نه دیداری انجام شد و نه كسی با كسی دست داد!

به گزارش نما، بی‌تردید سفر حسن روحانی به نیویورک یکی از مهم‌ترین رویدادهای بعد از انتخابات ۲۴ خرداد به شمار رفته فرصتی مهم و بی‌بدیل در اختیار دولت یازدهم قرار می‌دهد تا با بیان مستقیم مواضع بین المللی خود و بیان رسمی فاصله دیدگاه‌های این دولت با دوران ۸ ساله احمدی‌نژاد و اصلاح لحن و ادبیات جمهوری اسلامی برابر جامعه جهانی، نگاه جهانیان را به واقعیات امروز جامعه ایرانی و مدیران سیاسی‌اش بازکرده، بکوشد آسیب‌های وارده بر روابط بین المللی کشورمان را اندکی ترمیم کند.
به گزارش افکارنیوز؛ در این میان اما به نظر می‌رسد دولت با مشکل بزرگی که از توقع بالای مردم از این سفر نشات گرفته دست به گریبان باشد.

اما این توقع چگونه پدید آمده است. آنچه در روزهای اخیر شاهد بودیم تبلیغ این دیدگاه از سوی جریان‌های مختلف سیاسی کشور و پوشش خبری آن توسط رسانه‌های گوناگون صحبت له یا علیه نشستن دولت پای میز مذاکره با آمریکا بود. چنانچه سیگنال‌هایی حتی احتمال دیدار مستقیم حسن روحانی و باراک اوباما را بسیار بالا نشان می‌دادند. چنانچه شاهد بودیم در آستانه سفر روحانی به نیویک و با رواج شایعاتی پیرامون دیدارهای احتمالی وی و طرح نرمش قهرمانانه در دیپلماسی از سوی مقام معظم رهبری به کاهش قیمت ارز و طلا در بازار داخلی انجامید و روحیه امید را در بین مردم بیش از پیش تقویت نمود.

اما سوال اینجاست که آیا باید همه چیز را به این دیدار گره زد؟ جواد لاریجانی با نقد این تصور می‌گوید: این نگاه که مسائل ما یک شبه حل می‌شود و ‌شاه‌کلیدش در رابطه با غرب یا آمریکاست، خطای بسیار بزرگی است. این‌‌ همان چیزی است که غربی‌ها می‌خواهند ما را به آن سمت بکشانند. او اعتقاد دارد مشکلات امروز کشور عمدتا ریشه در اقتصاد دارند و این مشکلات از گذر اقتصاد مقاومتی حل خواهد شد.

به گفته لاریجانی روابط خارجی خوب به اقتصاد مقاومتی می‌تواند کمک کند، اقتصاد مقاومتی، اقتصاد ایزوله نیست و تعامل با دنیا و منطقه را هم تعریف می‌کند. منتها مشکلات ما با بهبود روابط با آمریکا حل نمی‌شود.
روحانی یکی از مهم‌ترین وعده‌های انتخاباتی خود را حرکت به سوی کاهش تحریم‌ها و حذف فشارهای بین المللی بر کشور که بیش از هر چیز رفاه مردم را هدف قرار داده‌اند اعلام کرده بود.

اما همانطور که جواد ظریف وزیر امور خارجه در آخرین پست فیس بوکی خود نوشته است: همه به تدبیر این دولت بسیار امیدوارند. اما سیاست خارجی ذاتاً حوزه متانت، صبر، درایت و اقدامات سنجیده، حساب شده و هدفمند است. نمی‌توان توقع داشت که مشکلات انباشته شده با یک یا چند ملاقات حل و فصل شوند.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشور همچنین تاکید دارد برای رسیدن به راه حل‌های موفق و پایدار هر دو طرف باید آماده تعامل سازنده بر مبنای موضع برابر، احترام متقابل و منافع مشترک باشند.

دکتر امینی نماینده سابق مجلس نیز در این باره به افکارنیوز می‌گوید: بی‌شک گره زدن تمام مسائل به روابط خارجی حتی اگر تنها در باور عامه باشد و جایی در تصورات دستگاه‌های دولتی نداشته باشد برای دولت خطرناک خواهد بود. بالابردن سطح توقع مردم از پیشرفت‌های دیپلماتیک با توجه به پیچیدگی‌های حاکم بر این روابط و نوسانات دائمش می‌تواند به‌‌ همان میزان که دلگرم کننده است به دلسردی و رویگردانی مردم از دولت بیانجامد و کوچک‌ترین شکستی باعث ایجاد نوسان شدید در بازار شود.

