گلوبال ریسرچ: بارش شرورانه تحریم‌ها علیه ایران پایان یابد

به گزارش نما پایگاه اینترنتی گلوبال ریسرچ طی گزارشی با عنوان «بارش شرورانه تحریم‌ها علیه ایران» به انتقاد از سیاست تحریم غرب علیه ایران پرداخت. این گزارش نوشت: حسن روحانی، رئیس جمهوری جدید ایران، وعده داده است که تنش ها حول روابط کشورش در عرصه بین المللی را کاهش خواهد داد. در راستای خواست اکثریت ایرانیان، موضوع رفع تحریم های اقتصادی، که تاثیر عمیقی بر زندگی روزمره مردم ایران گذاشته است، هدف اصلی سیاست خارجی دولت جدید ایران خواهد بود.
به طور کلی، هدف از تحریم ها، اعمال فشار بر رقیب سیاسی برای انجام آن چیزی است که کشور تحریم کننده تمایل دارد انجام شود. در مورد تحریم ها علیه ایران، هدف اعلام شده وادار کردن ایران به کم کردن و یا حتی متوقف کردن فعالیت های هسته ای اش بوده است. اما این هدف ابدا تحقق نیافته است. در مقابل در طی دوره اعمال تحریم ها، نوعی «فشار ساختاری» بر کل کشور و مردم ایران اعمال شده است.

تحریم های اقتصادی یکی از پرکاربردترین ابزارهای پیش برد اهداف سیاست خارجی در کشورهای غربی است. تحریم ها معمولا به عنوان ابزارهای نیمه صلح آمیز و بخشی از روند دیپلماتیک برای حل یک موضوع و اجتناب از رویارویی نظامی مورد استفاده قرار می گیرند. اما همانگونه که نمونه عراق نشان داد، تحریم ها آخرین گام پیش از اقدام نظامی محسوب می شوند. به بیان دیگر «تحریم های هوشمند» احتمالا پیش مقدمه ای برای «بمب های هوشمند» هستند.

اما بررسی نمونه های قبلی نشان می دهد که تحریم ها کمکی به حل مشکل نکرده اند و بلکه موجب تحکیم موضع جبهه مقابل شده اند. جبهه مقابل تحریم ها را از نگاهی دیگر می نگرد. بطور مثال، ایران تحریم ها را به منزله فشاری غیرقانونی برای شکستن مقاومت خود می بیند. این نشان می دهد که چرا تحریم ها در سال های اخیر موجب گسترش برنامه هسته ای ایران شده است. برای مثال، در سال ۲۰۰۶ و پیش از افزایش تحریم های به اصطلاح فلج کننده آمریکا و اروپا علیه ایران، این کشور هزار سانتریفیوژ داشت، اما امروز تعداد این سانتریفیوژ ها بیش از ده برابر شده است.

به علاوه، باید به این نکته توجه کرد که دولتمردان غربی تا کنون بیش از آنکه به صورت متعهدانه و مبتکرانه برای یافتن راه حلی دیپلماتیک تلاش کنند، زمان و انرژی خود را صرف وضع تحریم های جدید کرده اند. این گزارش افزود: تحریم ها بر خلاف شعارهای متداول، مستقیما زندگی اقشار متوسط و پایین کشور تحت تحریم ها را هدف قرار می دهند و بیش از همه جمعیت آسیب پذیر جامعه یعنی کارگران، زنان و جوانان را متاثر می سازند. در نتیجه، خلاء قدرت بین حاکمیت و جامعه افزایش می یابد و امکان وقوع یک خیزش اجتماعی را نیز کاهش می دهد. فردی که برای تامین مایحتاج روزمره خود تقلا می کند، تمایلی برای درگیر شدن و مبارزه برای دموکراسی ندارد.

از منظر سیاسی و اقتصادی، تحریم ها اقتصاد بخش خصوصی ایران را فلج کرده است و این در حالی است که بنگاه های اقتصادی دولتی و نیمه دولتی توانسته اند با به انحصار درآوردن واردات کالاهای مختلف از طریق کانال های غیر رسمی، سود خوبی از این وضعیت کسب کنند. تحریم ها همچنین موجب افزایش قابل توجه حجم مبادلات تجاری ایران و چین (بر اساس آمارهای اتاق بازرگانی ایران و چین حدود ۴۰ میلیارد دلار) شده است. واقعیت این است که تحریم ها پیکربندی قدرت سیاسی اقتصادی در ایران را مستحکم تر کرده است.

بر اساس این گزارش خروج شرکت های اروپایی از بازار ایران به دلیل فشارهای آمریکا، موجب ورود شرکت های چینی به بخش های مختلف اقتصاد ایران شده است. حضور اقتصادی چین در ایران در تمامی زمینه ها قابل مشاهده است. از سوی دیگر، نفت ایران نیز عمدتا به چین و هند فروخته می شود و به دلیل محدودیت انتقال پول نفت به ایران، در مقابل کالاهای بی کیفیت چینی و هندی وارد کشور می شود.

در کنار اینها، برخی از کشورهای همسایه نیز از تحریم های ایران سود می برند. به دلیل تحریم صادرات انرژی ایران، روسیه می تواند با خیال راحت انحصار خود در بازار انرژی اروپا را ادامه دهد. ترکیه، دیگر همسایه ایران که به تنها کوریدور زمینی تجارت کالا بین ایران و غرب تبدیل شده است، سود خوبی از این طریق به جیب می زند. همچنین قطر که به صورت مشترک با ایران، بزرگترین میدان گازی جهان را در اختیار دارد، به مدد تحریم ها علیه ایران توانسته است، سریعتر از ایران از این میدان گازی استخراج کند و به درامد سرشاری از این طریق دست یابد.

در نهایت می توان گفت که سیاست اعمال تحریم از جنبه های مختلف به خصوص از جنبه دیپلماتیک و زمینه های اجتماعی اقتصادی، غیرسازنده بوده است. تحریم هایی که به اصطلاح فلج کننده و هوشمند لقب گرفته اند، زندگی مردم عادی را تحت تاثیر قرار داده اند. به رغم لزوم تجدیدنظر جدی در تحریم ها، موانع سیاسی و سازمانی بسیاری برای فائق آمدن بر تحریم ها وجود دارد. گام اول در این مسیر به رسمیت شناختن این موضوع در بین مقامات کشورهای غربی است که تاثیرات تحریم ها آنهایی نبوده اند که به صورت رسمی اعلام شده و یا مورد نظر بوده اند. باقی ماندن تحریم ها علیه ایران این کشور را به سمت دچار شدن به سرنوشت عراق سوق می دهد که منجر به بروز خسارت های زیادی در داخل و خارج شد.

این گزارش در پایان نوشت: پس از روی کار آمدن فردی معتدل در ایران، اکنون توپ در زمین غرب است. اگر غربی ها این فرصت را که از سوی مردم ایران به آنها داده شده است، از دست بدهند، بی مسئولیتی بزرگی را مرتکب خواهند شد.