به گزارش نما به نقل از مهر، تسهیلات پیشنهادی وزارت جوانان به دولت شامل افزایش هدیه ازدواج دستگاههای دولتی، حمایت از ازدواج کارکنان دستگاههای دولتی، پیشبینی ظرفیتهای مشاورهای و قانونمند کردن آنها پیشبینی مسکن ارزان قیمت و ... است. تسهیلاتی که تا پیش از این نیز کم و بیش برای تسهیل ازدواج در اختیار جوانان قرار می گرفت، اما آمارها و نظریات جامعه شناسی گویای آن است که این تسهیلات تنها در حکم مسکنی است بر درد بی رغبتی جوانان به ازدواج.
افزایش سن ازدواج بیش از هشت میلیون جوان
آمارهای منتشر شده در دهه 80 حاکی از افزایش سن ازدواج در در میان جوانان بود. بر این اساس دولت نهم و دهم همواره تلاش کرد تا با ایجاد تسهیلات خاص و ویژه به ازدواج جوانان این فاصله را هر روز کمتر و کمتر کند.
اما آمارها حاکی از آن است که سن ازدواج در میان دختران و پسران همچنان رو به افزایش است و این موضوع نگرانی هایی را در میان مدیران و مسوولان حوزه جوان و همچنین روانشناسان و آسیب شناسان جامعه ایجاد کرده است.
محمد تقی حسن زاده سرپرست مرکز مطالعات و پژوهش های راهبردی وزارت جوانان در این زمینه می گوید:« از 23 میلیون نفر جمعیت جوان کشور، بیشترین جمعیت جوان کشور در سنین 25 تا 29 سال که بهترین سن ازدواج است قرار دارند.
او معتقد است که هشت میلیون و 672 هزار و 584 نفر از جوانان در رده سنی 25 تا 29 سال هستند که در این رده سنی جمعیت مردان بیشتر از زنان بوده و این خود هشداری به مسوولان و کارشناسان برای تاخیر در سن ازدواج است.
سرپرست مرکز مطالعات و پژوهش های راهبردی وزارت جوانان با اشاره به بهترین سن ازدواج توضیح داد: بهترین سن ازدواج در میان زنان 21 سال و در میان مردان 24 سال است، اما در حال حاضر سن ازدواج در میان زنان به 24 سال و در میان پسران به 29 سال رسیده است که قطعاً خطرات و آسیب های اجتماعی را برای جوانان در پی خواهد داشت.
این مقام مسوول در وزارت جوانان معتقد است که باید سیاست های تشویقی ازدواج برای این سنین افزایش یابد تا شاهد رشد آمار ازدواج در سنین اعلام شده باشیم.
تسهیلات دولت بی ثمر در افزایش ازدواج جوانان
افزایش سن ازدواج و هشدارهای جامعه شناسان و روانشناسان در خصوص پیامدها و آسیبهای اجتماعی، دولت های نهم و دهم را نسبت به تصویب مصوبه ای درباره تسهیل در ازدواج جوانان در سال 1386 ترغیب کرد. پس از تصویب این مصوبات قرار بر این شد که تمامی سازمانها ودستگاههای اجرایی که به نوعی با مقوله ازدواج جوانان سر و کار دارند، درمدت زمان مقرر تکالیف خود را اجرایی کنند.
تسهیلات دولت شامل افزایش وام ازدواج، ایجاد صندوق مهر امام رضا (ع) به منظور اشتغال زایی، ساخت مسکن مهر با اولویت جوانان بود که گویا نتوانست نقش موثری در تشویق و ترویج ازدواج جوانان داشته باشد. اما در این میان جامعه شناسان و آسیب شناسان معتقد هستند که تسهیلات دولت چندان تاثیری در افزایش ازدواج میان جوانان نداشته است.
مصطفی اقلیما آسیب شناس از جمله این افراد است.
او با اشاره به نبود فرصت شغلی برای جوانان می گوید:« بسیاری از مسوولان دولت می گویند باید سالی دو میلیون ازدواج در جامعه انجام شود، اما سوال این است که آیا به همین میزان پیش بینی، فرصت شغلی برای جوانان ایجاد می شود؟! این در شرایطی است که درصد بالایی از جوانان تحصیلکرده ایران بیکار یا در مشاغل کاذب فعالیت می کنند اما دولت به جای ایجاد کار برای این جوانان به آ نها وعده دو- سه میلیون تومان وام ازدواج میدهد. در حالی که با این کار مشکل اصلی یعنی نبود کار حل نخواهد شد. وام ازدواج در هیچ کجای دنیا وجود ندارد و من نمی دانم دولتا ین ایده را چرا اجرا می کند؟ حتی در اسلام هم شرط ازدواج کار و توانایی اداره کردن زندگی اعلام شده است»
به اعتقاد او ایران، کشوری است که 80 درصد جوانان در سن ازدواج قرار دارند اما امکان کار واشتغال ندارند و با تورم شدید و بحران فعلی در عرصه اقتصاد و گران شدن سکه این راهکارها بی فایده است. در گذشته دستمزد حقوق افراد با نرخ تورم هماهنگی داشت اما اکنون هیچ تناسبی بین این دو دیده نمی شود.
