رئیس جمهوری كه 10 ماه در كماست/ آیا طالبانی به قدرت باز خواهد گشت؟

به گزارش نما به نقل از قدس آنلاین - رضا قزوینی غرابی (کارشناس عراق):مام جلال را همه دنیا میشناسند. رزمنده ای که از دوران نوجوانی وارد فعالیت های حزبی و سیاسی شد و سال ها برای احقاق حقوق کردهای عراق با رژیم دیکتاتور سابق این کشور مبارزه نمود و پس از سرنگونی صدام، و با توافق جریان های سیاسی عراق در سال 2005 به عنوان هفتمین رئیس جمهور تاریخ جمهوری عراق و دومین رئیس جمهور پس از اشغال برگزیده شد.

مام جلال به دلیل سابقه طولانی جهادی، تفکرات میانه رو و مقبولیت خود در میان همه طرف های سیاسی این کشور و حتی روحیه شوخ طبع خود، به چهره ای ریش سفید و میانجی در منازعات سیاستمداران عراقی تبدیل شده است.
در شوخ طبعی وی که زبانزد همه عراقی هاست همین بس که بارها لطیفه ها و طنزهای عرب های عراق علیه کردها برای وی نقل شده است اما او با خنده و حتی گاهی پیشقدم شدن در ساخت این طنزها نشان داده است که به رغم تعلق خاطر قوی به ریشه کرد خود روحیه ای با نشاط و بی تعصب دارد.
اما اکنون 10 ماه است که جلال طالبانی یا همان مام جلال، به دلیل بیماری در بیمارستانی در آلمان به سر می برد. خالی بودن جایگاه ریاست جمهوری عراق در طول این مدت طولانی و عدم انتشار هیچ گونه خبر مستدلی از وضعیت رئیس جمهور در کما، حرف و حدیث های فراوانی را در عراق درباره سلامت طالبانی و آینده ریاست جمهوری در این کشور به وجود آورده است.
هر چند بر اساس اطلاعات منتشر شده، منازعات سیاسی بر سر جایگزینی طالبانی در حزب متبوع وی یعنی اتحادیه میهنی کردستان آغاز شده، اما عوامل متعددی از جمله احترام ملی به شخصیت طالبانی، جایگاه تشریفاتی این پست، در اختیار داشتن سهم ریاست جمهوری توسط کردها و به طور خاص اتحادیه میهنی، تأکید این حزب بر سلامت رئیس جمهور و بازگشت دیر یا زود وی به عرصه قدرت، باعث گردیده تا این کشمکش ها در عرصه سیاسی عراق چندان تأثیر گذار نباشد.
در این گزارش تلاش شده است تا پرونده وضعیت رئیس جمهور عراق طی 10 ماه اخیری که از عدم حضور وی در عرصه سیاسی عراق می گذرد به طور مختصر ارائه شود.
جلال حسام الدین طالبانی رئیس جمهور80 ساله عراق سالهاست به دلیل چاقی مفرط و بیماری و همچنین کهولت سن، در بیمارستان های مختلف خارجی در حال معالجه بوده است.
مام جلال چندین بار برای مداوا به خارج از عراق رفته اما مهمترین سفرهای پزشکی طالبانی در زمستان سال 1389 به شهرک پزشکی الحسین اردن که از بزرگترین و پیشرفته ترین مراکز پزشکی خاورمیانه است بود. طالبانی چند هفته ای را در اردن سپری کرد و پس از آن نیز برای ادامه معالجه خود به بیمارستان مایوکیلینیک آمریکا رفت و مدتی را نیز برای مداوا در این کشور گذرانید.
اما مهمترین حادثه پزشکی در تاریخ زندگی رئیس جمهور عراق، سکته مغزی وی در آذرماه سال گذشته بود. خستگی و کار زیاد علت سکته طالبانی اعلام شد. رئیس جمهور به بیمارستانی در بغداد منتقل شد ولی پس از چهار روز با همراهی پزشکان آلمانی که به بغداد آمده بودند به بیمارستانی در حومه برلین منتقل شد و اکنون حدود 10 ماه است که در این مرکز پزشکی به سر می برد.
