اختصاصی نما ، به تازگي آقاي تركان حرفهاي بي مبنايي درباره پارس جنوبي زده است كه متاسفانه مديران پايين-دست در شرايط فعلي جرات پاسخ دادن به ژنرال را ندارند. اين نوشته فقط براي يادآوري چيزهايي است كه آقای تركان خودش مي داند.
به گزارش نما ،بزرگترين ادعاي آقاي تركان هزينه شدن 46ميليارد دلار در پارس جنوبي در اين سالهاست و گفته است ما حتما حسابرسي دقيقي خواهيم كرد. در حالي كه مهندس سوري مدير دوسال اخير پارس جنوبي فقط 22ميليارد دلار را رسما تایید كرد. من نمي دانم مبناي آقاي تركان كجاست و اين عدد را از كجايش آورده است. اگر مبنايش مانند همان 14هزار شغلي است كه اولين آمار مغششوش رييس جمهور روحاني لقب گرفت باشد كه كاري با آن ندارم. اما اگر واقعا گمان مي كند اين سالها پول زيادي در پارس جنوبي هزينه شده است، درست تصور كرده است. دليل آن هم ساده است؛ در زمان آقاي خاتمي تنها 4 پالايشگاه در پارس جنوبي در حال ساخت بوده ولي در دولت دهم 9 پالايشگاه در حال ساخت بوده است.
اگر منظور آقاي تركان از حسابرسي، ايراد اتهام به پاك دستي مديران نفتي است، به گمانم مناسب نباشد ايشان همكاران سابق خود را به خاطر اختلاف با رييس جمهور سابق زير سوال ببرد. ضمن اينكه چه كسي است كه قراردادهاي كرسنت و شركت صهيونيستي اسراييلي Bain و رشوه هاي استات اويل و... را در زمان وزارت دوستان تركان فراموش كرده باشد. بگذريم، بگذار وارد تاريخ نشويم كه شواهد بر بريزوبپاش هاي كارگزاراني ها شهره ي خاص و عام است.
ژانر "پل ورسك و زمان آن خدابيامرز":آقاي تركان مي گويد اين همه پول خرج شده ولي هيچ پالايشگاهي نبوده كه در زمان احمدي نژاد شروع و پايان يافته باشد.خوب است ما به دور از شارلاتانيزم رسانه اي و كلي گويي در ايراد اتهام، به جزييات تعداد پالايشگاه هاي پارس جنوبي بپردازيم. در زمان احمدي نژاد 9 پالايشگاه تقريبا عقد قرارداد شد كه يك پالايشگاه آن با شركت خارجي(چيني) با پيشرفت كمتر از 10درصد متوقف شد. اما 8 پالايشگاه ديگر فقط سه پالايشگاه آن در دولت اول احمدي نژاد شروع به كار كرده است، 16-15 ، 18-17 و 12 از قضا هر سه اين پالايشگاه ها در پروگرس بالايي در شرف راه اندازي يا پيش راه اندازي هستند. حال اينكه توسط دولت روحاني يا احمدي نژاد راه اندازي شود،براي كسي كه دلش براي كشور مي سوزد فرقي ندارد. در زمان خاتمي هم دو پالايشگاه عقد قرارداد شد كه در زمان احمدي نژاد راه اندازي شد.مهم انصاف آقاي تركان است كه آنها را به نام دولت روحاني راه اندازي خواهد كرد.
پنج پالايشگاه ديگر هم در دولت پركار احمدي نژاد شروع به ساخت شد كه همگي در سه سال اخير شروع شدند و عليرغم فشارهاي شديد، داراي سرعت خيلي خوبي بوده اند. هرچند فشار يك سال اخير باعث شد كمي از برنامه عقب بيافتند. البته آقاي تركان كه سابقه ي تاخير در راه اندازي فازهاي قبلي را تجربه كرده اند به خاطر دارند كه فاز يك توسط شركتهاي خارجي 7 سال طول كشيد و يا فاز 6،7 و 8 با حضور شركتهاي خارجي استات اويل و دايليم و تويو ده سال طول كشيده است. فازهاي نه و ده هم كه در سه چهار سال قبل از احمدي نژاد عقد قرارداد شد در زمان تحويل به دولت احمدي نژاد نزديك 20% پيشرفت داشت و بقيه ي آن در زمان احمدي نژاد طي چهار سال انجام شد. البته اين درست است كه فازهاي ابتدايي زمان بيشتري را بايد صرف طراحي مي كردند ولي قطعا با شرايط تحريم فعلي و حتي تحريم دو سه سال اخير باز هم برتري شركتهاي خارجيبا آن همه ادعا و شهرت نسبت به شركتهاي داخلي اصلا چشمگير و قابل توجه نبود. (تعصب ملي و توانمندسازي شركتهاي داخلي هم به حساب نياوريم.)
