانشگاه ها باید همان پروتکل ها را اجرا کنند.

پروتکل بهداشتی مبارزه با بیماری کرونا در دانشگاه‌ها، مراکز آموزشی و تحقیقاتی از سوی معاونت بهداشت وزارت بهداشت منتشر شده است و بر اساس نامه وزیر بهداشت برای دانشگاه های علوم پزشکی و همچنین دانشگاه های وابسته به وزارت علوم قابل استفاده است.

در بخش هایی از این پروتکل به موضوع آموزش و همچنین خوابگاه های دانشجویی اشاره شده است.

اصول پایه برای دانشجویان جدیدالورود و سنوات قبل:

اجرا و یا تکمیل کردن برنامه واکسیناسیون کلیه دانشجویان جدید الورود در کلیه مقاطع در همان ابتدای ورود به دانشگاه و ترجیحاً همزمان با ثبت نام در دانشگاه الزامی بوده و دانشگاه موظف به برنامه‌ریزی لازم در این رابطه است.

آموزش کلاس‌های نظری این دانشجویان، مشروط به کامل بودن واکسیناسیون و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به صورت ترکیبی (مجازی - حضوری با رویکرد اولویت حضوری) خواهد بود.

کلاس‌های دانشجویان تحصیلات تکمیلی دکتری تخصصی (Ph.D) با شرط کامل بودن برنامه واکسیناسیون و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی کمافی السابق حضوری خواهد بود.

دانشگاه‌ها می‌توانند بر حسب شرایط خود نسبت به فشرده سازی دوره‌ها و کلاس‌های حضوری و تقسیم بندی دانشجویان به گروه‌های کوچک‌تر مشروط به حفظ کیفیت آموزشی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی اقدام کنند.

ارزشیابی دانشجویان بر اساس پروتکل ابلاغی

به شرط کامل بودن برنامه واکسیناسیون، تمام آزمون‌های پایان نیمسال باید به صورت حضوری (کتبی، آزمون‌های مبتنی بر مرکز مهارت‌های بالینی و یا الکترونیک در مراکز آزمون استاندارد) با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برگزار شوند.

دانشجویان (به استثناء دانشجویان جدیدالورود) می‌توانند در صورت تمایل از مرخصی تحصیلی بدون احتساب در سنوات تحصیلی استفاده کنند.

الزامات اساسی پروتکل‌های بهداشتی در دانشگاه‌ها

تعداد دانشجویان حاضر در کلاس‌ها با احتساب ۲ متر مربع به ازاء هر نفر در نظر گرفته شود. استقرار صندلی، نیمکت و کامپیوتر دانشجو در فواصل لازم و ایمن با رعایت معیار حداقل ۲ متر به ازای هر نفر صورت پذیرد.

جهت حذف و یا کاهش مواجهه مستقیم کارکنان بخش‌های پر مراجعه مانند کتابخانه، پذیرش، اتاق سرپرستی، کارگاه‌ها و غیره، استفاده از موانع فیزیکی با حفظ تهویه مناسب لازم است.

از هرگونه تجمع در محل‌های عمومی اجتناب شود. مواجهه چهره به چهره کارکنان کاهش یابد و سریع شود از تماس تلفنی و ویدیو کنفرانس و شبکه‌های اجتماعی برای برگزاری جلسات حتی برای کارکنان حاضر در داخل یک ساختمان استفاده شود.

در صورتی که مواجهه چهره به چهره کادر اداری با دانشجو، مراجعین و والدین دانشجویان ناگزیر باشد، مواجهه در حداقل زمان ممکن با رعایت فاصله ایمن حداقل ۲ متر و با استفاده کامل از ماسک و وجود تهویه هوایی مناسب برگزار شود.

زمان کلاس‌ها تا جایی که ممکن باشد کاهش یافته و برای انجام تهویه مناسب، توقف کوتاه مدت تدریس و خروج دانشجویان از کلاس در میانه هر جلسه انجام شود.

نگهبانی حتی‌المقدور از ورود و تردد افراد و اشخاص و مراجعات متفرقه به محیط آموزشی جلوگیری به عمل آورده و شیوه‌های پاسخگویی از ورودی دانشکده به نحوی باشد که فاصله گذاری اجتماعی رعایت شود.

