نگاهی به مواضع دكتر جلیلی از انتقاد پذیری و وعده های دولت تا نگاه اقتصادی،سیاسی و فرهنگی

گروه سیاسی نما : سعید جلیلی یکی از نامزدهایی است که توسط شورای نگهبان تایید صلاحیت شد و این روزها به فکر رای آوری از مردمی است که او مدت ها پرونده هسته ای ایشان را مدیریت کرده است. پرونده ای که با فراز و نشیب های بسیاری همراه بوده و جلیلی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی مذاکراتی با گروه 1+5 در این خصوص داشته است.

انتخابات ریاست جمهوری 24 خردادماه سال جاری برگزار خواهد شد و قطعا برای انتخاب گزینه اصلح، شناختن مواضع کاندیداها از جمله ملاک های اصلی است؛ به همین جهت عمده موضع گیری های کاندیداها و این بار سعید جلیلی را مطرح می کنیم:

روحانیت: موجب خوشحالی ماست که شخصیتی مانند آیت الله مصباح از من حمایت می کند.

وعده های دولت: نباید به مردم وعده هایی داد که دور از انتظار و واقعیت باشد. حالا هم دولت باید به نحوی رفتار کند که همۀ استعدادها خود به حرکت درآید و فقط در مواقعی دولت آنها را کنترل کند؛ امروز اینگونه است که هر استعداد و ظرفیتی بخواهد در کشور به حرکت درآید، باید نگران این باشد که برای کسب مجوز و انجام امور اداری مربوطه باید چه مصیبتی بکشد و چه موانع بزرگی را در دولت پشت سر بگذارد. ظرفیتهای سخت افزاری، نرم افزاری و انسانی در ایران، مزیت نسبی نظامند که باید از آنها به خوبی استفاده شود. ما اگر چهار سال خوب کار کنیم، ممکن است بتوانیم به اندازۀ شش یا هشت یا مثلا ده سال جلو برویم؛ ولی مطمئناً نمی توانیم به اندازۀ پنجاه سال جلو برویم. باید با مردم صادق باشیم.

دانشجویان: دانش آموختۀ ما به جای اینکه دنبال کار باشد، باید دنبال کارآفرینی باشد؛ اما مطمئنا رسیدن به این شرایط هم دشواری دارد و هم با مقاومتهایی -عموماً از جانب دستگاههای دیوان سالار- روبروست. متاسفانه دانشجویان فارغ التحصیل رشته های علوم انسانی می گویند کار نداریم یا کارمان متناسب با تحصیلاتمان نیست در حالی که ما صدها میلیارد تومان در بودجه کشور صرف پژوهش در حوزه علوم انسانی می کنیم؛ در حوز ه های صنعتی و علمی نیز دستاوردهای خوبی داریم اگر از این ظرفیت استفاده کرده و اقتصاد دانش بنیان داشته باشیم دولت می تواند در عرصه های مختلف موفق باشد.

اقتصاد: اگر می خواهیم به اقتصاد دانش بنیان بها بدهیم، باید مجموعۀ سیاستهای ما به این سمت باشد و تقابلی ایجاد نکند؛ مثلا نباید دلال بازی سودآور باشد. فرجام تولید باید مشخص باشد تا برای تولیدکننده انگیزه سازی کند.

بروکراسی اداری: انسجام بخشی بروکراتیک از نیازهای مهم پیش روی رئیس جمهور آینده است. الان در بعضی وزارتخانه ها وضعیت طوری است که حتی معاونتها باهم همسو نیستند؛ مانند ماشینی که هر چرخش به یک سمت است. دکتر جلیلی افزود: باید به هرکسی که منتخب مردم شد، در جهت اصلاح این شرایط کمک کرد.

سیاست خارجی: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و هر کشور دیگری پارادایمی دارد؛ اما بین پارادایم سیاست خارجی کشورها نقاط اشتراکی هم وجود دارد. از ضعفهای سیاست خارجی ما این است که نتوانسته نقاط اشتراک سیاست خارجی ما با دیگر کشورها را پیدا و از آنها به نفع منافع ملی استفاده کند.

نقاط قوت و ضعف: امروز در شرایطی هستیم که برای ادامه مسیری که از 34 سال پیش به برکت انقلاب شروع شده است، ارزیابی صحیحی از آنچه موجب پیروزی و هر آنچه باعث ضعف و عامل رنج ملت بوده داشته باشیم. دو عامل یکی اندیشه دینی و گفتمان انقلاب و دیگری همراهی مردم در حمل این اندیشه باعث پیشرفت ما شده است، هر قدر از این دو مسئله فاصله می گیریم ضعف های ما بیشتر می شود. کسی که در مقام ریاست جمهوری قرار می گیرد باید این باور را داشته باشد که عمل صالح را متناسب با دستگاه های اجرایی پیاده کند. رئیس جمهور رئیس قوه مجریه است و باید تلاش کند که این آهنگ را در تمام سیاست های قوه مجریه حاکم کند. بر این مبنا یک کارویژه مهم برای رئیس جمهور تعریف می شود. برخی اقدامات مانند انجام سفرهای استانی پاسخ هوشمندانه ای به جلوگیری از توقف قطار دولت بود ولی این کار کافی نیست و باید در شرایط کنونی سفرهای وزارتخانه ای صورت گیرد تا هر وزارتخانه به تناسب برنامه هایش در مسیر پیشرفت انقلاب با انقلاب ارتباط برقرار کند. اگر می خواهیم فرهنگ ، سیاست، اقتصاد و ... در مسیر رشد قرار گیرد باید سازوکار اجرایی ما متناسب با این مسئله باشد و در این مسیر موانع موجود حذف و عوامل شتاب دهنده تزریق شود. رئیس جمهور در راس قوه مجریه قرار می گیرد و قوه مجریه به مثابه یک قطار است که باید به سمت تعالی حرکت کند، هزینه ای که برای این قطار خرج می شود متناسب با سرعت آن نیست در حالی که این انتظار وجود دارد که قطار دولت با سرعت متناسب همه آحاد ملت را در بر بگیرد اما متاسفانه این قطار بسیار کند است و باید سریع تر حرکت کند.

