به گزارش نما؛ محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام صبح امروز در همایش نقش پژوهش در قانونگذاری طی سخنانی با تبریک فرارسیدن ماه ربیعالاول اظهار داشت: امیدوارم همانطور که پس از 2 ماه مصیبت و عزا لبخند شادی بر لبان ملت ایران نشست، جمهوری اسلامی ایران نیز در این راه نو و جدیدی که در پیش گرفته در همه ابعاد تقنینی، اجرایی، فکری، علمی و پژوهشی با سربلندی و موفقیت همراه باشد.
وی ادامه داد: بحث من در رابطه با سیاستهای کلان کشور و قانون اساسی است؛ سیاستهای کلان کشور در قانون اساسی برعهده مقام معظم رهبری است و در حقیقت در بازنگری، تجربه 10 سال اداره کشور، نخبگان و پیشگامان جمهوری اسلامی را به این نتیجه رساند که باید در اداره کشور سیاستهایی حاکم باشد که هم انسجامبخشی را در قوای سهگانه به وجود آورد و هم مسیر عمومی جامعه یک مسیر کاملا هدفمند و در چارچوب ارزشها و منافع ملی باشد لذا در تجدیدنظر قانون اساسی، بندهایی به آن اضافه شد و براساس آن تدوین سیاستهای کلان نظام از اختیارات رهبری قرار گرفت و البته نظارت بر حسن اجرای این سیاستهای کلان باز بر عهده رهبر انقلاب است که این دو موضوع از طریق نهاد مجمع تشخیص مصلحت نظام دنبال میشود.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه سخنان خود تصریح کرد: ما 3 قوه مستقل داریم، اما 3 قوه مجزای از هم نداریم یعنی استقلال به معنای جدایی یا برتری قوهای نسبت به قوه دیگر نیست چرا که در یک نظامی هستیم که در رأس آن رهبری و ولی فقیه قرار دارد لذا این استقلال در ایران برخلاف کشورهای اروپایی که استقلال قوا را ترک کردهاند و تفسیر دیگری دارند که براساس آن هر سه قوه جدا هستند اما استقلال آنها از نوع مکملی است، ما در قوای سهگانه خود یک هدف مشترک را دنبال میکنیم و در واقع همه قوا یک کار را انجام میدهند.
رضایی افزود: قوای سهگانه از لحاظ ساختار مجزا هستند اما برآیند و هماهنگی آنها یک نتیجه میدهد و نتیجه آن این است که زندگی مردم خوب باشد، امنیت در کشور وجود داشته باشد و ارزشها و هویت ملی ما برقرار باشد. بنابراین هر سه قوه مسئولند و در واقع یک کار را انجام میدهند البته اگر بخواهند این سه قوه مجزا و مکمل هم باشند، یک نخ تسبیح نیاز است که این نخ تسبیح که این سوه قوه را کنار هم مینشاند، ولی فقیه است اما یکی از ابعاد نظام ولیفقیه و سیاستهای کلان است که این سیاستهای کلان سبب میشود که آن نخ تسبیح سه قوه درست شود.
وی در ادامه تصریح کرد: مراحل یک برنامه و یک اقدام در کشور، به این صورت است که همه چیز از اصول قانون اساسی و سیاستهای کلان شروع میشود و پس از آن، قوانین و مقررات و آییننامهها هستند که در مرحله بعد نیز اجرا، نظارت و بازخوردی که باید به طور دائم در این برآیند خود را اصلاح کند قرار دارند.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: باید رابطه سیاستهای کلی با قانون مشخص باشد چرا که قانون هم در برنامه و بودجه و هم در نظارت و هم در مقررات موثر است به همین دلیل مهمترین قسمت نظارتی مجمع تشخیص مصلحت نظام را ما در انطابق قوانین با سیاستهای نظام میدانیم لذا مهمترین سیاستهایی که باید مجلس برای آنها فکری کند، اول چشمانداز ایران در سال 1404 و سپس سیاستهای اصل 44 و اقتصاد مقاومتی است که به زودی از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ خواهد شد؛ سیاستهای آمایش سرزمین و سپس برنامه پنجم و سیاستهای کلی نیز بخشی هستند.
رضایی با اشاره به سند چشمانداز ایران در سال 1404 گفت: این سند، دومین سند مکتوب جمهوری اسلامی ایران است که در طی 10 سال گذشته قریب به 9 هزار واژه مستقیم و غیرمستقیم در ادبیات و گفتمان مقام معظم رهبری درباره چشمانداز وجود داشته است؛ سند چشمانداز در واقع نحوه عبور از وضعیت فعلی به یک وضعیت مطلوب در آینده را نشان میدهد.
وی در ادامه سخنان خود با نشان دادن یک نقشه از کشورهای منطقه گفت: ما یک کمربند طلایی در آسیا داریم که یک طرف آن سوریه و بعد عراق، ایران و افغانستان هستند که این کمربند دریای مدیترانه را به چین وصل میکند و از 10 سال پیش و تا 10 سال آینده مهترین حوادث و تحولات دنیا را در دل خود خواهد داشت؛ اگر به 10 سال گذشته نگاه کنیم مهمترین حوادثی که اتفاق افتاده یا در عراق بوده یا در افغانستان و یا تحریمهای اقتصادی ایران و یا حوادث سوریه بوده است. این نقشه 15 سال پیش در سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح ایران تنظیم شده و یکی از اسناد بالادستی چشمانداز است که چشمانداز از این نقشه پلتیکی تحت تاثیر قرار گرفته است.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: آنجا که گفته میشود ما باید از لحاظ اقتصادی، علمی و فناوری در منطقه اول شویم، این تنها تاثیرش را بر زندگی مردم ندیده بلکه تاثیر آن بر امنیت ملی ما را هم دیده است و این موضوع در 10 سال آینده هم اینگونه خواهد بود و تمام حوادث در 10 سال آینده هم روی این کمربند خواهد بود.
