ابهام‌های باقی در كودتای چندلایه

ابهام‌هاي باقي در کودتاي چندلايه

كشمیری با دادن اطلاعاتی به كمیته اداره دوم درباره وقوع كودتا، مسئول یكی از تیم های دستگیری عوامل كودتا در شب 18 تیر 1359 بوده است. گفته می شود در شب اول كودتا قرار بوده بنی عامری توسط كشمیری دستگیر شود كه او برای دستگیری می رود ولی اعلام می كند كه از دست ما فرار كرد!

مهدی اسلامی- 21  تیر 1359، اولین خبر از کودتای شکست خورده نقاب، به مطبوعات راه یافت. کودتایی که هنوز بعد از 42 سال معماهای زیاد و پاسخ نداده‌ای دارد. مثلا آنکه نقش لشکر 92 زرهی اهواز در کودتا چقدر بود؟ آیا انهدام این لشکر برای صاف شدن مسیر حمله صدام، پلن B کودتا نبود؟
این نوع ابهامات وقتی جدی‌تر می‌شود که به حضور برخی عناصر در آن دقت کنیم. ستاد خنثی سازی کودتا، متشکل از محسن رضائی، مهدی منتظری، سعید حجاریان، رضا عاصف، بیژن تاجیک، مسعود کشمیری، جواد قدیری و محمد پیرو رضوی بود. مسعود کشمیری، عامل شهادت شهیدان رجایی و باهنر حدود 14 ماه قبل از آن عملیات تروریستی، یکی از مهمترین ارکان ستاد خنثی سازی کودتا بوده است. جواد قدیری نیز یکی از اعضای رده ارشد سازمان بود که دارای سابقه تشکیلاتی کار با مجاهدین خلق در قبل از پیروزی انقلاب بود. انتقال برخی بمبهای تابستان 1360 به وی نسبت داده شده و در سال 1366ش، نام قدیری در لیست شورای مرکزی سازمان مجاهدین خلق درج شد. وی همچنین در سرقت اسناد مربوط به کودتای نقاب دست داشته است.
کشمیری با دادن اطلاعاتی به کمیته اداره دوم درباره وقوع کودتا، مسئول یکی از تیم های دستگیری عوامل کودتا در شب 18 تیر 1359 بوده است. گفته می شود در شب اول کودتا قرار بوده بنی عامری توسط کشمیری دستگیر شود که او برای دستگیری می رود ولی اعلام می کند که از دست ما فرار کرد!
یک سال قبل، مسعود کشمیری با امضای رئیس دفتر نخست وزیر دولت موقت مجوز دسترسی به احکام تا رده به کلی سری برای نیروی هوایی به شمارهی حکم( 1586 رزدج) را دریافت کرده و جایگاه خوبی برای خود در کمیته رکن 2 فراهم ساخته بود و برغم گزارش از تخلفات مکرر، توانسته بود چهره واقعی خود را پنهان نگه دارد.
پس از فروکش کردن خطر اصلی کودتا و تشکیل ستاد خنثی سازی توطئه کودتا که شامل نیروهای اطلاعات سپاه پاسدران، کمیته اداره دوم ارتش، کمیته انقلاب اسلامی، انجمن اسلامی ارتش و گروه ضربت مستقر در قصر فیروزه تشکیل شد. با تشکیل این ستاد، مسعود کشمیری از مجموعه نیروی هوایی خارج شده و به ستاد خنثی سازی می پیوندد.
محمد پیرورضوی درباره چگونگی راهیابی مسعود کشمیری به ستاد خنثی سازی کودتا می گوید: «مسعود کمشیری و علی ریاحی از افرادی بودند که در ستاد نیروی هوایی جهت حفاظت اسناد و مدارک آنجا اعزام شدند. پس از این ایشان در ستاد نیرو ضمن انجام وظیفه محوله از طرف دفتر امور انقلاب، به تناسب اقتضای برخورد با رئیس نیروی هوایی و به اعتبار این که ایشان را نماینده نخست وزیری و در نتیجه فرد متعهد و انقلابی شناخته بودند، ارتباط ایشان با پرسنل متعهد نیروی هوایی برقرار شد، لذا کلیه اخبار و حوادثی در محدوده اطلاعاتی پرسنل متعهد بود، جهت انتقال به نخست وزیری و اطلاع مسئولین می رساند و ایشان با دفتر امور انقلاب در رابطه می گذاشتند. این جریانات ادامه یافت تا اواسط تیرماه 1359 [و کشف کودتای نقاب]. ... چون جریان بسیار عمیق و فراگیر بود وکار بازجویی و اطلاعات رسیده پس از کشف جریان از طرق وسایل ارتباط جمعی، حکایت از ریشه های عمیق این جریان سلطنت طلب در ارتش و سایر نهادها و افراد عادی می نمود، در نتیجه کار ستاد مذکور که بعدا به نام ستاد خنثی سازی توطئه کودتا مشهور شد، در جهت مقابله با ضدانقلابیون طیف راست و سلطنت طلبان و طرفداران بختیار و ... برادرانی که از اول و بنا بر ضرورت اولیه کار از همه جا برای کمک آمده بودند، در این ستاد مشغول به ادامه کار شدند. مسعود کشمیری از افراد این ستاد و یکی از پایه های تشکیل و ادامه آن بود ...» (اظهارات پیرورضوی 1 شهریور 1363)
پس از خنثی شدن کودتای نقاب، عوامل نفوذی در ستاد خنثی سازی، مسیر تصفیه ارتش را به سویی بردند که منجر به آسیب رساندن به سدهای محکم در برابر حمله عراق شد. برخی از خلبانانی که به دستور مستقیم کشمیری بازداشت شده بودند و بی‌گناهی برخی از آنها بعدا اثبات شد و حتی برخی همچون سرگرد خلبان ابوالفضل مهدیار در دفاع مقدس به شهادت رسیدند؛ در دیگر سو وقتی عراق به مرزهای ما حمله کرد، هنوز برخی متهمان کودتا در لشکر 92 زرهی در زندان بودند و شیرازه این لشکر پاشیده بود.
برگزاری نشست هماهنگی منافقین با دیگر اپوزسیون در دی ماه 1359 در پاریس نشان از وجود برخی هماهنگی‌ها در دو سوی انجام و مقابله ظاهری با کودتا دارد و نشان از چندلایه بودن این کودتا است، موضوعی که اغلب در بررسی آن فراموش شده است.

۱۴۰۱/۰۴/۱۹

اخبار مرتبط