به گزارش نما به نقل از روزنامه تهران، ۵ ماه از روزي كه زمين در آذربايجان شرقي لرزيد ميگذرد. در حالي كه همين چند روز پيش استاندار آذربايجان شرقي «با قاطعيت» اعلام كرد كه ديگر «زلزلهزدهای در زیر چادر زندگی نمیکند»، نه فقط عكسهاي منتشر شده از سوي چند خبرگزاري، زلزلهزدهها را در ماه جاري زير چادر نشان ميدهد، بلكه «اللهوردي دهقاني»نماينده مردم ورزقان در مجلس شوراي اسلامي نيز با استناد به آمار و ارقام اعلام شده از سوي مسئولان دولتي و مشاهدات چند روز پيش خود معتقد است كه هنوز بساط چادر از مناطق زلزلهزده برچيده نشده است و در سرماي استخوان سوز آذربايجان، هنوز خانوادههايي هستند كه زير چادر زندگي ميكنند. اين درحالي است كه محرم فروغي، فرماندار ورزقانحتي عكسهاي منتشر شده در خبرگزاريها درباره اسكان زلزلهزدگان در چادر را نيز تكذيب كرده و ميگويد: «عكسهاي منتشر شده را قبول ندارم.»
پيشرفت ۹۰ درصدي يا ۱۵ درصدي؟
نماينده مردم ورزقان در مجلس ميگويد: «بر اساس آمارهايي كه بنياد مسكن اعلام كرده، ۱۰ هزار خانه در شهر ورزقان و ۲۰ هزار خانه در روستاهاي ورزقان تخريب شدهاند. در بخش شهري تاكنون آنچه انجام شده، تاييد نقشه، صدور پروانه ساخت يا ساخت فونداسيون بوده است اما موضوع اصلي در بخش روستايي است.»
به گفته دهقاني «از ۲۰ هزار خانه تخريب شده روستايي، نوسازي ۹۵۰۰ خانه آغاز شده و در مرحله نخست حدود ۵ هزار خانه را تحويل دادهاند. با توجه به فرا رسيدن فصل سرما و به علت رطوبت تعدادي از اين خانههاي تحويل داده شده هنوز آماده سكونت نيستند. از طرف ديگر، زلزله كه فقط به مسكن آسيب نرسانده! در مناطق زلزلهزده هم راهها آسيب ديدهاند هم سيستم آبرساني و برق رساني و گازرساني. علاوه بر آن ساختمانهاي دولتي هم آسيب ديدهاند.»
چندي پيش احمد علیرضابیگی استاندار آذربايجان شرقي اعلام كرده بود كه «جمعیت ناراضی بین روستاییان مناطق زلزلهزده ارسباران وجود دارد که اغلب آنها مردمانی هستند که به صورت فصلی از خانههای روستایی خود استفاده میکنند.» به گفته او «با توجه به فرا رسیدن فصل سرما اولویت با کسانی است که قرار است فصل سرما را در روستاها طی کنند، به همین علت برای برخی از خانوارهایی که فصلی به روستا میآیند این موضوع مطرح شده است که دولت دیگر برای ساخت خانه آنها برنامهریزی ندارد در حالی که اینچنین نیست.»
او همچنين درباره چگونگی تشخیص جمعیت اصلی و فصلی در مناطق زلزلهزده نیز گفت: «براساس آخرین سرشماری سال گذشته و شناسنامههای بهداشتی، روستاییان خیلی راحت قابل تفکیک است.» اظهارنظري كه محرم فروغي فرماندار ورزقان نيز در گفتوگو با تهران امروز آن را تاييد ميكند. او به تهران امروز ميگويد: «ممكن است خانوادهاي هنوز زير چادر زندگي كنند اما اين به آن معنا نيست كه بيخانه ماندهاند.
بعد از كارشناسي برخي خانهها براي آنها وام تعميرات در نظر گرفته شده و اين مبلغ به حساب آنها هم واريز شده اما آنها پول را در حساب خود نگه داشته و ميگويند ميترسيم برويم زير اين سقف زندگي كنيم. خب فرمانداري كه مسئول ترس افراد نيست. در نظر بگيريد كه در تبريز هم زلزله بيايد، خانهها ميلرزند. آيا مردم تبريز هم بايد بروند زير چادر زندگي كنند؟» فروغي همچنين در تعريف افرادي كه به صورت فصلي به روستا ميآيند نيز ميگويد: «اين افراد در تبريز زندگي ميكنند.
آنجا خانه و زندگي دارند و بچههايشان در تبريز مدرسه ميروند. اما ۶ ماه از سال را براي كشاورزي و دامداري به روستا ميآيند به همين دليل وام يك ميليون توماني را به افرادي داديم كه در روستاها سكونت دارند. در حال حاضر در يكي از روستاها به ۳۰خانواده فصلي كانكس داده شده كه هماكنون همه آنها خالي هستند و در روستاي ديگري كه اين افراد حضور داشتند نيز از ۸۵ كانكس داده شده، ۷۰ عدد خالي مانده. چون آنها به تبريز بازگشتهاند.»