وی با اشاره به چشماندازه 20 ساله کشور گفت: براساس چشمانداز، ما باید کشور اول در آسیای جنوب غربی باشیم و در دنیای اسلام الهامبخش باشیم و در روابط بینالملل بتوانیم روابط سازنده با دنیا داشته باشیم که باید برای این کار ببینیم کجای چشمانداز هستیم و برای ادامه مسیر باید چه راهی را از لحاظ قانونی، برنامهای و اجرایی پیش بگیریم.
"همچنین در بعد سیاسی و امنیت ملی و یا بازیابی قدرت ملی بعد از 300 سال ما امروز قدرت اول منطقه و جزء 10 کشور اول دنیا هستیم و پس از 300 سال توانستیم از نظر توسعهیافتگی در بعد سیاسی و امنیت ملی به این نقطه برسیم اما در بعد تولید، تجارت، ثروت، اقتصاد ملی و رفاه ملی وضع خوبی نداریم. بنابراین ما در یک بُعد، توسعهیافتگی را جلو بردهایم اما در یک بُعد که مربوط به تولید و ثروت است، دچار عقبماندگی هستیم و یک شکاف عمیقی در آن وجود دارد."
رضایی با اشاره به برآورد ثروت سرانه گفت: برآورد ثروت سرانه در متوسط جهان 86 هزار دلار است و در ایران 28 هزار دلار است، یعنی ثروت هر ایرانی به طور متوسط 28 هزار دلار است ولی متوسط جهانی 86 هزار دلار است لذا وقتی نگاه میکنیم میبینیم کشورهایی از ثروت سرانه برخوردار هستند که سهم منابع انسانی آنها فوقالعاده بالاست و سهم منابع انسانی در ثروت در جهان 64 درصد است ولی سهم منابع انسانی در ثروت ملی ما، 34 درصد است یعنی ما از منابع انسانی خود استفاده نمیکنیم.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام اضافه کرد: وقتی خود را در بُعد ثروت و اقتصاد با گذشته مقایسه میکنیم، پیشرفتهای عظیمی داشتهایم اما با شاخص نسبی و کشورهای دیگر مقایسه میکنیم، میبینیم که کشورهای بسیاری هستند که سرعت آنها در رشد اقتصادی چند برابر ماست که در این میان مهمترین چالشهای اساسی ما عدم توازن بین سیاست و زندگی یا در واقع این قدرت و ثروت، رابطه دولت و مردم، آینده و کارسازی برای آینده کشور است؛ بنابراین یکی از مشکلات ما این است که نمیتوانیم به خوبی از منابع، واقعیتها و ظرفیتهای خود بهرهبرداری کنیم یعنی منابع و قابلیتهای ما بیشتر از منابع است و ظرفیتهای نیز بیشتر از مدیریت است که ما اسم آن را سرریزهای توسعه ملی گذاشتهایم.
وی در ادامه سخنان خود تاکید کرد: نمایندگان مجلس باید در برنامهریزیها و قانونگذاریهای خود به گسستها و چالشهای توسعه ملی توجه کنند و اگر غیر از این باشد و هر نمایندهای تنها به صورت منطقهای فکر کند و به دنبال شهر خود باشد، دچار مشکلات بسیاری میشویم و روز به روز این گسستها و چالشها باقی مانده و بیشتر میشود پس سیاستهای کلی نظام برای این تدوین شده که بتواند به کارکرد قوای سهگانه انسجام بخشد و آنها را هدفمند کند.
رضایی ادامه داد: مهمترین کارکرد سیاستهای کلی نظام که رهبر انقلاب با گرفتن نظرات دهها و صدها کارشناس کشور تدوین کردهاند، به صورتی که نظرات کارشناسی از سراسر کشور دریافت و جمعآوری شده و ایشان مطالعه میکنند و گاهی ایشان 2 سال روی یک سیاست کلان وقت گذاشته و دهها جلسه گذاشته و سپس تنظیم میشود، برای این است که دو تاثیر مهم در عملکرد قوای سهگانه داشته باشد که این 2 کارکرد، انسجامبخشی و هدفمندکردن است بنابراین ما از مرکز پژوهشهای مجلس میخواهیم که در این زمینه به ما کمک کند چرا که ما میبینیم نمایندگان مجلس استقبال گسترده و فوقالعادهای از سیاستهای کلان کردهاند اما هنوز بین سیاستهای کلی با قانون کشور فاصله وجود دارد.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در پایان تصریح کرد: فاصلهای که بین سیاستهای کلی با قوانین کشور است، یک شکاف اساسی است و هنوز ما یک قانون جامع برای چشمانداز ایران اسلامی نداریم؛ چشمانداز ملی که این همه بر روی آن سرمایهگذاری شده، هنوز دارای قانون جامعی نیست بنابراین از مرکز پژوهشهای مجلس تقاضا میکنم که به این نکته توجه کند.