از زمان بستری شدن طالبانی در بیمارستان، حرف و حدیث درباره وضعیت جسمانی و سلامت او فراوان بوده و بارها شایعه مرگ وی توسط رسانه ها و برخی محافل منتشر گردیده است که به سرعت توسط اعضای خانواده وی یا اعضای اتحادیه میهنی تکذیب شده است.
آنچه که بر شک و تردیدها مبنی بر زنده بودن طالبانی افزوده این است که تاکنون به جز یک تصویر که بهار امسال توسط سایت رسمی اتحادیه میهنی منتشر شد و در آن طالبانی به همراه پزشکان خود در حیاط بیمارستان آلمانی مشاهده می شود، هیچ فیلم و تصویر دیگری از رئیس جمهور منتشر نشده است.
تلاش های همه سیاستداران ارشد عراقی نیز برای عیادت از طالبانی طی ماه ها و هفته های اخیر بی نتیجه بوده است. از این میان تنها مسعود بارزانی بود که موفق شد اوایل بهمن ماه سال گذشته به عیادت طالبانی برود.
در این میان روزنامه سعودی الشرق الاوسط که در لندن چاپ می شود نوشت اسامه النجیفی رئیس پارلمان عراق ماه هاست که درخواست عیادت از طالبانی را کرده اما با مخالفت خانواده وی رو برو شده است. النجیفی در مقابل تلاش کرد تا با یکی از پزشکان رئیس جمهور دیدار کند اما درخواست وی از سوی آلمانی ها نیز رد شد.
تابستان امسال پس از افزایش شایعه ها پیرامون وضعیت رئیس جمهور بود که دادستانی کل عراق در نامه ای به رئیس پارلمان اعلام کرد برای تعیین تکلیف جایگاه ریاست جمهوری اقدامات قانونی را اتخاذ نماید. اما همین درخواست کافی بود تا خشم کردها و فراکسیون پارلمانی آنها را برانگیزد تا اعلام کنند درخواست فوق کاملا غیرقانونی و خارج از اختیارات دادستانی است.
پس از انتشار این اخبار بود که مقتدی صدر رهبر جریان صدر در اقدامی زیرکانه پیشنهاد داد تا تعدادی از سیاستمداران ارشد عراقی و از جمله خود او برای عیادت از طالبانی به آلمان بروند اما با مخالفت معمول و همیشگی کردها و اطرافیان رئیس جمهور مواجه شد.
به دنبال افزایش گمانه ها درباره اوضاع طالبانی و احتمال مرگ وی، مسؤولین اتحادیه میهنی، نجم الدین کریم استاندار کرکوک را به عنوان تنها منبع اعلام اخبار مربوط به رئیس جمهور معرفی کردند و البته این اقدام هیچ گونه تأثیری در اخبار و شایعات رسانه ها نداشت.
اما در این 10 ماه اخیر شهریور ماه امسال یکی از پرخبرترین ماه ها درباره وضعیت رئیس جمهور عراق به شمار می رفت که همچنان نیز ادامه دارد.
اوایل شهریور ماه بود که برخی رسانه های عراقی در خبری عجیب اعلام کردند رئیس جمهور عراق مفقود شده است و دیگر در بیمارستان حضور ندارد. این رسانه ها ادعا کردند به درخواست هیرو همسر طالبانی، وی برای گذراندن نقاهت به خانه خود در آلمان منتقل شده و هیچ یک از رهبران کرد نیز در جریان این موضوع نبوده اند.
پس از این شایعه بود که سیاستمداران عراقی تصمیم گرفتند به آلمان بروند اما با مخالفت اتحادیه میهنی مواجه شدند. اتحادیه میهنی وعده داد تا فیلمی از طالبانی منتشر کنند وعده ای که تا لحظه تنظیم این گزارش هنوز محقق نشده است. البته طی 10 ماه اخیر نیز مسؤلان کرد بارها وعده داده بودند که طالبانی از طریق تلویزیون با مردم عراق سخن خواهد گفت که تاکنون چنین نشده است.
رئیس مجلس عراق نیز در همین ماه با صدور بیانیه ای اعلام کرد از 5 ماه قبل درخواست عیادت از طالبانی را کرده است اما با مخالفت خانواده وی مواجه شده است. النجیفی اعلام کرد منصب ریاست جمهوری عراق هیچ وقت نباید خالی باشد و این موضوع سریعا باید حل شود.
