بهگزارش نما؛ ششم آذر ماه 1390 مجلس طرحی را با 179 رأی به تصویب رساند که وزارت امور خارجه را موظف کرد «در چارچوب حفظ منافع ملی و دفاع از حقوق ملت بزرگ ایران» ظرف دو هفته، روابط سیاسی را با دولت انگلیس به سطح کاردار تنزل داده و روابط اقتصادی و بازرگانی را نیز به حداقل ممکن برساند.
* طرحی برای اخراج غریبهها
علاءالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به عنوان یکی از طراحان این طرح از کارنامه سیاه انگلیس در قبال ایران یاد کرد و از نقش بسیار مخرب این کشور در فتنه 88 سخن گفت که هم در سفارت این کشور و هم از سوی رسانههایشان از جمله BBC انجام میشد.
وی تأکید کرده بود که نمیتوانیم با کشوری که رابطهای دشمنانه با کشورمان دارد، در سطح سفیر رابطه داشته باشیم؛ سخنانی که با شعار "مرگ بر انگلیس" نمایندگان ملت در صحن پارلمان همراه شد.
* این اول راه است
اگر چه نماینده دولت در جریان بررسی طرح دو فوریتی کاهش روابط با انگلیس ضمن مخالفت با این موضوع گفته بود رفتار انگلیسی ها قابل اصلاح است اما وکلای ملت با این سخن موافق نبودند و در نهایت پس از تصویب طرح، علی لاریجانی رئیس مجلس به روباه پیر هشدار داد که بداند "کاهش رابطه تازه اول راه ایران است".
در آن جلسه برخی نمایندگان نیز با اشاره به اقدامات براندازانه علیه نظام اسلامی از سفارت انگلیس به عنوان "اتاق جنگ" یاد کرده و خواستار "قطع کامل روابط با لندن" شده و تأکید داشتند باید درب سفارتخانه انگلیسیها هم مانند لانه جاسوسی آمریکا برای همیشه قفل شود.
* تجمع، حمله، اشغال
هشتم آذر، دو روز پس از تصویب طرح کاهش رابطه با انگلیس در مجلس، جمعی از دانشجویان تجمعی گسترده در "اعتراض به سیاستها و رفتارهای پیر استعمار" در مقابل سفارت این کشور در تهران برگزار کردند.
هنوز دقایقی از برگزاری این تجمع نگذشته بود که تعدادی از تجمعکنندگان با عبور از سد نیروهای پلیس وارد سفارت شده و با پایین کشیدن پرچم انگلیس پرچم ایران را به اهتزاز درآوردند؛ آنها همچنین برای ساعاتی باغ قلهک که استیلای بریتانیا بر آن را غیر قانونی می دانند، در تصرف خود داشتند.
* واکنش ها به یک تسخیر
اگر چه برخی اقدام دانشجویان خشمگین در ورود به سفارت انگلیس را نتیجه طبیعی سیاستهای خصمانه استعمار پیر و دهها سال ظلم به یک ملت بزرگ تعبیر کردند اما این حرکت با انتقاد رهبر انقلاب و رئیس جمهور وقت به عنوان رئیس شورایعالی امنیت ملی مواجه شد؛ حضرت آیتالله خامنهای در دیدار 17 مرداد 91 هزاران نخبه و فعال دانشجویی فرمودند: "در قضیه اخیر اشغال آن سفارت خبیث، احساسات جوانان درست بود ولی رفتن شان [به داخل سفارت] درست نبود... با وجود مواضع کاملاً روشن نظام در این زمینه (مجموعههای استبدادی منطقه)، نباید با کار دیپلماسی سنتی و متعارف مخالفت شود".
* روباه می رود
وزارت امور خارجه ساعاتی بعد از حمله دانشجویان به سفارت انگلیس در بیانیهای ضمن ابراز تأسف از این حادثه، به جامعه جهانی متعهد شد که از جان دیپلماتهای خارجی مقیم تهران محافظت به عمل آورد.
از آن سو "ویلیام هیگ" وزیر خارجه انگلیس روز نهم آذر اعلام کرد همه دیپلماتهای خود را از ایران خارج کرده و به دیپلماتهای ایرانی نیز 48 ساعت مهلت داده تا خاک لندن را ترک کنند؛ اقدامی که دستگاه دیپلماسی کشورمان آن را "انفعالی و شتاب زده" دانست.
به هر حال با تصمیم انگلیس به قطع رابطه مستقیم با ایران روابط دو کشور که از اوخر دوران ایلخانیان در ایران و ادوارد ششم در بریتانیا شکل گرفته و گاه در عالی ترین و نیز گاهی در نازل ترین سطح قرار داشت، بار دیگر شکرآب شد.
انگلیسی ها در سال 67 هم در اعتراض به صدور حکم قتل نویسنده مرتد کتابی موهن علیه پیامبر بزرگ اسلام از سوی حضرت امام(ره)، سفارت خود در تهران را به حالت نیمه تعطیل درآوردند اما اندکی بعد دیپلماتهای نادم بی سر و صدا به ایران بازگشتند.