در صورت فعال بودن سرویس ایاب و ذهاب دانشجویان و کارکنان، حداکثر سرنشین خودرو به تعداد صندلی‌های موجود باشد و از سوار کردن نفرات اضافه بر ظرفیت خودرو جداً خودداری شود و جریان هوا در داخل خودرو برقرار باشد.

رعایت ایمن حداقل دو متر در قسمت‌های عمومی و حداقل توقف از جمله در نمازخانه، سلف سرویس، کارگاه‌ها و مسیر ورود و خروج الزامی است.

فعالیت‌های ورزشی فرهنگی و برگزاری کلاس‌های فوق برنامه تنها با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و ملاحظات رنگبندی و شرایط بیماری بلامانع است.

تمام جلسات غیر ضروری حذف شده و یا به صورت آنلاین برگزار شود. جلسات نظیر دفاع از پایان نامه نیز آنلاین و یا با حضور حداقل افراد و با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی برگزار شوند.

به منظور جلوگیری از تجمع در سلف سرویس در این مدت زمان سرو ناهار افزایش یابد. همچنین صرف غذا در محل سلف سرویس با رعایت دو متر انجام شود.

اصول و پروتکل‌های بهداشتی مرتبط با خوابگاه‌های دانشجویی

هر اتاق در خوابگاه‌های دانشجویی صرفاً برای استفاده حداکثر ۴ دانشجو در نظر گرفته شود.

استفاده دانشجویان از ماسک در محل‌های عمومی خوابگاه مانند آشپزخانه، نمازخانه، سالن ورزشی، سالن مطالعه، سالن تلویزیون با رعایت فاصله گذاری فیزیکی الزامی است.

استفاده از وسایل مشترک در آشپزخانه خوابگاه ممنوع است. گندزدایی، نظافت و رعایت مسائل بهداشتی در مکان‌های عمومی و سرویس‌های بهداشتی سه نوبت در شبانه روز در خوابگاه‌ها الزامی است.

تمام کارکنان خوابگاه‌ها ملزم به استفاده از وسایل حفاظت فردی مانند ماسک و دستکش یکبار مصرف هستند.

نصب علائم متعدد هشدار بیماری کووید ۱۹ در محل دید دانشجویان در خوابگاه‌های دانشجویی الزامی است.

در نظر گرفتن اتاق مجزا جهت قرنطینه دانشجویان خوابگاهی دارای نشانه یا مبتلا به بیماری کرونا الزامی است.

اصول و پروتکل‌های بهداشتی مرتبط با کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها

لازم است هنگام انجام کار عملی و یا تئوری در کارگاه و آزمایشگاه فاصله افراد از هم حداقل دو متر باشد. وجود سیستم تهویه در محل کارگاه و آزمایشگاه ضروری است.

استفاده افراد از محل کارگاه و آزمایشگاه جهت انجام کارهای اداری ممنوع است. استفاده از وسایل حفاظت فردی مانند دستکش یکبار مصرف لاتکس و ماسک هنگام کار در آزمایشگاه الزامی است.

غربالگری، مراقبت و بازتوانی در دانشجویان و شاغلین با سابقه کووید ۱۹

دانشجویان مبتلا به کووید ۱۹ پس از طی دوران درمان و نقاهت، برای بازگشت به دانشگاه، مراکز آموزشی و تحقیقاتی لازم است مورد ارزیابی پزشک معتمد مراکز جامع سلامت قرار گیرند. ورود و یا حضور دانشجویان و اساتید و سایر کارکنان دارای علائم بیماری کرونا تحت هر شرایطی به مراکز آموزشی و تحقیقاتی ممنوع است.

شرایط و میزان استفاده از استعلاجی بیماری کرونا برای دانشجویان و اساتید با تایید پزشک معتمد است.

دانشجویان دارای علائم بیماری کووید ۱۹ در دانشگاه و خوابگاه دانشجویی توسط مسئولان مربوطه جهت تست PCR ارجاع شده و در صورت مثبت شدن تست یا تایید پزشک معتمد در محل قرنطینه دانشجویی یا منزل به مدت ۱۴ روز قرنطینه و در صورت مساعد بودن اوضاع عمومی تحت آموزش مجازی قرار می‌گیرد.

برای همکلاسی‌ها، هم خوابگاهی‌ها و هم سرویسی هایی که با دانشجوی مبتلا به بیماری کرونا مواجهه داشتند اقدامات به شرح زیر انجام می‌شود:

- انجام رپید تست برای اشخاصی که با بیمار مبتلا به کرونا ویروس قطعی تماس داشته‌اند.

