به گزارش نما ، محمود عزیزی نوشت: او ازهمان دیروز چشمانش مسحور آیینه کاری های ساختمان شماره یک وزارت امور خارجه شد در پایان روز هم گفت: امروز یک روز بسیار سازنده برای من بود.
روز شلوغ وزارت خارجه
وزارت خارجه دریکی از شلوغ ترین روزهای خود در چند ماه اخیر،شاهد حضور دیپلمات اروپایی بود بود که چهره ای آشنا برای ایرانی ها است . از صبح دیروز اشتون با وزیر امور خارجه، رئیس جمهور، رئیس مجلس، دبیر سابق و فعلی شورای عالی امنیت ملی و رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک دیدار کرد .او همچنین یک دیدار با فعالان زن بعد از ورودش به تهران داشت که روز شنبه انجام شده است و او در کنفرانس خبری اش آن را «افتخار بزرگی» خواند که درباره موضوعات مربوط به زنان با زنان ایرانی گفتوگو داشته است. اشتون دیشب هم با یک پرواز اختصاصی به اصفهان پرواز کرد.
مذاکرات طولانی، کنفرانس خبری کوتاه
در ابتدای صبح دیروز،ظریف و اشتون پیش از آغاز دیدار با یکدیگر در تالار آیینه وزارت امور خارجه عکس یادگاری گرفتند و بعد دو ساعت با هم مذاکره کردند. مذاکراتی که باعث شد نشست خبری مشترک نیز با تاخیر برگزار شود. زمان نشست خبری هم ظریف و اشتون تنها به دو سال پاسخ دادند تا اشتون به دیدار رئیس جمهور برسد.
وضعیت منطقه، آینده ارتباط ایران و اتحادیه اروپا و بحث درباره همکاری در خصوص مبارزه با تررویسم، مواد مخدر، امنیت در افغانستان و وضعیت خطرناک و نگرانکننده سوریه از جمله محورهایی بودکه ظریف در کنفرانس خبری اش گفت در مذاکرات دو جانبه درباره آنها گفت وگو شده است.
در ادامه هم ظریف از عزم مصمم ایران برای به نتیجه رسیدن مذاکرات گفت. وقتی تاکید کرد:در 4 یا 5 ماه آینده میتوانیم این کار را انجام دهیم و حتی این زمان میتواند کمتر شود، پاسخی داد که پیام مشخصی برای دور آینده مذاکرات داشت.« ایران فقط توافقنامهای را قبول میکند که به حقوق مردم ایران احترام بگذارند.»
پاسخ اشتون به سوالی درباره حق غنی سازی ایران
مهمترین سوال از اشتون در نشست خبری هم مربوطه به حق غنی سازی بود. وقتی خبرنگاری او از پرسید:«مردم ایران مساله غنیسازی را حق خود میدانند، آیا دیدگاه شما درباره حق غنیسازی چیست»؟ گفت: میخواهم شما را به توافق موقتی که در ژنو داشتیم ارجاع دهم، باید آن توافق نامه را بررسی کرد که ما در آن چطور صحبت کردیم و چگونه جلو رفتیم، این توافق به شما نشانههایی خواهد داد.
او توافق ژنو را مهم خواند اما گفت اهمیت آن به اندازه راهحل جامع نیست. این اظهار نظر از آن جهت بود که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا معتقد است«موضوعات چالش برانگیزی» وجود دارد اما با حمایت مردم ایران و کارهایی که دو طرف انجام میدهند او امیدوار است که ایران و 1+5 به توافق برسند.
حدود ظهر دیروز اشتون به دیدار رئیس جمهور رفت. دیداری که در آن روحانی خطاب به اشتون گفت:«سفر شما را به عنوان اراده اتحادیه اروپا در یک حرکت جدید تلقی می کنیم. »
رییس جمهور از آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای احیای روابط اقتصادی و مذاکره درباره مسائل مورد علاقه دو طرف سخن گفت. تاکید کرد:دولت مصمم است در عرصه سیاست خارجی بر اساس منافع و احترام متقابل و مشترک با همه جهان تعامل سازنده داشته باشد. بعد هم تصریح کرد:«سفر شما به عنوان نماینده سیاست خارجی ۲۸ کشور اروپایی مفهوم سیاسی فراتری دارد.»
موضوعی که کاترین اشتون هم بدان اشاره کرد و اظهار داشت:«بنده با پیام حسن نیت ۲۸ کشور اروپایی که نماینده آنها هستم خدمت شما رسیده ام.»