اما دهقاني نماينده ورزقان در مجلس شوراي اسلامي اين اظهارنظر را رد ميكند. او به تهران امروز ميگويد: «جان باارزشتر است يا خانه؟ مگر ميشود افراد عاقل براي آنكه صاحبخانه شوند، سرماي شديد آذربايجان را به جان بخرند؟ براي رد اين ادعا نيازي به توضيح نيست، فقط ميتوان آمارهايي كه خود دولتمردان اعلام كردهاند را جمع و تفريق كرد تا ببينيد كه ۱۲ هزار نفر يا در كانكس زندگي ميكنند يا در خانههاي آسيب ديده يا در زير چادر.»
زلزلهزدهها زير چادر نماندهاند
محرم فروغي فرماندار ورزقان ميگويد: «در كل ۵۴۰۰ خانه در روستاهاي ورزقان تخريب شده بود كه از آن آواربرداري شده است با اين همه ما براي ۷۵۰۰ واحد تشكيل پرونده دادهايم. ساخت ۴۵۰۰ واحد براي ورزقان، تعهد بنياد مسكن در سال ۹۱ بود. از اين ميزان ۵۳۰۰ اسكلت ساختمان ساخته شده و از اين تعداد نيز براي ۴۳۰۰ واحد سقف زده شده است. از اين ۴۳۰۰ واحد نيز ۳۳۷۵ واحد تحويل شده است. بنابراين بنياد مسكن به تعهد خود در ورزقان عمل كرده است.»
مشكلات در مناطق زلزلهزده ادامه دارد
اما دهقاني نماينده ورزقان در اين باره به تهران امروز ميگويد: «در حاليكه مسئولان اعلام ميكنند بايد ۳۰ هزار خانه بازسازي شود اما با وجود همه تلاشها بازسازي ۹۵۰۰ خانه آغاز شده و تاكنون ۵۰۰۰ واحد مسكوني تحويل شده است. با فرا رسيدن فصل سرما از آنجا كه آب در ۴ - درجه افزايش حجم پيدا ميكند، نه ميتوان بتن ريزي كرد و نه ساخت و ساز را ادامه داد. بنابراين كار عملا تا پايان فصل سرما تعطيل شده است.
به ۸۸۰۰ خانوار هم كانكس داده اند؛ پس تكليف بقيه زلزلهزدهها در اين فصل سرما چه ميشود؟» او با يادآوري کندی روند ساختوساز و نوسازی واحدهای مسکونی مناطق زلزلهزده آذربایجان شرقی ادامه ميدهد: «سازمان گردشگری و میراث فرهنگی به صاحبان املاک روستاهای کاسین، حماملو و قره بلاغ اجازه ساخت و ساز و نوسازی نمیدهد، درحالیکه جادهها و مراکز عمومی نوسازی نشدهاند. بسیاری از روستاهایی که مورد هدف سازمان گردشگری هستند، تخریب شدهاند و بسیاری از دیوارهای خانههای مناطق گردشگری ترکخورده هستند.»
به گفته دهقانی، امام جمعه و نماینده ولیفقیه در استان آذربایجان شرقی در جلسات بر لزوم تسریع در روند نوسازی منازل تاكيد مكرر داشتهاند. او ميگويد: مسئولان اجرایی نباید آمارهای غلط درباره وضع زلزلهزدگان اعلام کنند، چون واقعیت امر چیز دیگری است. از مسئولان ميخواهم احساس مسئوليت بيشتري در اين باره داشته باشند و با صداقت بيشتري برخورد كنند. هيچكس انتظار ندارد طي چند ماه همه خانههاي تخريب شده ساخته و تحويل داده شوند به ويژه آنكه فصل سرما هم از راه رسيد و كار را تعطيل كرد.
اما انتظار داريم با تمهيدات ويژه اين رخداد را مديريت كنند و حداقل براي مسكن عدهاي كه باقي ماندهاند، پرونده تشكيل دهند تا آنها هم بدانند كه از چه زماني داراي مسكن خواهند شد.» این نماینده مجلس ادامه ميدهد: «مسئولان نباید از پیشرفت ۹۰ درصدی کارها سخن به میان آورند، چون هنوز بیش از نیمی از مردم سرگردانند. این رقم اعلام شده از سوي مسئولان چطور اعلام میشود، در حالی که راهها و جادهها به کلی از بین رفتهاند و هیچ كاري هم براي نوسازی آنها انجام نشده است؟»
اما دهقاني از برخي تبعيضها هم گلايه دارد. او با بیان اینکه کمک بلاعوض یکمیلیون تومانی به خانوارها گزینشی انجام میشود، ادامه ميدهد: «مردم هم چيزي فراتر از توان مسئولان انتظار ندارند اما متاسفانه برخی افراد در استانداری و فرمانداری به صورت گزینشی عمل و مصوباتي كه دولت براي كمك به زلزلهزدگان داشته را به طور سليقهاي اعمال ميكنند. قرار بود ۲ ميليون تومان كمك بلاعوض براي ساخت مسكن داده شود كه اخيرا اعلام شده به آنهايي كه كانكس دريافت كردهاند اين مبلغ پرداخت نمیشود.»