به گزارش نما ،فرش دستباف در سبد صادرات غيرنفتي ايران همواره رتبه اول را به خود اختصاص مي‌دهد به طوري كه سالانه پنج ميليون مترمربع فرش دستباف در كشور توليد مي‌شود كه مي‌تواند معادل 550 ميليون دلار ارزآوري كند. در اين ميان خراسان رضوي در صادرات فرش، نقش عمد‌اي را ايفا كرده و كشورهايي همچون انگلستان و هلند از طرفداران نقش‌هاي خراسان به ويژه مشهد به شمار مي‌روند. اين محصول به دليل مواد استفاده شده و نقش‌هاي متفاوت آن به راحتي از ديگر فرش‌ها متمايز است اما در سال‌هاي اخير به دلايل گوناگون در رشد كمي و كيفي بافته‌هاي اين استان، كاهش ارزش ذاتي و معنوي نقش و فرش را شاهد بوده‌ايم به طوري كه ادامه اين روند مي‌تواند آينده‌اي مبهم را براي فرش خراسان به همراه داشته باشد.
رئيس اتحاديه صنفي صادركنندگان فرش دستباف خراسان رضوي با اشاره به جايگاه فرش مشهد و نقوش آن به «ايران زمين» مي‌گويد: براساس آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت، 25 درصد از صادرات فرش كشور در سال 1391 مربوط به دسترنج و تلاش قاليبافان خراسان رضوي بود به طوري كه توانست معادل 75 ميليون دلار براي كشور ارزآوري كند. هادي مخملي، يكي از دلايل استقبال از فرش خراسان به ويژه خراسان رضوي را تفاوت در نقش آن كه آميزه‌اي از گل و حيوان است مي‌داند و يادآور مي‌شود: متاسفانه با ورود تكنولوژي و رونق فرش ماشيني، اين طرح‌ها مورد اقتباس و اختلاس قرار گرفته و در سال‌هاي اخير كاهش اصالت در نقشه فرش خراسان ديده مي‌شود. فرش‌هاي سرزمين خراسان به ويژه مشهد، ويژگي‌هاي متفاوتي در بافت و نقشه دارند كه آنها را از ساير فرش‌ها متمايز مي‌سازند.
وي ادامه مي‌دهد: در مجموع نقشه متن و حاشيه فرش مشهد با هم هماهنگ است. طرح فرش مشهد، بيشتر افشان، لچك ترنج يا زمينه افشان است، جالب است بدانيد در پشت قالي‌هاي خراسان به فاصله پنج تا هفت رج گره، چندين خطوط افقي وجود دارد كه از بازي با پود قالي گرفته مي‌شود.
رئيس اتحاديه صنفي صادركنندگان فرش دستباف خراسان رضوي با مدنظر قرار دادن مسئله كپي از طرح‌هاي نقش مشهد و خراسان اظهار مي‌كند: متاسفانه طراحان و نقش‌زنان به كيفيت، كميت و اصالت يك نقشه توجه نمي‌كنند و با نگاهي سطحي بدون در نظر گرفتن ويژگي يك طرح محلي، دست به ادغام و تبديل مي‌زنند كه با اين روش اصالت يك نقشه و طرح از بين مي‌رود.
به گفته مخملي بر اين اساس، برنامه‌اي تحت عنوان ثبت مالكيت جغرافيايي فرش مناطق مختلف به وزارت صنعت، معدن و تجارت ارائه داده شده تا بتوان اين يادگار را ماندگار كرد. مالكيت معنوي براي مانايي و نقوش فرش خراسان مهم است. شايد بتوان گفت كه تنها از اين طريق مي‌توان نقش فرش خراسان را ملي و جهاني كرد. وي به اصالت فرش و نقش خراسان تاكيد كرده و توضيح مي‌دهد: فرش‌هاي خراسان به طور عمده از طرح هراتي نشات مي‌گيرند كه برگرفته از آئين مهر يعني همان ميترائيسم در ايران باستان است. بيشتر در طرح رضوي از ماهي و شكارگاه استفاده مي‌شود و اين اشكال را در زمينه روشن مي‌بافند. وي با اشاره به ثبت مالكيت جغرافيايي فرش مناطق مختلف تاكيد مي‌كند: استفاده از نقش ماهي و كشيدن طرح شكارگاه داراي پيچ و خم‌هايي است كه متاسفانه در نقش‌هاي كپي ناديده گرفته مي‌شود و همين منجر به از بين رفتن بازار فرش دستباف و اصالت آن شده است.
واقعيت اين است كه طرح خوب در فرش و جايگاه آن تاثير بسياري دارد اما چون طرح فرش بيمه نمي‌شود به راحتي مورد تحريف و كپي‌برداري قرار مي‌گيرد. اينگونه است كه اصالت نقش و فرش مشهد مورد تهديد قرار دارد و اين در حالي است كه ايجاد شغل و ساخت كارگاه قاليبافي، يكي از كم‌هزينه‌ترين مشاغل به شمار مي‌رود و طبق آمار، سرانه اشتغال در حوزه فرش حداكثر چهار ميليون تومان بوده اما در برخي از صنايع مانند پتروشيمي و فولاد اين رقم به يك ميليارد تومان مي‌رسد. با اين وجود هنوز فعالان و تجار اين صنعت به صورت سنتي فرش‌فروشي مي‌كنند بنابراين به نظر مي‌رسد براي ورود به عرصه بين‌الملل بايد زيرساخت‌هايي مبادلاتي را براي فرشي كه جايگاه جهاني دارد فراهم كرد.