ماجراجویی دولت قبل(!): كساني كه در متن تامين كالاي اين فازها هستند مي دانند كه يك جنگ تمام عيار عليه ما در جريان است. تقريبا دو سال پيش، كشتي چارتر زيمنس آلمان كه در حال نزديك شدن به بندر عسلويه بود با هشدار نظاميِ ناو جنگي امريكا مجبورشد برگردد و تجهيزات پالايشگاهاي پارس جنوبي را در يارد زيمنس در كشور امارات خالي كرد و رفت! داستانهاي بعدي اش كه چه پيش آمدكه ما نتوانيم ماه ها متريال خود را از آنجا تحويل بگيريم نيز قابل بازگو كردن نيست ولي همينقدر كافي است تا بفهميم دولت چگونه با چنگ و دندان كشور را تا اينجا رسانده است.ما دوست نداريم آقاي تركان را در كنار ناو جنگي امريكا بدانيم. ما ايشان را دوستدار انقلاب مي دانيم كه فقط بركناري سال88 توسط احمدي نژاد به ذائقه شان تلخ آمده و در حال انتقام جويي هستند.
تنش زدایان کم حافظه: اگر آقايان خيلي نگران عقب افتادن در برداشت از مخزن مشترك با كشور قطر هستند به ياد بياورند (2001 سال گفتگوي تمدنها) حدود يازده سال بعد از شروع بكار قطر(1990) در اين ميدان تازه اولين قرارداد براي سهم ايراني آن بسته شد. احتمالا آن ده سال را آقايان در حال بررسي، تصميم سازي و اخذ تصميم مدبرانه، غير عجولانه و اعتدال گرا و تنش زدا در معاونت برنامه و بودجه رياست جمهوري بودند!
جناب مهندس تركان طوري از عملكرد شركت نفت و پارس جنوبي انتقاد مي كند گويا فراموش كرده است خودش چهار سال معاون وزير نفت احمدي نژاد و رييس پارس جنوبي بوده است. بعد از سال 88 هم دو سال آقاي وكيلي رييس پارس جنوبي شد كه از قضا از دوستان تركان است و هشت سال معاون بيژن زنگنه بوده است. اصولا گزينه هاي احمدي نژاد از روز اول نتوانستند بر اين وزات دست پيدا كنند. وزيري هامانه و نوذري هم از دوستان آقاي تركان بودند. چهارسال منصب مهمترین معاونت وزارت نفت توسط خود تركان در دوران احمدي نژاد گواه اين مساله است. به عبارت ديگر اگر كسي بايد پاسخگو باشد اول ايشان هستند.
6سال از 8سالِ دوران احمدی نژاد را خود ترکان و دوست نزدیکش وکیلی، مسئول پارس جنوبی بوده اند و امروز باید پاسخگو باشد ولی چرخش روزگار و ضعف مفرط حافظه که احتمالا ناشی از کهولت سن است باعث شده که ایشان امروز لباس مدعی را بپوشند. اين سه سال اخير هم كه تركان به عنوان رييس هيات مديره طرحهاي صنعتي ايدرو منصوب شد و صراحتا علت اين انتصاب تسريع در راه اندازي فازهاي 17-18 پارس جنوبي اعلام شد. آقاي تركان! چطور فاز 17-18 که شما از سوی شرکت ایدرو متولی تسریع در اجرایش بودید، ده ماه زودتر از فازهاي 15-16 شروع شده ولي امروز كلي از فازهاي 15-16 عقب تر است؟
كل يگان بجاي خود! :ظاهرا ايشان گفته اند در كشور ما هيچكس جاي خودش نيست و بايد نظاميان به پادگانها برگردند و آقاي روحاني يك "به جاي خود" مي دهد و همه به جاي خود بر مي گردند. ايشان هنوز گمان مي كند وزير دفاع هاشمي است. بسيار خوب اگر قرار است كسي به جايگاه خودش برگردد اول از همه ايشان به همان وزارت دفاع برگردند بعد هم جناب بيژن زنگنه برگردد و همان مسئول دفتر وزير فرهنگ شود.