نظام اداری: برخی افراد بدنبال این بودند که ساختارها را دچار تغییر کنند اما مهمتر از ساختارها، سازوکارهاست. باید آنچه لازم است را در سازوکار اجرایی حاکم کرد و در کنار آن فرهنگ لازم در این سازوکار را نیز در نظر گرفت. شاخصه های پاسخگویی در نظام اداری باید به گونه ای باشد که این ساختار به سراغ مردم برود و ظرفیت هایی که دولت می تواند در جهت کمک به مردم ارائه دهد قبل از مراجعه آنها ارائه شود. برخی دستگاهها هزینه و بودجه می گیرند اما کاری که باید را انجام نمی دهند و وقتی از آنها سئوال می شود که چرا این کار انجام نشده پاسخ می دهد که برای آن بودجه نداریم. این مسئله در دستگاههای اجرایی تبدیل به هدف شده است در حالی که دستگاهها باید نتیجه محور باشند. باید به بسیاری از مراجعات مردمی توجه شود اما در کنار این توجه باید این امر یک الگو باشد تا از آن ظرفیت برای موارد مشابه استفاده و موارد همانند را حل کرد، شکوفا شدن ظرفیت و استعداد آحاد ملت نباید بر اساس شانس باشد، بلکه باید بر اساس سازوکار مشخص باشد.

مشکلات اقتصادی: مردم ما نگران تورم، اشتغال، هدفمندی یارانه ها و مسئله مشارکت در اقتصاد هستند. برای این کار باید ساختار اجرایی و اقتصادی با ظرفیت های موجود متناسب شود، باید این اقتصاد به شکل صحیح مدیریت شده و فقط به فکر هزینه کردن منابع نباشیم. باید ساختارها مبتنی بر عدالت باشد.

مفاسد اقتصادی: باید با توجه به مزیت های جغرافیایی و منابع طبیعی از جمله آب در بحث اقتصاد برنامه ریزی کنیم؛ اطلاعات اقتصادی که در عرصه های مختلف وجود دارد برای برنامه ریزی و نیز برای اینکه مانع مفاسد اقتصادی شود ضروری است.

اولویت های اصلی: یکی از مهم ترین برنامه های رئیس جمهور پرداختن به مسائل اقتصادی است، سوال مردم این است که در این حوزه چه اتفاقی قرار است رخ دهد، انشاا... منتخب مردم بعد از آنکه با شکل گیری یک حماسه سیاسی به ریاست جمهوری رسید از فردای همان روز باید وارد حماسه اقتصادی شود. رئیس جمهوری که وارد این عرصه می شود باید بگوید که چگونه می خواهد این برنامه های را اجرایی کند، اشتغال، تورم و هدفمندی یارانه ها از مهم ترین و اساسی ترین موضوعات است. مهمترین وظیفه دولت این است که فرصت را برای شکوفا شدن استعدادهای آحاد ملت فراهم کند، اگر دولت تمام ظرفیت خود را بکار گیرد تا استعدادهای جامعه بتواند شکوفا شود نتیجه آن ظرفیتی خواهد شد که برخی با سلاح هسته ای بدنبال آن هستند اما برای این کار باید برنامه ریزی کرد.

 
اقتصاد مقاومتی: اقتصاد مقاومتی پاسخ صحیح و راهبردی به این توطئه هایی است که علیه کشورمان صورت می گیرد غرب از طریق نفت به کشورمان فشار می آورداگر اقتصاد بدون نفت را رقم بزنیم اقتصاد مقاومتی به وجود می آید. در بحث صادرات علم و فن آوری به ما فشار تحمیل می کنند، ما نیروی تحصیل کرده و متخصص داریم اگر این نیرو پای کار بیاید صادرات ما می تواند به تولیدات دانش بنیاد معطوف شود، در زمینه حمل و نقل به ما فشار تحمیل می کنند که با توجه به موقعیت ژئوپولتیک اگر ظرفیت ترانزیت خود را تقویت کنیم فرصتی برای اشتغال و درآمدهای ارزی ایجاد خواهیم کرد.

فساد بانکی: در موضوع فساد 3 هزار میلیاردی و موارد مشابه آن باید اول دولت مدعی باشد، قبل از اینکه یک نهاد نظارتی مانند سازمان بازرسی کل کشور یا قوه قضائیه وارد عمل شود باید دولت و حتی بانک مرکزی مدعی العموم باشد و مانع از بی عدالتی شود.

انتقادپذیری: انتقادپذیر بودن آموزه دینی است و هم ممیزه گفتمان انقلاب اسلامی است و مردم و نخبگان باید در تصمیم گیری‌ها مشارکت داشته باشند و گستردگی دولت مانع از این ادعا خواهد بود که کسی بگوید در همه حوزه‌ها متخصص است لذا باید در هر حوزه ای سازوکاری وجود داشته باشد.

قانونمداری: قانون انسجام بخش جامعه و حکومت بوده و باید فصل الخطاب باشد و طبق قانون در نظام ما در هنگام مشکلات ولایت فقیه فصل الخطاب است و برای خود قانون نیز تعاریفی شده است. کسانی نباید وجود داشته باشند که برای آنها ضمانت یا گارانتی در دولت باشد، برای این کار باید در شناخت افراد دقت وجود داشته باشد و کسی نباید فکر کند که یک پست می تواند حاشیه امنی برای او به جود آورد.