مكالمه تصویری با تلفن همراه،حرام یا حلال؟!

این روزها ورود نسل سوم ارتباطات در عرصه مکالمه تصویری واکنش‌های متفاوتی را در جامعه موجب شده است. عده‌ای از مسئولان فرهنگی استفاده مکالمه تصویری در تلفن‌های همراه را مخل امنیت روانی جامعه دانسته و استفاده از این ابزار را بر نمی‌تابند. اما گروهی دیگر این گونه استدلال می‌کنند که می‌توان از تکنولوژی برتر و پیشرفته به روز دنیا در جهت تحکیم فرهنگ دینی و ملی به شرط فرهنگ‌سازی متناسب بهره برد.

در این میان نیز یک سایت شخصی با تأکید دو چندان روی معایب این تکنولوژی در مقابل محاسن آن، با طرح پرسشی در قالب «استفتاء» از مراجع معظم تقلید کسب تکلیف کرده و بر حرمت استفاده از این تکنولوژی تأکید دارد، در حالی که هیچیک از مراجع بزرگوار به صراحت حکم به حرام بودن نداده‌اند.

به راستی با برخوردها با نسل سوم ارتباطات چگونه باید باشد، آیا باید دروازه‌های کشور را بر روی چنین پدیده‌هایی بست یا اینکه قبل از ورود چنین ابزارهایی، برای آن‌ها بسترسازی کرد؟

* موضع کمیسیون فرهنگی به معنای نفی «رایتل» نیست

حجت‌الاسلام سید علی طاهری سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس با تأکید بر اینکه موضع کمیسیون فرهنگی در رابطه با مکالمات تصویری، به معنای نفی رایتل نیست، می‌گوید: این نگرانی وجود دارد که آیا مسئولان مربوطه برای رفع نگرانی‌های متدینین تدبیری اندیشیده‌اند؟ با این وجود طبق برنامه پنجم توسعه هر طرح و پروژه‌ای برای اینکه انجام شود، باید پیوست فرهنگی داشته باشد.

وی با اشاره به اینکه در هر فناوری جدید حضور یک پیوست فرهنگی احساس می‌شود، می‌افزاید: اوج موضع‌گیری کمیسیون فرهنگی درباره اپراتور سوم تلفن همراه (رایتل) موقعی بود که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات وزیر نداشت، اکنون که سرپرست معرفی شده است. ان‌شاءالله امیدواریم در اولین فرصت در کمیسیون جلسه‌ای با حضور سرپرست وزارتخانه برگزار شود.

حجت‌الاسلام طاهری در پاسخ به سؤالی درباره میزان علاقه جوانان به استفاده از این فناوری روز، بیان می‌دارد: باید دید که بحث ارتباط تصویری تا چه حدی ضرورت امروز جامعه است؟ آیا اینکه ارتباطات تصویری تلفن همراه در حد بسیار گسترده‌ای در اختیار مردم قرار گیرد، واقعاً ضرورت است؟ هر چند که ارتباط تصویری در حد اینترنت و از طریق وب برقرار شده است و در جلسات هم استفاده می‌شود، اما اینکه افرادی که موبایل دارند، دعوت می‌شوند که موبایل‌های خود را به تصویری تبدیل کنند، به نظر می‌رسد مصرف‌گرایی در جامعه را ترویج می‌دهد.

وی با بیان اینکه هیچ تماسی از سوی مسئولان اپراتور سوم با نمایندگان مجلس انجام نشده است، درباره نحوه برخورد با فناوری‌های جدید ادامه می‌دهد: تنها چیزی که در این زمینه باید مورد توجه قرار گیرد، بالا بردن درجه معنویت و ایمان مردم است، بنابراین هر گاه فناوری‌های جدید موجب زیر سؤال بردن معنویت شود، باید برای مردم بیان شود، به صورتی که اگر مضرات اخلاقی، روحی و روانی برای مردم گفته شود، می‌تواند خودبه عنوان یک عامل کنترلی مطرح باشد.

* ضرورت نهادینه کردن مباحث دینی در سایه گسترش شبکه‌های اینترنتی

محمدعلی زاهدی نماینده مجلس شورای اسلامی استفاده از امکانات تصویری رایتل را موجب تسهیل ارتباط محرم و نامحرم می‌داند و می‌گوید: با ادامه این روند قطعاً بر سلامت و تحکیم خانواده تاثیر منفی خواهد گذاشت، چرا که حجاب به معنای پوشش بیرونی و عفاف به معنای پوشش درونی که دو عامل برای سلامت جامعه است، در صورت نبود این دو با مشکلات و اثرات مخرب زیادی در جامعه مواجه خواهیم شد.

وی با تأکید بر اینکه استفاده از خدمات رایتل ممکن است در کوتاه مدت مفید واقع شود، می‌افزاید: ولی بدون فرهنگ سازی مناسب به مرور زمان بسیاری از مباحث دینی و مذهبی نادیده گرفته خواهد شد، هر چند که از طریق توسعه و گسترش شبکه‌های اینترنتی از جمله تلفن همراه (رایتل) می‌توان گامی مؤثر و مفید برای نهادینه کردن مباحث دینی در جامعه برداشت.

* نمی‌توان استفاده از رایتل را در جامعه حذف کرد

ابوالقاسم خسروی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس عدم توجه به فرهنگ‌سازی میان افراد جامعه برای استفاده از مکالمات تصویری جدید تلفن همراه (رایتل) را موجب پیامدهای منفی جبران ناپذیری بیان می‌کند و می‌گوید: برای نهادینه سازی ارزش‌های دینی و ملی خود باید فرهنگ‌سازی و زیر بنا‌ها را طوری طراحی کنیم که آثار مثبت را در جامعه رواج دهند، این امر تنها با فرهنگ سازی در مدارس به خصوص پیش دبستانی‌ها تحقق پیدا می‌کند، چرا که شخصیت افراد از مقطع ابتدایی شکل می‌گیرد.

با این وجود، وی با اشاره به اینکه نمی‌توان استفاده از رایتل را در جامعه حذف کرد، ادامه می‌دهد: پیشرفت تکنولوژی در این زمینه امر قابل توجهی است، ولی محدودیت‌ها هم قطعاً نتایج منفی به دنبال خواهد داشت، بنابراین باید با فرهنگ سازی در میان آحاد جامعه، طریقه استفاده صحیح از این وسیله را آموزش دهیم.

* مکالمه تصویری از قبل هم وجود داشته است

شاهین آرپناهی، مدیر کل برند و ارتباطات رایتل در این باره می‌گوید: دغدغه‌ای که دوستان در مجلس درباره آن صحبت کرده‌اند، دغدغه‌ای است که می‌توان آن را در ارتباط با هر فن‌آوری جدیدی که وارد بازار می‌شود احساس کرد.

وی با تأکید بر اینکه امکان مکالمه تصویری از قبل هم وجود داشته است، می‌افزاید: بحث استفاده صحیح از تکنولوژی ۳G نیز به همین شکل است و در این میان باید به این نکته هم توجه داشت که ارتباط تصویری در رایتل برای اولین بار ارائه نشده و پیش از این از طریق اینترنت هم امکان ارتباط تصویری وجود داشته است.