به گزارش نما ، برنامه تلویزیونی «حسینیه معلی» در دهه اول محرم توانست به یک پدیده تلویزیونی تبدیل شود و از نظر میزان مخاطب و همچنین بازتابهای رسانهای وجه تمایزی با دیگر برنامههای ویژه محرم صدا و سیما ایجاد کند.
هر شب ساعت ۲۲ از شبکه ۳ سیما، برنامهای با عنوان «حسینیه معلی» پخش میشود. در این برنامه، نوحهخوانان و ذاکران اهل بیت (ع) در حضور اساتید و چهرههای شاخص مداحی مانند سعید حدادیان، مهدی رسولی، سید مجید بنیفاطمه و محمد صمیمی، به نوحهخوانی، اجرای تعزیه و ذکر مصیبت میپردازند و پس از هر اجرا، کارشناسان حاضر نظرات خود را درباره آن بیان میکنند.
برخی به اشتباه «حسینیه معلی» را برنامه کشف استعداد نامیدهاند، اگر چه سبک و سیاق این برنامه در معرفی مداحان و ذاکرین اهل بیت (ع) و اجرای آن شباهتهای زیادی به برنامههای کشف استعداد دارد، اما تفاوت عمده «حسینیه معلی» با تلنتهای استعدادیابی از جمله «عصر جدید» این است که در این برنامه کسی برای شهرت دنیایی و جایزه مادی و منافع دیگر پا به برنامه نمیگذارد. در «حسینیه معلی» آنچه باعث میشود، ذکر یک ذاکر اهل بیت (ع) و یا یک نوحهخوانی به دل بینندگان بنشیند همانا خلوص نیت و عرض ارادت قلبی شرکتکنندگان به سیدالشهدا (ع) است.
تلنت مذهبی
برنامههای استعدادیابی یا تلنتشوها، از مشهورترین برنامههای تلویزیونی هستند که در اغلب کشورهای جهان به منظور کشف استعداد در زمینههای مختلف برگزار میشوند. در ایران برنامه عصر جدید، برای کشف و معرفی استعدادها به شناختهترین برنامه تلنت در صداوسیما تبدیل شدهاست. با این حال در کنار عصر جدید، برنامههای استعدادیابی با رویکردهای متفاوتتری نیز اجرا شدهاست. مانند برنامه «اسراء» در شبکه قرآن سیما که به کشف استعداد نوجوان در عرصه قرائت قرآن میپرداخت. یا برنامه «نغمه عشاق» که یک تلنت استعدادیابی در مداحی گروه سنی نوجوانان بود که البته موفق هم نبود. با وجود این، «حسینیه معلی» را نمیتوان یک برنامه استعدادیابی با اسلوبهای مرسوم در این نوع برنامهها دانست. در این برنامه داوران قرار نیست به کسی رأی مثبت بدهند، در اصل اجراها در حضور اساتید، برای تصحیح ایرادات احتمالی انجام میشود. کارشناسان اغلب با مداح حاضر در برنامه همراه میشوند و فضای برنامه «حسینیه معلی» را به سمت یک هیئت عزاداری پیش میبرند.
کشف استعداد در حوزه مداحی اهل بیت (ع) اولینبار در شبکههای تلویزیونی مذهبی کشور عراق اجرا شد. مهمترین برنامه در این زمینه «وجیها بالحسین» نام دارد که در شهر کربلا برگزار میشود و برای اولینبار امسال بخش مداحی فارسی و ترکی نیز به آن افزوده شدهاست و به صورت بینالمللی انجام میشود، اما برنامه «وجیها بالحسین» جنبه رقابتی دارد و با آنچه در «حسینیه معلی» وجود دارد، متفاوت است. از اینرو میتوان گفت که «حسینیه معلی» با وجود شباهتهایی که به برنامههای استعدادیابی دارد، در میان آنها جای نمیگیرد. این برنامه را میتوان یک پدیده نو ظهور در صدا و سیما برای پرداختن به عزای سید الشهدا (ع) دانست.
