به گزارش نما، بینی انسان رگهای خونی زیادی دارد که به گرم و مطلوب نگاهداشتن هوایی که تنفس میکنیم کمک میکند. این رگها در نزدیکی سطح قرار دارند، به همین دلیل به آسانی آسیب میبینند.
تعداد کمی از خون دماغها به علت آسیبدیدگی رگهای بزرگ پشت بینی رخ میدهد که میتواند خطرناک باشد. این نوع خون دماغ در افراد مسن شایعتر است و اغلب به خاطر فشار خون بالا، تصلب شرایین، استفاده هرروزه از آسپیرین یا اختلالات سیستم خونرسانی است.
هرچه فرد مسنتر باشد، عارضه خون دماغ در او جدیتر است. اگر خوندماغ بیشتر از 20 دقیقه طول بکشد یا بعد از آسیبدیدن (مانند افتادن از جایی یا ضربه مشت روی صورت) رخ دهد، باید به پزشک مراجعه شود، به خصوص اگر احتمال شکستگی بینی وجود داشته باشد. خوندماغ شدن بعد از افتادن یا تصادفات اتومبیل ممکن است نشانه خونریزی داخلی نیز باشد.
خوندماغهای مکرر میتواند به علت مشکلات جدیتری باشد. برای مثال خوندماغ همراه با کبودی میتواند علائم اولیه سرطان خون باشد. همچنین احتمال بروز اختلال در لختهشدن خون یا در سیستم خونرسانی به بدن یا تومورهای بینی ( سرطانی یا غیرسرطانی ) وجود دارد.
شایعترین دلیل خوندماغ خشکی هوا ( که اغلب در فصل زمستان به علت دمای بالای محیط خانه ایجاد میشود) و نیز دستکاری و تمیز کردن بینی است. معمولا این دو مورد باهم صورت میپذیرد. چون تمیزکردن بینی اغلب زمانی اتفاق میافتد که مخاط درون بینی خشک و خشن است.
دلایل دیگری که البته کمتر شایع است عبارتند از ضربهخوردن بینی، سرما خوردگی یا آلرژی.
کودکان ممکن است اشیای کوچکی را در بینی خود فرو کنند. بزرگترها ممکن است به سبب سخت شدن دیواره رگها، انواع عفونتها، فشار خون بالا و اختلال در سیستم لختهشدن خون یا حتی مصرف داروهای مخدر مانند آسپیرین که احتمال دارد با سیستم لخته شدن خون تداخل کند دچار این عارضه گردند. گاهی اوقات نیز واقعاً نمیتوان علت اصلی خون دماغ را مشخص کرد.
با اینکه شاید خوندماغ شدن ترسآور باشد، اما در صورت بروز این پدیده، سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید. بیشتر خوندماغها آن قدر ها هم که به نظر میرسد وحشتناک نیستند.
تقریبا تمام انواع خوندماغ را میتوان در منزل درمان کرد. اگر خوندماغ شدید، بنشینید و کمی به جلو خم شوید. سرخود را بالاتر از قلب تان نگه دارید تا خونریزی کند شود.
طوری به جلو خم شوید که خون از بینی خارج شود، چون تکیه دادن به پشت سبب میشود خون از گلو پایین رفته و سبب تحریک معده شود. حال با استفاده از انگشتان شست و اشاره، قسمت نرم بینی ( قسمتی که بین انتهای بینی و لبه سخت و استخوانی آن واقع شده است ) خود را فشار دهید و به همان حال نگه دارید تا خون ریزی متوقف شود.
حداقل 5 دقیقه زمان برای اینکار لازم است اما اگر همچنان خونریزی ادامه پیدا کرد یک بار دیگربه مدت 5 تا 10 دقیقه این عمل را تکرار کنید. پس از توقف خونریزی از هر آنچه ممکن است سبب شروع دوباره آن شود، اجتناب کنید. مثل خمشدن یا خارج کردن شدید هوا از بینی. در صورتی که خونریزی بیش از 20 دقیقه طول بکشد، دلیل خونریزی جراحتهایی ناشی از افتادن یا ضربه به صورت باشد یا فرد دچار خوندماغهای مکرر شود باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کرد.
در این موارد، پزشک با بررسی بینی و پرسیدن سؤالاتی از شما سعی خواهد کرد تا منشا خونریزی را بیابد. اگر در مدت زمان گفته شده به خودی خود یا با اعمال فشار روی بینی خونریزی متوقف نشود احتمالا پزشک رگی را که خونریزی کرده خواهد سوزاند و یا بینی را برای اتمام خونریزی پانسمان خواهد کرد.
سوزاندن رگها: در این روش رگها را با نیترات نقره یا به وسیله اسباب حرارتی یا الکتریکی میسوزانند البته قبل از آن باید بینی بیحس شود.
پانسمان کردن : در این روش با قرار دادن گازاستریل روی بینی و قرار دادن یک کیسه کوچک هوا درون بینی برای اعمال فشار روی رگها، خونریزی متوقف میشود.
برای جلوگیری از خون دماغ، بهتر است نکات زیر را رعایت کنیم:
ناخن کودکان را همیشه کوتاه کنید تا بینی خود را هنگام پاک کردن زخمی نکنند.
سعی کنید هوای داخل منزل زیاد به ویژه در طول شب زیاد خشک نباشد. برای رفع این مشکل میتوانید از مرطوبکنندههای هوا استفاده کنید.
سیگار را ترک کنید، زیرا سبب خشکی بینی و تحریک آن میشود.
هنگام عطسه کردن، دهان خود را باز کنید.