به گزارش نما، دکتر محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران بامداد یکشنبه در یک نشست خبری افزود: روزهای سختی را پشت سرگذاشتیم. برای حل موضوعی که سالها مورد مذاکره بود به پیش میرویم با توجه به احترام متقابل و برابری. باید به یک بحران غیرضروری براساس احترام به حقوق ایرانیها و برداشتن هرگونه تردیدی نسبت به برنامه هستهیی صلحآمیز ایران حرکت کرد.
او ادامه داد: این اولین قدم برای رسیدن به هدف اصلی است. ما باید براساس اصول برابری، احترام متقابل و نفع مشترک برای پایان دادن به بحران غیرضروری حرکت کنیم. آماده هستیم که احترامی که از داست داده بودیم را احیا کنیم و حق و شان خود را داشته باشیم.
ظریف گفت: توافق امروز چند حوزه مهم دارد. مهمترین بخش آن به رسمیت شناخته شدن برنامه غنیسازی ایران است.
وزیر خارجه ایران گفت: کمیته مشترکی تشکیل دادهایم که به اجرای توافقها نظارت میکند. جهتی که پیشبرد ما را مدیریت کند تا بتوانیم اعتماد ایرانیها را به دست آوریم.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا این اقدام آغاز بازگشت مصالحه بین کشورهاست؟ گفت: هدف ما حل مساله هستهیی بوده و این موضوع ما را از پرداختن به مسائل مهم باز میدارد. در این جهت حرکت میکنیم و امیدوارم علاوه بر مساله هستهیی گامهایی برای احیای اعتماد ایرانیها بردایم. این گام خوبی بود.
ظریف گفت: معتقدم که مهم است که بتوانیم مانع عمل فراقانونی شویم. استفاده از زور برای تهدید دیگران مدت های زیادی است که روی میز قرار دارد. استفاده از زور برای تهدید غیرقانونی است. اگر قانون ان. پی. تی را بخوانید اشاره کرده که کشورها میتوانند در چارچوب ان. پی. تی غنیسازی کنند و دیگر کشورها باید به آن احترام بگذارند.
برنامه عمل فعلی در دو مرحله متفاوت است و اشاره مستقیمی به برنامه عمل غنیسازی ایران در حال و آینده دارد.
وزیر خارجه ایران در پاسخ به این پرسش که ان. پی. تی به حق غنیسازی اشارهای نکرده است گفت: این حق نیازی به شناسایی مستقل ندارد. برنامه هستهیی ایران صلحآمیز است و این شناسایی در آن آمده است وقتی که درباره برنامه هستهیی صلحآمیز صحبت میشود
وی گفت: این موافقتنامه در جهت حل مشکلی است که سایه خود را برتمام دنیا و منطقه گذاشته است؛ توجیهی برای مخالفت با حل این موضوع نمیبینیم. منطقه ما و خلیج فارس اولویت ماست. این اولویت حفظ خواهد شد و ما این موضع را به آنها اعلام کردهایم. امنیت منطقه ما و همسایگان ما همیشه حفظ خواهد شد.
مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: ایران و کشورهای 1+5 به توافق رسیدند. این توافقی خواهد بود برای رسیدن به یک راه حل اساسی. ما به تفاهم رسیدیم که دو طرف اقدامات اولیهای را به مدت شش ماه انجام خواهند داد.
اشتون: ایران و 1+5 اقدامات اولیهای را به مدت شش ماه انجام خواهند داد
کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا صبح یکشنبه با قرائت بیانیه مذاکرات "ژنو 3"در حضور وزیران خارجه ایران و 1+5 گفت: چهار روز مذاکرات شدید با هم داشتیم و امروز به یک توافقی رسیدیم که به جلو حرکت کنیم. این خیلی دستاورد دیپلماتیک بزرگی است. من تشکر میکنم از میزبانان اینجا و تیمهایی که از طرف شش کشور به اینجا آمدند. همچنین از آقای ظریف و تیم او که واقعا تلاش کردند به این توافق برسیم تشکر میکنم و الان یک بیانیهای را به نمایندگی از این افراد میخوانم.
او ادامه داد: من و وزیر امور خارجه ایران و کشورهای 1+5 به توافق رسیدیم. این توافقی خواهد بود برای رسیدن به یک راه حل اساسی. ما به تفاهم رسیدیم که دو طرف اقدامات اولیهای را به مدت شش ماه انجام خواهند داد. همینطور یک تعهد قوی را داریم برای رسیدن به یک راه حل نهایی.