اقلیما باتاکید بر ناکارآمد بودن سیاست های تشویقی دولت برای ازدواج می گوید:« سیاستی که تداوم وجود خانواده را تضمین کند باید در دستور کار دولت قراربگیرد وگرنه سیاست های فعلی ازدواج غلط است. تا زمانیکه اشتغال، مسکن، آموزش قبل از ازدواج، توانمندی جوانان و... فراهم نشود،استقبال جوانان از ازدواج یا کم می شود یا اگر ازدواجی رخ دهد منجر به طلاق خواهد شد.»
برگزاری جلسه با مدیران بانک مرکزی برای حل معضل وام ازدواج
اما هر روز که به روزهای پایانی دولت دهم نزدیک می شویم تسهیلات کم رنگ تر می شود. این روزها بسیاری از جوانان با مراجعه به بانکهایی که مدعی کمبود بودجه هستند برای دریافت وام ناکام می مانند.
با این حال، مسعود امینی مدیر کل دفتر ازدواج وزارت جوانان درباره اجرایی شدن تسهیلات دولت می گوید:«یکی از رویکردهای مهم دولت مسکن جوانان است که خوشبختانه با ساخت مسکن مهر بخش عمده ای از مسکن جوانان برطرف شده است و در بسیاری از استانها که ظرفیت خالی در بحث مسکن مهر دارند، زوج های جوان را ثبت نام می کنند.»
او درباره تسهیلات وام ازدواج و اینکه هم اکنون بانکها اعتبار لازم را برای پرداخت وام ندارند، توضیح می دهد:« وام ازدواج در ابتدا شروع خوبی داشت اما این بانک در بحث تامین اعتبار با مشکل مواجه شده است که درصدد برگزاری جلسه برای حل این معضل با مدیران بانک مرکزی هستیم تا بتوان هر چه زودتر این مشکل را برطرف کرد.»
ایرادات صندوق مهر امام رضا(ع) در بحث اشتغال زایی
این مقام مسوول در وزارت جوانان درباره راه اندازی صندوق مهر امام رضا (ع) که با اهداف اشتغال زایی شروع به کار کرد می گوید:« ماموریت اصلی صندوق مهر امام رضا (ع) ایجاد اشتغال است. اما معتقدیم که این صندوق در اجرای اهدافش، ایراداتی داشته که با یک آسیب شناسی می توان آن را حل کرد. به عنوان مثال این صندوق وام هایی را برای ایجاد اشتغال به جوانان ارائه می داده است، درحالیکه در بحث اشتغال زایی تنها بحث های مالی در میان نیست و باید به افراد و جوانان قوانین کار و تجارت را نیز آموزش داد.»
امینی با بیان اینکه صندوق مهر امام رضا (ع) باید در بحث اشتغال زایی خود را در منظر کار کارشناسی قرار دهد، بیان می کند:« همچنین باید بازنگری هایی از سوی این صندوق در شرکتهایی که ایجاد شده است، صورت گیرد، چرا که این شرکت ها نیازمند نگهداری و نظارت هستند.»
او درباره نقش وزارت جوانان در برطرف شدن مشکلات جوانان به ویژه در بحث اشتغال توضیح می دهد:« درصدد برگزاری جلسه با مسوولان صندوق مهر امام رضا (ع) هستیم تا مشکلات را بررسی کرده و با یک نگاه کارشناسی اقدام به اشتغال زایی در جامعه کنیم. همچنین قرار است با مسوولان سازمان میراث فرهنگی جلساتی را برگزار کرده تا با بهره گیری از جوانان در بحث های راهنمای گردشگر توسط آژانس ها و تورها، آمار اشتغال زایی را در کشور بالا ببریم.»
به گفته امینی، هم اکنون هتل و آژانس ها ظرفیت مناسبی برای جذب نیروهای جوان به عنوان راهنمای گردشگر دارند و باید از این ظرفیت برای اشتغال زایی در کشور استفاده شود.
وزارت جوانان متولی حل تمام مشکلات جوانان نیست
در این میان اما سکاندار وزارت ورزش و جوانان معتقد است که این وزارتخانه مسوول حل مشکلات ازدواج جوانان نیست.
محمد عباسی توضیح می دهد که تمام دستگاههای مرتبط مسوول بحث ازدواج جوانان هستند و این وزارتخانه تنها مسوولیت پایش و ارزیابی مشکلات جوانان را داشته و باید نتایج را به دستگاه ها برای اعلام راهکارها ارائه دهد.
اکنون که وزارت تازه تاسیس مختص جوانان، مسوولیت مشکلات این قشر پرجمعیت کشور را برعهده نمی گیرد، باید منتظر ماند و دید که آیا صرفاً تدوین و ارائه بسته های مختلف تسهیلات ازدواج از سوی این وزارتخانه یا سایر ارگان ها می تواند گره ای از مشکلات جوانان در شرف ازدواج باز کند یا باید منتظر آمارهای جدیدتری از افزایش سن ازدواج باشیم.