اتفاقی که در دولت احمدی‌نژاد هم شاهد آن بودیم و اقتصاد کشور را به شدت تحت تاثیر روابط بین المللی قرار داده بود.
حال روحانی در نیویورک روزهای پرمشغله و سختی را پیش رو دارد. او که تیم کوچکی را همراه خود راهی این سفر کرده و تلاش نموده از حاشیه‌های بیشتر بپرهیزد حالا با سوال بزرگی پیش روست که آن پیش رفتن به دامان مذاکره مستقیم با اوباما یا رعایت حدی معتدل‌تر است.

جامعه ایران اینک در انتظار اتفاق بزرگی است که سخنگوی سازمان ملل متحد هم آن را دیدار تاریخی یاد کرده اما به نظر می‌رسد رئیس جمهور باید پیش از هر حرکتی توقعات از نتیجه چنین دیداری را پایین بیاورد. بی‌شک مشکلات حاکم بر روابط ایران و آمریکا یک شبه و با یک دیدار حل نخواهد شد و حتی بعید است پس از دیدار مستقیم دولت آمریکا گام مهمی در کاهش تحریم‌ها برداشته، تا برقراری جلسات ایران با ۵+۱ تغییری در سیاست‌های سختگیرانه خود اعمال کند.

توجه به چنین نکته‌ای و بالا بودن توقعات تندروهای داخل ایران از نتیجه این دیدار بی‌شک بر اکراه روحانی برای دیدار با اوباما و افزایش محاسبات او برای نشستن پای میز مذاکره با سران غرب خواهد افزود. چه آنکه می‌داند در صورت خروج دست خالی و بدون نتیجه ملموس از هر مذاکره‌ای باید چشم به راه سیل انتقادات جریان‌ها مخالف داخلی بوده، ناچار به عقبگرد در سیاست‌های خارجی که به تازگی بابی نو در آن گشوده شده خواهد شد. اتفاقی که دولت او را در تنگنای بزرگتری قرار می‌دهد.

روحانی به تیم خبره کار‌شناسان حوزه دیپلماسی مجهز است و نشان داده شاه کلیدی به نام ظریف در دست دارد. باید منتظر نشست و دید جواد ظریف که یک هفته پیش‌تر برای تدارک مقدمات سفر رئیس جمهور و استحصال بهترین نتیجه به نیویورک سفر کرده آیا قادر خواهد بود اولین ست از بازی جدید ایران و غرب را با پیروزی دو طرف به ست بعد هدایت کند یا خیر. اینجا مخالف و موافق چشم به راه حاصل تدبیر دولت هستند. چیزی که ظریف نیز به آن اشاره دارد: «من یقین دارم... کنشگران بین المللی ناگزیر از برخورد مناسب با نمایندگان شما خواهند بود. ولی باید با دقت و جدیت و با صبر و دوراندیشی و آینده نگری تأمین حقوق، توسعه، پیشرفت و رفاه شما مردم شریف را تضمین کرد.»

به هر حال اوباما در سخنرانی خود نکات امیدوار کننده‌ای را مطرح کرد از جمله اینکه گفت: به حق داشتن انرژی صلح آمیز هسته‌ای برای ایران احترام می‌گذارد و از فتوای رهبرمعظم انقلاب علیه سلاح‌های هسته‌ای نیز استقبال کرد اما از سوی دیگر لحنی آمیخته با کنایه برحمایت خود از رژیم صهیونیستی تاکید کرد اما در عین حال اذعان کرد که دولت آمریکا دیگر به دنبال تغییر رژیم در ایران نیست و به انتخابات مردم احترام می‌گذارد، از سوی دیگر حسن روحانی نیز که می‌گفت سخنرانی اوباما را با دقت گوش داده از فرصت برای تغییر سخن گفت و اظهار داشت ایران منتظر شنیدن صدای واحد از واشنگتن است.

سخنانی که می‌تواند توپ را در زمین ایالات متحده بیندازد و نشان دهد اکنون این طرف آمریکایی است که باید از خود انعطاف نشان بدهد.
با اینکه سخنرانی‌های دو رییس جمهور کمی سرد‌تر از حد انتظار بود اما نشانه‌های مثبتی نیز در درون آن‌ها به چشم می‌خورد علائمی که باید منتظر ماند و دید در عمل چه دستاوردهایی برای دو کشور خواهد داشت.