- وضعیت دانشجویان تست شده توسط ناظران مراکز جامع سلامت به مدت ۵ روز پایش شود.

- در صورت مشاهده ابتلای یک دانشجوی دیگر از دانشجویان تحت مراقبت ۵ روزه، کلاس یا خوابگاه مربوطه به مدت ۱۴ روز تعطیل و دانشجویان به محل‌های در نظر گرفته شده برای قرنطینه اعزام شوند.

دانشجویان مبتلا به کرونا پس از طی دوره نقاهت جهت برگشت به دانشگاه لازم است مورد ارزیابی پزشک معتمد مراکز جامعه سلامت قرار گرفته و برگ تاییدیه سلامت دریافت کنند.

اقدامات کنترلی سلامت محیط و کار دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و تحقیقاتی

استفاده از ماسک و داشتن کارت واکسن و تاییدیه آن از سامانه وزارت بهداشت برای دانشجویان و کارکنان الزامی است. سایر موارد در زمینه پروتکل‌های بهداشتی از جمله شستن دست‌ها و پرهیز از دست دادن و رعایت فاصله الزامی است.

استفاده از مواد ضدعفونی کننده با پایه الکل پس از برگزاری کلاس ضروری و داشتن کارت بهداشت برای تمام دست اندرکاران مواد غذایی الزامی است.

نیروهای خدماتی در هنگام نظافت باید لباس‌های حفاظتی استفاده کنند. در نمازخانه از استفاده مشترک از مهر، سجاده، تسبیح و چادر اجتناب شود و لوازم شخصی مورد استفاده قرار گیرد.

شرایط سرو غذا در سلف سرویس‌ها متناسب با وضعیت موجود بیماری کرونا، رنگ بندی‌های اعلامی، محدودیت هوشمند مدیریت بیماری کرونا و رعایت پروتکل‌های ابلاغی انجام شود.

حداقل ۲۰ درصد از مساحت سطح کلاس پنجره باز شونده به میزان ۴۵ درجه داشته باشد. بیشترین تهویه طبیعی در زمانی که پنجره‌ها در دو طرف کلاس باز باشند فراهم می‌شود و هوای تمیز باید به طریق موثر وارد هر کلاس شده و آلاینده‌های تولید شده در هر اتاق به نحو موثر خارج شود به گونه‌ای که مانع از انتشار عفونت‌های منتقله از هوا بین افراد حاضر در فضای داخلی شود.

توصیه‌ها و پیشنهادات عملی برای اجرای بهینه برنامه‌های آموزشی

- طول زمان کلاس‌های نظری یک ساعته به حداکثر ۴۵ دقیقه با استراحت ۱۵ دقیقه کاهش یابد.

- کلاس‌های دو یا سه ساعت در قالب دو یا سه جلسه ۴۵ دقیقه‌ای با استراحت ۱۵ دقیقه‌ای برگزار شوند.

- در صورت لزوم تعداد دانشجویان در کلاس‌ها با رعایت فاصله گذاری تعدیل شوند. دانشجویان هر ورودی می‌تواند به دو گروه تقسیم و کلاس‌ها برای هر گروه جداگانه تکرار شود.

- برای رعایت فاصله گذاری در کلاس‌ها، در صورت لزوم کلاس‌های مجاور هم به مانیتورها یا سیستم‌های سمعی بصری مناسب برای امکان برگزاری همزمان جلسه در دو کلاس تجهیز شود.

- در برنامه‌ریزی کلاس‌ها و ساعات حضور دانشجویان در دانشکده‌ها و تداخل حداقلی زمان کلاس‌ها برای اجتناب از تجمع دانشجویان توجه شود.

- کلاس‌های عملی و آزمایشگاهی بر حسب فضای فیزیکی در دسترس با حداقل تعداد دانشجو و با رعایت فاصله گذاری برگزار شوند.

- پایش و نظارت مستمر بر اجرای پروتکل‌های بهداشتی در تمام عرصه‌های آموزشی توسط مسئولان و هیئت رئیسه دانشگاه‌ها و رئیس «ستاد مدیریت کرونا ویژه دانشگاهیان» به صورت برنامه ریزی شده و منظم اجرا شود. بهره مندی از برنامه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، مجازی و وبیناری به عنوان مکمل برنامه‌های آموزشی اصلی در دستور کار قرار گیرد.