حسن هانی‌زاده کارشناس مسائل بین‌الملل در گفتگو با فرارو گفت: «محاکمه محمد مرسی رئیس‌جمهور برکنار شده مصر در حالی آغاز شد که بسیاری از ناظران پیش‌بینی کردند که حکم اعدام برای وی صادر خواهد شد.»
وی ادامه داد: «مرسی در نخستین روز محاکمه همچنان خود را رئیس‌جمهور مشروع و قانونی مصر اعلام کرد و از پذیرش وکیل تسخیری اجتناب نمود؛ چرا که پذیرش وکیل تسخیری به معنای قبول اتهامات است.»
وی با بیان اینکه دادستان اتهامات زیادی متوجه مرسی کرد که این اتهامات پیامدی جز اعدام مرسی نخواهد داشت گفت: «هدف از طرح موضوع اعدام محمد مرسی این است که دولت فعلی مصر بتواند از آمریکا و غرب باج‌گیری کند.»
هانی‌زاده اظهار کرد: «از مدت‌ها پیش سیگنال‌هایی از سوی رسانه‌های مصری به غرب ارسال شده مبنی‌بر اینکه ممکن است محمد مرسی اعدام شود. لذا جان کری وزیر خارجه آمریکا سریعا وارد قاهره شد و با عبدالفتاح السیسی وزیر دفاع، عدلی منصور رئیس‌جمهور موقت و نیز نخست‌وزیر و وزیر خارجه مصر دیدار کرد.»
وی ادامه داد: «در واقع جان کری از مقامات مصری درخواست کرده از اعدام مرسی و رهبران اخوان‌المسلین اجتناب کنند. علت این درخواست این بود که اخوان‌المسلین تهدید کرده اگر حکم اعدام برای هر یک از اعضای اخوان صادر شود اعلام جهاد خواهند کرد و در تمام منطقه علیه منافع آمریکا وارد عمل خواهند شد.»
وی افزود: «لذا آمریکایی‌ها به شدت نگران هستند که اگر حکم اعدام یا حبس طویل‌المدتی برای مرسی و رهبران اخوان صادر شود ممکن است اخوان به القاعده و گروه‌های سلفی تکفیری و حتی گروه‌های تروریستی نزدیک شود و منافع آمریکا را در منطقه به خطر بیاندازد.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل تصریح کرد: «لذا به نظر نمی‌رسد محمد مرسی به اعدام محکوم شود اما از وجود وی برای ایجاد فشار بر آمریکا و غرب استفاده خواهد شد.»
وی خاطرنشان کرد: «البته امکان صدور حکم حبس برای مرسی وجود دارد؛ اما همانطور که گفته شد به نظر می‌رسد اعدام وی هزینه سنگینی برای مصر در بر خواهد داشت.»
هانی‌زاده در پاسخ به این سوال که آیا امکان بازگشت مرسی به قدرت وجود دارد؟، گفت: «بازگشت مرسی و اخوان به قدرت اصلا امکان ندارد؛ اما ممکن است در انتخابات پارلمانی به اخوان میدان داده شود و به عنوان مجموعه مخالف دولت همچون دوران حسنی مبارک حضور داشته باشند؛ اما بازگشت آنها به قدرت غیرممکن است.»
این دادگاه در جهت ترور شخصیت مرسی راه‌اندازی شد
اما جعفر قنادباشی کارشناس مسائل افریقا در گفتگو با فرارو گفت: «به نظر من ارتش مصر هرگز گامی در این جهت که محمد مرسی تبدیل به یک قهرمان یا شهید انقلاب شود برنخواهد داشت.»
وی ادامه داد: «مرسی اکنون به عنوان سمبل خیزش مردمی و رئیس‌جمهور منتخب مصر پس از انقلاب مطرح است و لذا همه تلاش ارتش مصر این است که شخصیت مرسی (و نه خود ایشان) ترور شود.»
وی افزود: «بنابراین این دادگاه در جهت ترور شخصیت مرسی راه‌اندازی شد و معلوم هم بود که به تعویق خواهد افتاد تا با توجه به اهدافی که دارند شخصیت مرسی را در موضع بدترین اتهامات قرار دهند و این پیام را به طرفداران وی ارسال کنند که سرنوشت رهبر شما چنین است و اگر شما نیز گامی در این راستا بردارید به همین سرنوشت دچار خواهید شد.»
قنادباشی تاکید کرد: «لذا به نظر من هدف اصلی ارتش مصر پیش از آنکه اعدام مرسی باشد (که نخواهد بود) ترور شخصیت و تحقیر وی است. البته ممکن است مرسی به اعدام محکوم شود اما برای اینکه وی را تحقیر کنند با یک درجه تخفیف به زندان محکوم شود.»
وی تصریح کرد: «لذا حکمی که وی را به قهرمان مصر و اخوان تبدیل کند تا مسلمانان سال‌های سال از وی به عنوان قهرمان یاد کنند صادر نخواهد شد.»
قنادباشی در پاسخ به این سوال که آیا امکان بازگشت مرسی به قدرت وجود دارد؟، گفت: «طبیعتا تا زمانی که نظامیان و چنین ترتیباتی وجود دارد امکان بازگشت مرسی به قدرت اصلا وجود نخواهد داشت و حتی یکی از پیام‌های دادگاه مرسی گوشزد جدی "پایان اخوان" به طرفداران آنها است.»
وی ادامه داد: «دستگاه قضایی مصر برای کنار گذاشتن اخوان فهرستی طولانی از اقدامات را از انحلال پارلمان و قلع و قمع نامزدهای انتخاباتی تا دستگیری یاران آقای مرسی انجام داده و در واقع دادگاه مرسی آخرین حلقه از این فهرست طولانی برای کنار زدن اخوان و جریان اسلامی در مصر است.»
قنادباشی در پایان با تاکید بر اینکه احتمال اعدام مرسی وجود ندارد خاطرنشان کرد: «البته یک فرض دیگر وجود دارد و آن اینکه اگر نسبت به وجود محمد مرسی به عنوان محور حرکت‌های آتی احساس خطر کنند وی را در حادثه‌ای ساختگی و در مسیر دادگاه تا زندان از بین ببرند.»
سایه اعدام روی سر مرسی؟
آیا مرسی واقعا اعدام خواهد شد؟ آیا ارتش مصر به عواقب چنین حكمی واقف است؟ دادگاه و هیات حاكمه مصر چه هدفی را با ایراد اتهامات سنگین به محمد مرسی دنبال می‌كند؟
۱۳۹۲/۸/۱۴
