بازیابی نقاط ضعف در سیمای اقتصادی جامعه

بازيابي نقاط ضعف در سيماي اقتصادي جامعه

نصر عزیزی

برای موشکافی نقاط ضعف ها ضرورت دارد فرآیندهای منجر به ان مورد توجه قرار گیرند تا بتوان به راه حل های مناسب و تجربه شده دست یافت :
الف -ظرفیت جامعه از نظر تولید کالا و خدمات با نوسانات ان مشخص است که آمار و ارقام آن را نشان میدهند.
ب- میزان نیاز جامعه نیز مشخص بوده و در این خصوص کمبود یا مازاد تولید کالا نیز مشخص می گردد.
ج- ارزش پول ملی و ارزی و طلا از طریق میزان تولید کالا و خدمات جامعه و میزان طلای ذخیره شده مشخص می گردد.
و- در جامعه عرضه و تقاضای مشخصی وجود دارد وقتی این عرضه و تقاضا متعادل خواهد بود که بر اساس نیازها باشد .
د- اگر در جامعه مازاد نیاز برتقاضای داخلی وجود داشته باشد، به طور طبیعی و با توجه به شرایط تقاضا در کشورهای دیگر ،نیاز به صادرات مازاد کالا و خدمات شکل می گیرد و اگر کمبود نیاز در جامعه وجود داشته باشد ،به طور طبیعی باید برای واردات به منظور رفع نیازها ی جامعه اقدام نمودکه دراین حالت نیاز به ارز خارجی تشدید می شود.
# اما در حالت تعادلی و طبیعی؛
۱- حفظ ارزش پول ملی برقرار است و دچار نوسانات نمی شود.
۲-تورم در جامعه ایجاد نمی گردد .
#در حالتهای کمبود تولید کالا و خدمات چند اتفاق می‌افتد ؛
۱- عدم تامین نیاز کامل جامعه
۲-کاهش عرضه و افزایش تقاضا توسط عامه مردم که تقاضا در حوزه های مختلف انجام می پذیرد .بدنبال این شرایط، دو حالت وجود دارد ؛
الف- تقاضا یا واقعی و عادی هست
ب- اینکه تقاضای کاذب ممکن وجود داشته باشد .
علاوه بر این عرضه یا باید از منبع تولید ویا باید از منبع واردات تامین گردد. در چنین حالتی در نظام و میزان ارزش پول ملی اختلال ایجاد می گردد و به تبع آن؛
۱- ارزش پول ملی کاهش می یابد.
۲-تورم ایجاد می‌شود .
۳- قدرت خرید مردم کاهش پیدا میکند.
# برای پاسخگویی به چنین شرایطی دولت و تا حدودی نهادهای جامعه ،چند اقدام می کنند :
۱- اقدام برای افزایش تولید کالا و خدمات،که باید شرایط و امکانات آن فراهم باشد.
۲- ترمیم درآمد از محل تولید و خدمات برای کل آحاد جامعه.
۳ -ترمیم درآمد از طریق چاپ پول و اسکناس .
# در چنین شرایطی؛
اول، اینکه تورم افزایش می یابد.
دوم ،اینکه برای جبران قدرت خرید یا افزایش درآمد و بالا بردن حقوق ها دولت به چاپ اسکناس بدون پشتوانه اقدام می کند .
# در چنین وضعیتی ناگزیرپنج حالت در جامعه در شرایط اقتصادی ایجاد می شود: ۱- نیاز به ارز برای واردات .
۲- اختلال در نظام ارزی .
۳- سفته بازی .
۴ - انتظارات تورمی بعنوان عامل تشدیدگر روانی.
۵ - شکل‌گیری بازار کاذب خرید و فروش ارز و طلا. با رویدادپنح حالت مورد نظر، دولت مجبور میشود دخالت بیشتری در بازار عرضه و تقاضا نماید تا اوضاع را تا حدودی نظارت و سامان دهد. وقتی اختلال در نظام اقتصادی پدید آید،درنتیجه آن؛
۱- شکل گیری پدیده احتکار کالا و اختلال در نظام عرضه وتقاضا بوجود می‌آید.
۲- اختلال در نظام عرضه و تقاضای ارز و طلا به وجود می آید .
۳ -تورم تشدید گردیده و افزایش می‌یابد و ناامنی اقتصادی به وجود می آید .
۴ - دخالت دشمنان در نظام عرضه و تقاضاو فعال شدن نفوذی‌های حوزه اقتصادی به ناامنی اقتصادی دامن می زند.
# علاوه بر این با وجود نظام یارانه ای پیدا و پنهان و تفاوت فاحش قیمت ها با کشورهای دیگر، پدیده صادرات قاچاق و به صرفه برای برخی صادرکنندگان قاچاق کالا شکل می گیرد و کالای کمیاب و مورد نیاز داخلی درکشورهای همسایه به فروش میرسد .با شکل گیری پدیده قاچاق کالا و کمبود برخی کالاها و احتکاریکه وجود دارد، در نظام عرضه چرخه معیوب وتکراری اختلال و افزایش قیمت ها در برخی کالاها به وجود می آید. بنابراین:
۱- افزایش قیمت ناشی از قاچاق کالای صادراتی .
۲ - افزایش قیمت ناشی از احتکار .
۳- افزایش قیمت ناشی از تشدید جنگ روانی کاذب و دامن زدن به قیمتها .
۴ - افزایش قیمت ناشی از بورس بازی ارز و طلا و ملک.
۵ - انتظارات تورمی.
6- شکل‌گیری شبکه‌های اختلال، به ناامنی قیمت‌ها و بی ثباتی دامن می زنند.

نتایج این فرایند عبارت است از:
۱- کسری بودجه سالانه در نظام برنامه ریزی کشور .
۲- استمرار تورم و تشدید آن.
۳- مقروض شدن دولت برای تامین اجباری هزینه ها.
۴ - کاهش بهره‌وری در ابعاد مختلف در جامعه .
۵- استمرار اقتصاد دولتی و دخالت دولت و شرکت های بزرگ دولتی وخصولتی.
۶- اهداف نارضایتی عمومی محقق می شود.
۷ -درگیر نمودن دولت ومشغول سازی تکراری وباز داشتن آن از کارهای اساسی و ساختاری .
۸ – کم اثر وبی اثر سازی برنامه‌ریزی‌های دولت.

۱۴۰۲/۱/۲۱

اخبار مرتبط