به گزارش نما؛ آذر ماه سالجاری اولین دور مذاکرات گازی بیژن زنگنه و شهید خاقان عباسی وزرای نفت و منابع طبیعی ایران و پاکستان در تهران برگزار شد که در این مذاکرات طرف ایرانی رسما مخالفت خود را با پرداخت وامی 500 میلیون دلاری به پاکستان برای ساخت خط لوله انتقال گاز در خاک این کشور اعلام کرد.
علی ماجدی معاون امور بینالملل وزارت نفت هم با تاکید بر اینکه ایران هیچگونه کمک مالی برای ساخت خط لوله صادراتی گاز در خاک پاکستان نمیتواند به این کشور بکند در جمع خبرنگاران، گفت: با توجه به تحریمها نمیتوانیم بودجه خط لوله یک کشور دیگر را تامین کنیم.
از این رو مهمترین توافق گازی روسای جمهوری سابق ایران و پاکستان برای ساخت خط لوله گاز به حالت تعلیق درآمد و با گذشت حدود یک ماه از آخرین دور مذاکرات هنوز وضعیت انتقال گاز ایران به این کشور همسایه در هالهای از ابهام قرار دارد.
پس از تعلیق توافق گازی تهران – اسلام آباد، این روزها پاکستان مشتری محمولههای LNG قطر به عنوان مهمترین شریک گازی ایران در پارس جنوبی شده است.
در این بین رسانههای پاکستان روز گذشته با انتشار گزارشی از چراغ سبز قطر به منظور ارسال نخستین محموله LNG این کشور به بندر قاسم پاکستان در ماه نوامبر سال ٢٠١٤ میلادی خبر داده اند.
از سوی دیگر پیش بینی میشود هفتهجاری به طور رسمی نخستین پیش نویس رئوس توافقنامه فروش LNG قطر به پاکستان به امضای دو کشور برسد که در این صورت مهمترین مشتری جدید گازی ایران خریدار محمولههای LNG قطر خواهد شد.
علاوه بر این ترکیه هم به عنوان بزرگترین خریدار گاز طبیعی ایران هم مذاکراتی با قطر به منظور امضای قراردادهای خرید LNG را آغاز کرده است و این کشور همسایه خواستار واردات سالانه حدود 5 میلیون تن LNG از قطر شده است.
با توجه به توافق گازی دوحه- اسلام آباد و جریمه احتمالی پاکستان در صورت تاخیر در تحویل گاز وارداتی از ایران، مخالفت وزارت نفت با پرداخت وام 500 میلیون دلاری و حضور پاکستان در مذاکرات خط لوله گاز تاپی، حتی این احتمال قوت گرفته است که این کشور از خرید گاز ایران انصراف دهد.
ساخت 7 طرح تولید LNG ایران تعلیق شد
پس از تحریم نفت ایران توسط کشورهای عضو اتحادیه اروپا، یکی از مهمترین سناریوهای ایران برای مقابله با تحریم صادرات LNG به جای طلای سیاه است.
کارشناسان اقتصادی بر این باورند که بر خلاف نفت خام که مشتریان محدودی در جهان به دلیل محدودیت های فنی استفاده از هر نوع نفت خام در پالایشگاهها وجود دارد اما گاز و محمولههای LNG محدودیت های نفت را ندارند زیرا گاز برای تمامی صنایع و پالایشگاهها در کل جهان دارای کاربرد است.
با این وجود در نخستین هفتههای فعالیت دولت تدبیر و امید، رسما ساخت تنها طرح تولید LNG ایران با بیش از 65 درصد پیشرفت اجرایی در عسلویه به دلیل نبود منابع مالی متوقف شده است.
در شرایط فعلی اسکلههای و تاسیسات فراساحلی، نیروگاه برق، مخازن ذخیرهسازی LNG و LPG این مگا پروژه به طور کامل راه اندازی شده است و ساخت واحدهای شیرین سازی و مایع سازی گاز طبیعی هم با پیشرفت اجرایی حدود 50 و 20 درصد متوقف شده است.
علی خیراندیش مدیرعامل سابق شرکت مایع سازی گاز طبیعی شهریور ماه امسال در گفتگو با مهر با بیان اینکه تاکنون حدود 2 میلیارد دلار منابع مالی در این طرح هزینه شده و برای تکمیل فاز اول و آغاز تولید زودهنگام LNG به حدود 700 میلیون یورو منابع نیاز است، گفته بود: ماهیت صادرات و بازار نفت با LNG تفاوتهای قابل توجهای دارد به طوریکه برخی از محدودیتهای صادرات نفت برای LNG وجود ندارد.
همزمان با تعلیق ساخت این کارخانه تولید LNG، علیرضا کاملی مدیرعامل جدید شرکت ملی صادرات گاز یکی از اهداف ایران را در اختیار گرفتن سهمی 16 درصدی در بازار گاز اعلام کرد و یادآور شد: صادرات LNG در دستور کار وزارت نفت قرار دارد.
علی ماجدی معاون امور بینالملل و بازرگانی وزیر نفت هم با اشاره به ضرورت متنوع سازی سبد صادرات گاز ایران، گفته است: برای بخشی از صادرات گاز به صورت LNG برنامهریزی میکنیم.
تعلیق ساخت تنها کارخانه فعال تولید LNG ایران در عسلویه حتی انتقاد برخی از مدیران باسباقه صنعت گاز را به همراه داشت به طوریکه سیدرضا کسایی زاده مدیرعامل اسبق شرکت ملی صادرات گاز آبان ماه امسال اعمال سیاستهای سلیقهای و تعلیق یک شبه ساخت کارخانه ایران LNG انتقاد کرده بود.
علاوه بر این پیشتر ساخت هفت طرح تولید LNG شامل طرحهای پارس، پرشین، گلشن، فردوسی، لاوان، قشم و فرزاد هم به دلایل متعددی همچون خروج شرکتهای توتال فرانسه، شل انگلیس، پتروناس مالزی، PGNiG لهستان، پتروفیلد مالزی، CNPC و سینوک چین به حالت تعلیق درآمدهاند.
در این بین قطعا صادرات LNG برای ایران در شرایط تحریم علاوه بر کاهش هزینههای سرمایه گذاری ساخت خط لوله، تاسیسات پالایشی میتواند با امضای قراردادهای کوتاه مدت و تک محموله درآمدهای چند میلیارد دلاری را به همراه داشته باشد.