پایگاه خبری کرد زبان بینوسکان اواسط شهریور ماه امسال از مرگ جلال طالبانی و انتقال سری جنازه وی به ایران و از آنجا به کردستان عراق سخن گفت تا پس از اعلام رسمی نتایج انتخابات پارلمانی در کردستان، خبر درگذشت وی به طور رسمی اعلام شود.
تنها چند روز پس از انتشار این خبر، خبر جنجالی دیگری منتشر شد که منجر به واکنش رسمی نمایندگان مجلس عراق شد. خبر اینگونه بود: وزارت امور خارجه آلمان به طور رسمی از دولت عراق خواسته است تا جنازه رئیس جمهور را که بیش از دو هفته در بیمارستان نگهداری می شود تحویل بگیرد.
پس از انتشار این خبر بود که اسماء موسوی نماینده عضو پیمان ملی عراق اعلام کرد کمیسیون روابط خارجی مجلس، خبر درخواست دولت آلمان را به طور جدی پیگیری خواهد کرد. خانم موسوی همچنین از خانواده طالبانی خواست تا در صورت صحت این اخبار از کتمان بیشتر حقایق خودداری کنند.
براساس خبر رسانه های عراقی، وزارت امور خارجه آلمان به طرف عراقی خود اعلام کرده براساس نظام بیمارستان های آلمان جنازه متوفی نمی تواند بیش از 2 هفته در بیمارستان باقی بماند اما رعایت مسائل دیپلماتیک و جایگاه بالای طالبانی باعث شده تا دولت این کشور بیش از دو هفته سکوت اختیار کند.
این اخبار ضد و نقیض درباره وضعیت طالبانی که حداقل نشان از وضعیت نامطلوب رئیس جمهور دارد کشمکش های درون حزبی را برای جانشینی وی بیش از گذشته کرده است. پیش از این اعلام شده بود سه تن از اعضای ارشد اتحادیه میهنی یعنی هیرو همسر طالبانی، برهم صالح و کوسرت رسول از گزینه های اصلی جانشینی طالبانی هستند.
اعلام اسامی هر یک از این اشخاص با واکنش های متفاوتی از سوی سیاستمداران در بغداد و حزب رقیب یعنی دموکرات مواجه شده است. به ویژه آنکه شکست سهمگین اتحادیه میهنی در انتخابات چند روز قبل کردستان پرده از وجود اختلافات در آن و ضعف روزافزون این حزب دارد.
مدتی قبل نیز یک عضو اتحادیه میهنی به روزنامه اخبار الخلیج گفته بود هیروخان احمد همسر رئیس جمهور، با دعوت از رهبران ارشد اتحادیه میهنی، با آنها پیرامون میزان تأثیر اعلام درگذشت طالبانی بر فعالیت ها و جایگاه حزب در فرایند سیاسی کردستان رایزنی کرده است.
هیروخان در آن دیدار بر ضرورت باقی ماندن پست ریاست جمهوری در داخل خاندان طالبانی تأکید کرده بود. گفته می شود هیروخان به دنبال تشکیل یک پیمان قوی و منسجم در داخل اتحادیه میهنی است تا از نامزدی پسرش قباد که به همراه همسر یهودی اش در اروپا به فعالیت های اقتصادی اشتغال دارد پشتیبانی کند.
به هر حال از برآیند آنچه در این 10 ماه اخیر در موضوع رئیس جمهور بی نشان عراق گذشته و همچنین اظهارات متناقض مسؤولان اتحادیه میهنی و نبود هیچگونه اثری از طالبانی که سلامت وی را تأیید کند باید منتظر شنیدن خبرهای مهمی طی روزهای آینده درباره وضعیت رئیس جمهور عراق باشیم. هر چند کردها و برخی شخصیت های دیگر عراقی تلاش می کنند تا انتخابات پیش روی پارلمانی در سراسر عراق، ریاست جمهوری همچنان در دست طالبانی در کما یا متوفی بماند، اما آنچه مشخص است اینکه طی روزهای پیش رو، فشارها برای اعلام وضعیت رئیس جمهور این کشور توسط سیاسیون و رسانه ها افزایش خواهد یافت و اتحادیه میهنی و خانواده طالبانی نیز چاره ای جز اعلام وضعیت واقعی رئیس جمهور نخواهند داشت.