چه کسی میتواند ادعا کند که از اینترنت استفاده میکند ولی اکانت گوگل ندارد؟ ایمیلها و چتهایی که حجم عمدهای از ارتباطات شخصی و کاری من را شامل میشود در همین بستر انجام میگیرد. همچنین پلاس فارسی کم و بیش با صفحه من که از طریق آن علایق نه چندان جدی خود را منتشر میکنم آشنا است. همه اینها مانع از آن نمیشود تا یک حقیقت انکار ناپذیر را نادیده بگیرم: گوگل حتی با اطلاع قبلی و با رضایت خودم اطلاعات من را در اختیار سازمانهای حکومتی قرار میدهد که به تعبیر گوگل به "دلایل حقوقی" مجاز به استفاده از آن هستند. برای مثال در "خط مشی رازداری" گوگل مندرج است:
ما اگر مطمئن باشیم که دسترسی، استفاده، حفظ یا ارایه اطلاعات شخصی شما به سایر افراد بصورت منطقی لازم و ضروری است برای مقاصد زیر اطلاعات شخصی را با شرکتها، سازمانها یا افراد خارج از Google بهاشتراک میگذاریم:
* اجرای هرگونه قانون قابل اعمال، مقررات، روند حقوقی یا درخواست لازم الاجرای حکومتی.
* اجرای شرایط سرویس قابل اعمال، از جمله بازرسی تخلفهای احتمالی
* ...
البته همه چیز به این جملات صادقانه در صفحه "خط مشی رازداری" گوگل ختم نشده و به تعبیر روزنامه گاردین نه تنها گوگل بلکه تمام غولهای اینترنتی آمریکا طبق مفاد قراردادی که "برنامه پریزم" (Prism program) خوانده میشود، یک در پشتی (Back door) به امنیت کاربران گشودهاند. طبق اسنادی که روزنامه گاردین مدعی به دست آوردن آنها شده درخواستهای آژانس امنیت ملی آمریکا (NSA) از غولهای اینترنتی این کشور، به ویژه از سال 2012، برای در اختیار قرار دادن اطلاعات محرمانه کاربران، به طور فزایندهای افزایش یافته است. به شکلی که درخواست برای اطلاعات محرمانه کاربران اسکایپ (زیر مجموعه مایکروسافت) 248٪ ، فیسبوک 131٪ و گوگل 63٪ رشد داشته است.
این در حالی است که به گفته بخش فارسی سایت دیچوله ، آژانس امنیت ملی آمریکا همپوشانی کامل اطلاعاتی با سرویسهای جاسوسی اسرائیل داشته و این اطلاعات را به صورت خام (بدون فیلتر یا محو کردن هویت اشخاص) در اختیار اسرائیل قرار میدهد. همچنین سایر متحدان آمریکا هم از این سفره گسترده اطلاعاتی بیبهره نیستند و از آن به تناسب رابطه خود با آمریکا متنعم میگردند.
این حجم از اطلاعات با ارزش میتواند هزینههای افسانهای بنیاد خیریه گوگل! برای گسترش سرویسهای رایگان این شرکت را معنیدار کند. نامههای خود را تا حجم 15 گیگابایت با جیمیل (Gmail) ارسال کنید. مکالمات روزمره خود را با سرویس هنگاوتز (Hangouts) با تمام کسانی که میشناسید و با اهداف کاری یا شخصی و به صورت متنی یا صوتی-تصویری انجام دهید. فایلهای متنی، تصویری، ویدئویی و... خود با حجم بالا را بر روی گوگل درایو (Drive) ذخیره کنید. حتی برنامههای روزانه، روتینها یا قرارهای ویژه خود را بر روی گوگل کلندر (Calendar) تنظیم کنید. با گوشی اندرویدی خود لوکیشنتان را به هر جایی که میروید ثبت کنید (نیازی به GPS روشن هم نیست، فقط یک ارتباط اینترنتی کافیست)، تمام تصاویر شخصی خود را به صورت محرمانه! (!Private) بر روی گوگل پلاس (Plus) آپلود کنید و آلبوم شخصی! خود را فراهم کنید. سیستمعاملهای پردازش ابری هم که در راهاند که به شما این امکان را میدهند که دیگر حتی 1گیگابایت اطلاعات شخصی را هم بر روی رایانه خود نگهداری نکنید، چرا که زحمت نگهداری این اطلاعات با بنیاد خیریه گوگل است!
هر چند باید پذیرفت که همه اینها طبیعی است و سلطه اطلاعاتی قویترین ابزار برای حفظ قدرت است و هر دولتی خود را مجاز به استفاده از آن میداند. عموم مردم هم از این دستبرد اطلاعاتی آگاه هستند. شهروندان آلمانی که در چند هفته اخیر به طرز چشمگیری اکانتهای گوگل خود را مسدود کرده و به سرویسدهندههای آلمانی روی آوردهاند هم میدانند که اطلاعات آنها توسط سرویسهای امنیتی آلمان نیز رصد خواهد شد. ولی اگر از من بپرسند اینباکس (Inbox) خود را به رئیست نشان خواهی داد یا به رقیب کاری خود؟ من رئیسم را انتخاب خواهم کرد. هر چند ممکن است رئیسم خرده رذالتهایی داشته باشد، اما از من بهرهمند است و برای امنیت شغلی من تلاش میکند، ولی رقیبم ترجیح میدهد من به جهنم بروم!
در اینجاست که یک شکاف عمیق زیرساختی در داخل کشور احساس میشود، که این هم بحث این نوشتار نیست. در حقیقت مطلبی که من در همشهری جوان شماره 429 (سبک زندگی) دیدم انگیزه من برای نوشتن این نوشتار شد. مطلبی که با بلاهتی مثال زدنی به معرفی سرویسهای گوگل پرداخته و آنها را به حضور خوانندگان جهت بهرهبرداری معرفی کرده و این همه درست در زمانی است که هر روز فریاد یکی از کشورهای متحد آمریکا از فرو افتادن تشت فضاحت جاسوسی این کشور، به هوا بلند است و انگشت کردن آمریکا در تمامی سوراخهای عالم امکان همه را کلافه کرده است.
نظر من این است که اگر به حریم خصوصی ما (چه به خاطر سهل انگاری خودمان و چه به خاطر بی مسئولیتی و بی تدبیری و بی کفایتی دولتهایمان) تجاوز شده، حداقل میتوانیم از این تجاوز استقبال نکنیم و اگر به قلمهای در افشانمان زحمت میدهیم، خوانندگان را به رعایت چند نکته امنیتی دعوت کنیم که به او کمک کند تا بی پروا شخصیترین اطلاعت خود را در اختیار بلعندگان اطلاعات قرار ندهد. این اطلاعات علاوه بر مخدوش کردن حریم خصوصی، در حجم عظیم پایش شده و میتواند اندیشه و نقطه نظر و باور یک ملت را منعکس کند که این اطلاعات برای برنامه ریزی فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و حتی نظامی از اهمیت فوقالعادهای برخوردار هستند.
م.م