ضرر امریكا از تحریم ایران

به گزارش نما، تئوری اقتصادی پیش بینی میکند که وقتی بازرگانی بین المللی شروع میشود همه کشورهای منجمله کشور هائی که کمترین بازدهی را دارا میباشند از معامله بهره ور میگردنند. اما تحریم های اقتصادی این موقعیت برد-برد را تبدیل به شرایطی مینمایند که هم کشور تحریم شده و هم کشور تحریم کننده به باختگان تبدیل میشوند. در این شرح کوتاه شیوه انجام باخت دو جانبه را بیان میکنیم.

ظاهرأ ، تحریم های اقتصادی با هدف مجبور کردن کشور تحریم شده برای انجام کاری که کشور تحریم کننده مشتاق انجام آن می باشد صورت می گیرد. بنابراین تحریم ها مختص انجام حرکت و یا حرکات سیاسی بوده و مطلقأ منطق اقتصادی را در بر نمیگیرند. عدم محاسبات اقتصادی در تحریم ها معمولأ به اهداف تعین شده خود دست نمیابند و در عوض مخارج هنگفتی برای مردم و بنگاه ها در هر دو کشور تحریم کننده و تحریم شده را دنبال دارند. در رسانه های آمریکائی نظرات در رابطه با اثرات تحریم های اقتصادی آمریکا علیه ایران مخارج و صدمات ناشی از آنها فقط در اقتصاد ایران مورد بحث قرار میگیرد ولی تاثیرات منفی آنها بر اقتصاد آمریکا صحبتی به بیان نمی آید. ما در زیر اثرات منفی تحریم ها را بر اقتصاد آمریکا محاسبه می کنیم.

طی گزارشی وزارت بازرگانی آمریکا اعلام کرد که صادرات آمریکا ۱۲.۷ در صد درآمد نا خالص ملی آن کشور را در سال ۲۰۰۸ میلادی تشکیل داده و بیش از ۱۰ ملیون کارگر آمریکائی مشغول کار در صنایع صادراتی بودند. مضافأ این گزارش بیان داشت که تمامی بخش های اقتصادی آمریکا در صادرات سهیم بودنند ولی بخش تولیدات صنعتی نقش مهم تری را در صادرات آمریکا بازی میکرده و ۲۷ درصد مشاغل در این بخش در رابطه با صادرات آن بوده است. بعبارت دیگر ۱۰.۲۹۳ ملیون شغل در سال ۲۰۰۸ ناشی از صادرات آمریکا بود. بر این اساس محاسبات ساده نشان می دهد که هر میلیارد دلار صادرات ۶۰۷۶ کار در سال در آمریکا تولید می کند.

حال سئوال می شود که چند فرصت شغلی در آمریکا بخاطر سیاست های تحریمی آمریکا علیه ایران در آمریکا از دست داده شده است؟ برای جواب به این سئوال لازم است که میزان بازار صادراتی ایران را که آمریکا از دست داده است محاسبه نمائیم.

در سال ۱۹۷۸، ایالات متحده بزرگترین صادر کننده کالا بایران بود و صادرات آمریکا بایران ۴ ملیارد دلار در آن سال بود. البته از آن زمان تاکنون آمریکا موقعیت صادراتی خود را بایران از دست داده است هر چند میزان ناچیزی از کالاهای آمریکائی هنوز بایران صادر می شود. برای مثال، ارزش صادرات آمریکا بایران در سال ۲۰۱۰ عبارت بود از ۲۰۸.۳ ملیون دلار. حال بر فرض این که صادرات آمریکا به ایران حتی در شرایط عادی هیچ رشدی نداشت ما می توانیم بازار صادراتی سالیانه از دست رفته آمریکا را با کاستن صادارات سالیانه آمریکا به ایران را که بین سالهای ۱۹۸۵ الی ۲۰۱۰ صورت گرفته است از ۴ ملیارد دلار در سال محاسبه کنیم. بعلت نبود آمار صادارتی بیش از سال ۱۹۸۵ فقط کل صادرات از دست رفته را بعد از سال ۱۹۸۵ محاسبه کرده و به نتیجه می رسیم که آمریکا یک بازار صادراتی ۱۰۳.۱۶۱ ملیارد دلاری را طی این زمان از دست داده است. بعبارت دیگر آمریکا با اتخاذ سیاست های تحریمی نا بخردانه خود از ایجاد ۶۲۵۸۲۸ فرصت شغلی در آن کشور محروم شده است.

*استاد دانشکده اقتصاد- دانشگاه ویسکانسین، پلتویل