در پی تعطیلی مجدد سفارت انگلیس و بهدلیل بروز مشکلاتی برای اتباع دو کشور، تصمیم گرفته شد سفارت سوئد به عنوان حافظ منافع انگلیس در تهران و سفارت عمان نیز به عنوان حافظ منافع جمهوری اسلامی در لندن فعالیت کنند و بلافاصله نمادهای سوئدی در و دیوار ساختمان آجری چهارراه استانبول را پوشاند.
* چراغ رابطه روشن میشود!
با انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری یازدهم در خرداد 1392 و تشکل دولت "تدبیر و امید"، وزیر خارجه انگلیس همگام با دیگر کشورهای اروپایی ضمن تبریک پیروزی وی نسبت به بهبود روابط دو کشور ابراز امیدواری کرد.
دیوید کامرون نخست وزیر انگلیس هم پس از ارسال نامهای به روحانی در گفتوگویی تلفنی از تمایلش برای بهبود روابط دو کشور با روی کار آمدن دولت جدید در کشورمان سخن گفت.
اواخر مهر ماه سال جاری خبری مبنی بر توافق ایران و انگلیس برای برقراری روابط دیپلماتیک و بازگشایی مجدد سفارتخانهها از طریق "انتخاب کاردار غیر مقیم" پس از دو سال قطع رابطه رسمی بین تهران - لندن منتشر شد.
* آغاز دوباره رابطه طلبکارانه
این خبر ابتدا از سوی انگلیسی ها منتشر شد که "ویلیام هیگ" علیرغم تأکیدش بر بازگذاشتن کانال های ارتباطی با ایران در عین حال با لحنی طلبکارانه گفته بود: "ما باید صداقت دولت ایران را کاملاً بسنجیم"؛ احتمالا با همین نگاه هم انگلیسی ها به جای معرفی کاردار انگلیسی تبار، یک دیپلمات هندی تبار را معرفی کردند!
"آجی شارما (Ajay Sharma)" اولین کاردار غیر مقیم انگلیس در تهران معاون سفیر این کشور در کشورمان در فاصله سالهای 2007 تا 2008 میلادی بود که ریاست مرکز مطالعات ایران در وزارت خارجه بریتانیا را بر عهده دارد.
این اما نخستین گام عجیب لندن نشینان در ایجاد رابطه مجدد با تهران نبود و با آنکه قرار بود دیپلماتهای منتخب در مراجعه مستمر به پایتخت دو کشور، یک یا دو هفته هم در محل مأموریتشان مستقر شوند اما "شارما" پس از اولین سفرش به تهران در ماه گذشته و با دستور کار سوریه، ترجیح داد زودتر به انگلیس برگردد.
از سوی دیگر، با وجود تعیین کاردار انگلیس برای پیگیری مسائل دیپلماتیک و فعال شدن سفارت جمهوری اسلامی در لندن پس از اولین سفر "محمدحسن حبیبالله زاده" به محل مأموریت خود، همچنان پرچم سفارت سوئد بر سر در سفارت انگلیس نصب است و تغییری در نمای بیرونی آن ایجاد نشده است.
* ما نیستیم!
یک مراجعه ساده به اینترنت و جستجوی آدرس اینترنتی سفارت انگلیس صفحهای را در برابر مخاطبان می گشاید که نشانگر فعال بودن آن سفارتخانه است اما ذیل صفحه نخست سایت، عبارت تأمل برانگیزی ذکر شده که "سفارت بریتانیا در تهران کماکان تعطیل است"!
* شیطنت همچنان ادامه دارد...
این هم همه ماجرا نیست چرا که وقتی روی عبارت فوق کلیک می کنید، با جملاتی خصمانه و غیر واقعی مواجه می شوید که شما را با چهره واقعی پیر استعمار مواجه می سازد؛ در حالی که رهبر انقلاب صریحا فرمودند: من به هیچ وجه شرکت مجموعه دانشجویی در اجتماعات را نفى و رد نمی کنم بلکه تأیید می کنم، اما با تندروى و عمل نسنجیده در این اجتماعات مخالفم و با تصمیمگیرىهاى غلط ... موافق نیستم"، انگلیسی ها با فرافکنی دلیل تعطیلی سفارت خود را "حمله نیروهای شبه نظامی تحت حمایت رژیم ایران! به سفارت بریتانیا در تاریخ 29 نوامبر 2011" عنوان کردهاند.
ظاهراً روباه پیر قصد ندارد هیچگاه دست از شیطنت بردارد که پس از 34 سال دشمنی و وارد کردن خسارات مادی و معنوی فراوان از جمله بلوکه کردن حدود 1 میلیارد پوند دارایی کشورمان همچنان از راستی آزمایی جمهوری اسلامی سخن می گوید و آقای کاردار هم در اولین مأموریت خود دنبال خسارت جزئی وارده به سفارت انگلیس است.