به گزارش نما به نقل از فارس، اولین کنفرانس مطبوعاتی رئیسجمهور منتخب، حجتالاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی هم در سطح داخلی و هم در سطح بینالمللی پیامهای جدی برای زیادهخواهان داشت. این گزارش تلاش میکند شمهای از پیامی را که طرفهای بینالمللی از این کنفرانس مطبوعاتی باید دریافت کرده باشند، تشریح کند.
بلافاصله پس از پیروزی حسن روحانی با 18.6 میلیون رای که معادل حدود 50.7 درصد آرا در رقابتی سخت بین شش کاندیدا بود، مقامات غربی در پیامهای یا بیانیههای تبریک خود تقریبا همگی بر یک محور تاکید کرده بودند و آن اینکه امیدوارند رئیسجمهور جدید ایران در خصوص حقوق هستهای ایران انعطافپذیری نشان دهد. اما موضعگیری رئیسجمهور منتخب در خصوص مساله هستهای ایران کاملا هوشمندانه بود و همانچیزی بود که از یک دیپلمات آگاه انتظار آن میرفت.
* دفاع از اصول، سکوت در خصوص تاکتیکها
یکی از مهمترین پیامهای این مصاحبه مطبوعاتی برای زیادهخواهان بینالمللی آن بود که دولت آینده ایران در خصوص اصل حق هستهای ایران هیچ اختلاف نظری با دیگر ارکان نظام اسلامی ندارد و دقیقا در همان چارچوب حرکت میکند. اینکه دکتر روحانی صراحتا بیان کردند که «دوره تعلیق» دیگر گذشته است، یک معنای جدی برای طرف غربی داشت و آن اینکه طی چهار سال آینده، چرخ سانتریفیوژهای ایران قطعا خواهد چرخید.
به عبارت دیگر، دولت ایران قصد بازگشت از پیشرفتهایی را ندارد که مردم ایران به قیمت تحمل سختترین فشارهای بینالمللی و در عین مظلومیت کسب کردهاند. اما در عین حال رئیسجمهور منتخب زمانی که با سوال یکی از خبرنگاران در خصوص برخی امور مربوط به تاکتیکهای مذاکراتی مواجه شد، همچون یک دیپلمات حرفهای سکوت پیشه کرد.
در عرصه روابط بینالملل، واقعیت آن است که دستیابی به حقوق حقه ملی یک اصل است و یک بازیگر عاقل در این عرصه، هرگز به حقوق خود پشت نخواهد کرد. اما در خصوص تاکتیکهای دستیابی و حفظ حقوق، همواره شرایط است که تعیین کننده است.
به عبارت دیگر، در عرصه تاکتیکی میتوان انعطافپذیری نشان داد و این انعطافپذیری بسته به شرایط زمانی است. تاکتیکی که اکنون درست است ممکن است یک ماه دیگر نادرست باشد و بالعکس. در این خصوص طبعا دو پروسه مختلف تصمیمسازی و تصمیمگیری وجود دارد.
در عرصه تصمیمسازی عموما این کارشناسان و دیپلماتهای خبره هستند که با تدوین سناریوهای مختلف، تصمیمگیران را که سران نظام اسلامی هستند، در جریان تاکتیکهای قابل اتخاذ و منافع و مضرات هر تاکتیک قرار میدهند و سپس بر اساس هزینه – فایده، سران نظام جمهوری اسلامی تصمیم نهایی را از بین گزینههای موجود انتخاب میکنند. پس از اخذ این تصمیم که قطعا باید به تایید مقام معظم رهبری نیز برسد، تمام ارکان نظام آن تصمیم را پیگیری میکنند و تاکتیک اتخاذ شده، نه تاکتیک شخص که تاکتیک نظام اسلامی است.
آنچه مسلم است این است که تاکتیکها نیز نباید با عزت ملی ایرانیان در تضاد قرار گیرند. به عبارت دیگر، هیچ دیپلمات عاقلی تاکتیکی را نمیپذیرد که برای ملتش موهن باشد.
بر همین اساس، آقای دکتر روحانی فعلا در خصوص تاکتیکها سکوت کردند چون این مساله به شرایط مذاکرات و تناسب تبادل امتیازات مربوط میشود.
* مذاکره با آمریکا
یکی دیگر از مسائل بینالمللی مهم طرح شده در این مصاحبه مطبوعاتی، بحث مذاکره با آمریکا بود که در بیانیه کاخ سفید پس از پیروزی آقای روحانی در انتخابات رسما مطرح شده بود.
مخاطبان محترم فارس حتما به خاطر دارند که مقام معظم رهبری در سخنان نوروزی خود در صحن مطهر رضوی (ع)، در خصوص بحث مذاکره با آمریکا بیانیات مهمی را ایراد فرمودند که یکی از مهمترین فرازهای بیانات معظمله، لزوم کنار گذاشته شدن دشمنی توسط آمریکاییها بود. بر این اساس، ایران با کشوری که خصومت خود با ایران را علنا دنبال میکند، نیازی به تعامل مستقیم نمیبیند.
در این خصوص، دکتر روحانی نیز با تاکید بر پیچیده بودن شرایط بین ایران و ایالات متحده و کهنه بودن این زخم، بهنوعی برای این ترک خصومت مصادیقی مشخص تعیین کرد. بر اساس این مصادیق آمریکا اولا باید از اقدامات مداخلهجویانه خود در ایران دست بردارد، ثانیا باید حقوق ملت ایران از جمله حق هستهای را بهرسمیت شناسد و ثالثا، باید از اقدامات یکجانبه خود علیه ایران چشمپوشی کند که یکی از واضحترین نمادهای آن، تحریمهای یکجانبه است.
این مصادیق در واقع همان مصادیق ترک دشمنی است که در چارچوب سیاست کلی طرح شده از سوی عالیترین مقام نظام اسلامی میگنجد.
* آب سردی بر سر زیادهخواهان بینالمللی
کسانی که طی روزهای پس از انتخابات ایران تصور میکردند میتوانند ایران را به تسلیم و عقبنشینی از حقوق هستهای خود وادارند، به وضوح دیدند که منتخب ملت ایران از عدم تعلیق غنیسازی اورانیوم سخن میگوید. واقعیت هم آن است که ایران برای اثبات حسن نیت خود دو سال غنیسازی را متوقف کرده است و اگر بحث اثبات حسن نیت بود، با همان دو سال باید ثابت شده باشد.
رئیسجمهور منتخب ایران تحریمها را ظالمانه میداند و بنابراین، در گفتمان او سیاستمداران غربی مدافع تحریمها، مدافعان ظلم به ملت ایران هستند. او از سوی دیگر به تعامل سازنده و فعالتر کردن گفتگوها و شفافسازی و اعتمادسازی بیشتر معتقد است.
به این ترتیب، آنها که در توهم خاموش شدن صدای چرخش سانتریفیوژهای ایران بودند، اکنون با آب سردی که بر سرشان ریخته شد، باید به هوش بیانید. ملت ایران هزینههای سنگینی برای دستیابی به حق مسلم هستهای خود پرداخت کرده است که خون دانشمندان هستهای ایران و تحمل ظالمانهترین تحریمها از آن جمله است. ضامن تعقیب این حق ملت ایران است، فارغ از اینکه چه کسی در راس دولت قرار خواهد گرفت.