حسینیه معلی و الگوسازی مداحی
از آفتهای بزرگی که در سالهای اخیر در حوزه مداحی اهل بیت (ع) به وجود آمدهاست، استفاده برخی مداحان از ملودی آهنگهای پاپ فارسی برای خواندن اشعار مداحی است. آفتی که باعث وهن مراسم عزاداری نیز میشود و این مراسم سنتی مذهبی را از مسیر اصلی خود خارج میکند. در کنار این آفت بزرگ، استفاده از برخی تعابیر نادرست در مداحیها و استفاده از روایات نامعتبر در میان چهرههای بعضاً گمنام عرصه ذاکری اهل بیت (ع)، حواشی را به دنبال داشتهاست. از کارکردهای مهمی که یک دهه برگزاری «حسینیه معلی» در تلویزیون به دنبال داشتهاست، تلاش برای اصلاح و الگو سازی مداحی است. چهرههای معتبر مداحی در این برنامه بر اجرای چهرههای جوانتر نظارت دارند و تلاش برای ارائه یک مداحی درست به یک الگوسازی در عرصه مداحی و ذاکری میانجامد.
آمار میلیونی حسینیه معلی
از راههای تشخیص پربینندهبودن یک برنامه تلویزیونی، میزان بازدیدهای آن برنامه در پلتفرم «تلوبیون» است که حتی میتوان گفت در میزان استقبال از یک برنامه از نظرسنجیهای صدا و سیما نیز نتایج بهتری را دارد. بر اساس آخرین آمار از بینندههای برنامه «حسینیه معلی»، تا ظهر عاشورا، بیش از ۲ میلیون و ۱۱۵ هزار بازدید در تلوبیون از این برنامه به ثبت رسیدهاست. رقم قابلتوجهی که هم یک رکورد به شمار میرود و هم نمایانگر میزان اقبال بینندههای تلویزیونی از «حسینیه معلی» است.
برخی از بخشهای برنامه تلویزیونی «حسینیه معلی» در شبکههای اجتماعی نیز بارها بازپخش شده و به اصطلاح وایرال شدهاست. از ویدئوهای مشهور بازپخش شده، اجراهای شب سوم محرم است که منسوب به شب حضرت رقیه (س) است. در این شب، اجرای نوحه در برنامه با واکنش احساسی حامد سلطانی، مجری برنامه روبهرو شد. سلطانی که چندی پیش همسر و کودک خردسالش را در تصادف رانندگی از دست دادهاست، حین اجرای نوحه منقلب شد و به شدت گریست. اجرای مجلس تعزیه قتلگاه نیز از جمله ویدئوهای پر بازدید «حسینیه معلی» بود. در این اجرا، کارشناسان برنامه به شدت منقلب شدند و سعید حدادیان برای لحظاتی برنامه را ترک کرد.
حضور ذاکرین اهل بیت (ع) از دیگر کشورهای اسلامی از جمله ویژگیهای برنامه حسینیه معلی است و همخوانی بنی فاطمه با ذاکر اهل پاکستان از جمله بخشهای وایرال شده این برنامه بودهاست.
حسینیه معلی ضد کلیشههای تلویزیونی
ویژه برنامههای مناسبتی صدا و سیما برای ایام محرم، به یک الگوی ثابت رسیدهاست. دعوت از خطیبان و منبریان و ذکر مصیبت از سوی ذاکر اهل بیت که با پخش نمایی از مضجع منور سیدالشهدا همراه است، به یک الگو تبدیلشده که با عناوین مختلف در شبکههای تلویزیونی تکرار میشود. «حسینیه معلی» توانسته یک گام تازه در ساخت برنامههای ویژه محرم تلویزیون بردارد. استفاده از فضای جذاب تلنتها و ترکیب آن با مفاهیم و فرهنگ سنتی عزاداری، استقبال خوبی را تا امروز رقم زدهاست. این برنامه توانسته یک برند جدید برای برنامهسازی محرمی معرفی کند و نشان دهد که خلاقیت حتی در زمینهای مانند مداحی میتواند باعث جلب نظر بینندههای تلویزیون شود.
منبع: روزنامه جوان