ظاهرا تمام نگراني ايشان حضور قرارگاهِ خاتم در حوزه ي نفت و گاز است. گويا هنوز هم نفت و گاز خط قرمز آنهاست. ايشان كه مي داند، جهت اطلاع خواننده ي محترم عرض مي كنم طبق اصل147 قانون اساسي نيروهاي مسلح در زمان صلح بايد به سازندگي كشور كمك كنند. (هرچند از نظر ما الان شرايط صلح نيست بلكه شرايط جنگ سرد است.) دوم اينكه طبق مصوبه دولتِ آقاي هاشمي نيروهاي مسلح اجازه دارند جهت اجراي پروژه هاي كشور با دولت عقد قرارداد كنند. كه هر دوي اين قوانين،عاري از محدوديت حوزه ي فعاليت است. پس منع قانوني وجود ندارد.
خود آقاي تركان كه قرار بود سه سال اخير فعاليت فازهاي 17 و 18 را تسريع ببخشد حتما اعتراف مي كند كه فاز 15 و 16 كه توسط قرارگاه خاتم انجام مي شود چقدر سريعتر از 18-17 بوده است. همچنين فازهاي 24-22 و 13 كه هر دو واقعا سرعت مناسبي داشته اند. علت آن هم واضح است؛ نهاد مقدس سپاه هيچ درآمد بالاسري از اجراي اين پروژه هاي دريافت نمي كند و همه ي درآمد آن را صرف درون همان پروژه مي كند و درآمد اضافه از هزينه ها را هم صرف اجراي پروژه هاي محروميت زدايي مثل مدرسه و درمانگاه و مسجد و غيره مي كند كه از وظايف ذاتي اين نهاد است. ضمن اينكه 97% كاركنان اين شركتهاي قرارگاه، غير نظامي و جوانان جوياي كار هستند كه بطور قراردادي بر روي اين پروژه ها كار مي كنند. نويسنده به عنوان عضو رسمي انيستيتو مديران پروژه حرفه اي امريكا با مدارك بين المللي، اقرار مي كنم كه توانايي هاي مديريت پروژه توسط اين شركتها محتاج هزاران صفحه است و در اين مختصر نمي گنجد.
شايد براي خواننده تازگي داشته باشد كه بعضي شركتهاي آسيايي كه در پارس جنوبي پروژه اجرا مي كردند جزء شركتهاي وابسته نظامي آنها بوده اند. چين و كره و ژاپن براي همه ي شركتهاي نظامي و غيرنظاميِ خود كلي هزينه داده و رايزني مي كنند تا بتوانند پروژه بگيرند. درحالي كه دوستان آقاي تركان التماس مي كنند كارهاي خود را به شركتهاي خارجي بسپارند و شركتهاي داخلي را تحقير مي كنند. روزي هم كه شركتهاي خارجي رفتند،و ايشان مجبور بودند پروژه ها را به شركتهاي داخلي بسپارند از روي تحقير و بدبيني مي گفتند "مي دهيم اينها اينجا چمن بكارند."! امروز همان شركتهاي تحقير شده ي تركان و دوستانش (پتروپارس، اُيـِك، سپانير، پايندان و ...) چنان توانمند و با اعتماد به نفس شده اند كه پيگير حضور در مناقصه هاي نفتي خارج از كشور و اجراي پروژه هاي بزرگ خارجي هستند.
دردِ دلي براي كشورم: فازهاي ابتدايي پارس جنوبي كه توسط شركتهاي خارجي ساخته شد نظارتي از سوي شركت نفت بر كار آنها نبود. به تازگي شركت نفت دريافته است كه شركت فرانسوي توتال چاه ها را در نقطه صفر مرزي حفر نكرده در حالي كه چاه هاي كشور قــَطر كمترين فاصله را از مرز دارد و عملا ضربه بزرگي به سهم ما از ميدان مشترک خورده است.همچني شركت نفت در اين سالهاي اخير كشف كرده است كه توتال چه خيانتي به كشور عزيزمان كرده است و از بزرگترین لايه گازي(K4)برداشتي نكرده و آن لايه را در اختيار قطر گذاشته، لذادولت احمدي نژاد در محاكم بين المللي از توتال طرح شكايت كرده است.
كاش در شعار حمايت از شركتها و متخصصان داخلي صداقت داشتيد. واقعیت این است که امثال ترکان و زنگنه هیچ اعتقادی به توانمندسازی شرکتهای ایرانی ندارند. آنها دوست دارند همانند سالهای 1320 شرکتهای انگلیسی بیایند و کار کنند و آنها کناری بنشینند و پز بدهند که زمان آن خدابيامرز ساخته شد و شرکتهای داخلی حتا آفتابه هم نمی-توانند بسازند. اين آقايان فرق ايران و شيخ نشينهاي خليج فارس را نمي فهمند.
نویسنده : ولی الله مهدوی