اشتون اضافه کرد: ما موفق شدیم به این توافق برسیم به خاطر احترام متقابل و برای این که راهی پیدا کنیم برای حرکت به جلو. انجام این اقدامات اولیه فضا و زمانی را فراهم میکند که ما در نهایت به یک راهحل نهایی و جامع برسیم. راه برای بهکارگیری اقدامات اولیه سریع به این سمت حرکت خواهیم و با آژانس همکاری خواهیم کرد. این یک گام قابل توجه در روابط ماست.
در پایان وزیران خارجه ایران و 1+5 به همراه کاترین اشتون با یکدیگر دست دادند.
کری: بخشی از تحریمها رابر میداریم
وزیر خارجه آمریکا تاکید کرد: بدون تصمیم ایران برای راهگشایی در مذاکرات، به این توافق نمیرسیدیم.
جان کری، وزیر خارجه آمریکا در کنفرانسی مطبوعاتی در ژنو خاطرنشان کرد: ظریف، وزیر خارجه ایران به شدت تلاش کرد و من بابت این موضوع از او متشکرم. حالا ما باید به دنیا ثابت کنیم که ادعای ایران برای صلح آمیز بودن برنامههایش صحت دارد.
او با بیان این که ما به توافقی رسیدیم که به موجب آن برنامه هستهیی ایران از این لحظه به طوری که برای کشورهای منطقه تهدیدی تلقی شود، ادامه نخواهد یافت، اضافه کرد: در حقیقت این اقدام برنامه هستهیی ایران را به عقب خواهد برد و این یعنی امنیت برای متحدان ما در منطقه و اسراییل محسوب میشود.
کری گفت: طریف تاکید کرده است که برنامه هستهیی ایران صلحآمیز است و در این راستا به فتوای رهبر ایران اشاره کرده است.
وزیر خارجه آمریکا افزود: تحریمها به رسیدن ما به این توافق کمک کرد. اشتباه نکنید، وضع تحریمها خودش هدف ما نبود. بلکه آنها وسیلهای بود برای این که به ما کمک کند تا به این مذاکرات برسیم و در نتیجه آن اقدامات امروز به این توافق رسیدیم که برای شش ماه به آن عمل خواهیم کرد.
وی ادامه داد: این توافق مهمترین بخشهای برنامه هستهیی ایران را متوقف میکند. ما به تاسیسات کلیدی ایران دسترسی خواهیم داشت. ایران توافق کرده که همه غنیسازی بالای 5 درصد را متوقف کند و ذخیره غنی شده خود را کاهش دهد. یعنی در شش ماه آینده این ذخیره به صفر خواهد رسید.
کری در ادامه با اشاره به برخی بندهای مورد توافق ایران و 1+5 گفت: بر این اساس ایران دیگر تاسیسات هستهیی نخواهد ساخت. سانتریفیوژهای جدید نخواهد ساخت.
این توافقنامه نمیگوید که ایران حق غنیسازی دارد. در این سند فقط طرح اندازه غنیسازی ایران و برنامه صلحآمیز هستهیی ایران مورد اشاره قرار گرفته که باید با نظارت و بر اساس این توافق ممکن است ادامه یابد یا متوقف شود و هیچ جای آن به حق غنیسازی در پروتکل ان. پی. تی اشاره نشده است.
او در عین حال گفت: این فقط یک گام اول است اما مهم است چون نمیگذارد فعلا برنامه هستهیی ایران به جلو حرکت کند تا ما در گامهای بعدی به توافق اساسی بر سر برنامه هستهیی ایران برسیم. در برابر ما بخشی از تحریمها را تعلیق و بخشی از اموال و پول ایران را به این کشور باز میگردانیم.
وزیر خارجه آمریکا اضافه کرد: تنها هدفی که ما را به اینجا آورد این بود که اطمینان پیدا کنیم که ایران به سلاح هستهیی دست پیدا نخواهد کرد و با همین هدف هم اینجا را ترک میکنیم.
وی تاکید کرد: ما در فضایی با احترام متقابل آمادهایم که همکاری و تلاش کنیم تا این تهدید از میان برداشته شود.