انگیزه اشتون برای سفر به ایران
اشتون انگیزه سفرش به ایران را پیگیری موضوعات مطرح شده در دیدارهای رئیس جمهور با رییس اتحادیه و رییس کمیسیون اروپایی در نیویورک و داووس عنوان کرد و گفت:«اتحادیه اروپا کاملاً به اهمیت و نقش جمهوری اسلامی ایران در منطقه اذعان دارد و بر همین اساس گفت و گوهایی برای همکاری های دو طرف در زمینه مسائل مختلف در این سفر صورت گرفته است.»
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اشاره به این موضوع که مواردی را که برای گسترش همکاری های اقتصادی و تجاری دو طرف باید بر روی آنها تمرکز کنیم، شناسایی کردیم، گفت: حضور من نشان می دهد که اتحادیه اروپایی مایل است همزمان با مذاکرات هسته ای، روابط بهتر، موثرتر و پویاتری با ایران داشته باشد.
اشتون بعد از دیدار با رئیس جمهور راهی بهارستان شد و با علی لاریجانی رئیس مجلس دیدار کرد. دیداری که اشتون در آن از رئیس مجلس ایران تاریخچهای از روابط بین ایران و مجموعه اتحادیه اروپا را شنید. اینکه غرب در گذشته به تعهدات هستهای خود در قبال حسن نیت ایران عمل نکرده است. اینکه اکنون زمان برداشتن گامهای عملی از سوی غربی ها است و اینکه ایران اکنون نیز آمادگی دارد برای حل بحران سوریه با اتحادیه اروپا همکاری خوبی را استمرار بخشد.
اشتون هم بعد از شنیدن این سخنان اظهار داشت که اتحادیه اروپا خود را متعهد و همکاری با ایران در زمینه حل کامل موضوع هستهای و نیز سایر موضوعات مهم در سطح منطقه میبیند.
دو دیدار اشتون در شورای عالی امنیت ملی
بعد از این دیدارها اشتون دو دیدار در محل شورای عالی امنیت ملی داشت. اولی با شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی و دومی با سعید جلیلی مذاکره کننده سابق ایران.
دیدار شمخانی و اشتون به اظهارات دیپلماتیک گذشت. شمخانی صداقت، شفافیت و تعهد به اجرای توافقات را لازمه مفاهمه وایجاد درک متقابل نسبت به اقتضائات و ضرورت های همکاری مشترک عنوان کرد و با انتقاد از گفتار و رفتار غیر سازنده برخی چهره های افراطی که منافع خود را در بی ثبات سازی محیط بین المللی جستجو می کنند، به اشتون گفت: استقلال رای و عدم تاثیرپذیری از لابی های ضد ثبات، شرط لازم برای حرکت در مسیر دستیابی به توافقات سازنده است.
اشتون نیز در این دیدار با اشاره به افزایش چشمگیر رفت و آمد مقامات کشورهای اروپایی به ایران طی چند ماه گذشته، بازسازی روابط آسیب دیده میان اتحادیه اروپایی و ایران را از اولویت های پیش روی اعضای این اتحادیه عنوان کرد و اظهار داشت: گفت و گو و همکاری برای دست یابی به توافقات پایدار تنها در صورتی محقق خواهد شد که حقوق و تکالیف طرفین همکاری به صورت دقیق تعیین شده و به مورد اجرا گذارده شود.
دیگر دیدار اشتون با جلیلی دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی و مذاکره کننده سابق ایران بود. دیداری که در آن جلیلی خطاب به اشتون ، تصریح کرد: خوشحالم از این که امکان پیدا کردید پیشرفتهای جدید ایران را با وجود همه تحریمها ببینید. این پیشرفتها مبتنی بر ظرفیتهای دینی، بومی و تمدنی ماست که برخی نمونههای تاریخی آن را نیز در اصفهان خواهید دید.
وی افزود:نظام مردمسالاری دینی موجب سرعت چشمگیر این پیشرفت شده است. بر همین مبناست که مردم ما اجازه نمیدهند در برخورداری از حقوق قانونی خود یک استثنا باشند و در مسیر پیشرفت آنها مانع ایجاد شود.
سوال اشتون از جلیلی
از اظهارات اشتون در این دیدار خبری منتشر نشده است، اما آنطور که فارس نوشته است جلیلی در پاسخ به این سوال اشتون که در حال حاضر مشغول چه کاری هستید، گفت: «دانشگاه تدریس میکنم.»
پیش بینی ولایتی و پاسخ اشتون
آخرین دیدار اشتون در تهران هم با علی اکبر ولایتی رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام بود که در طبقه نهم این مرکز برگزار شد. دیداری که جزئیاتی بیشتر از خبرهای معمول درباره آن منتشر شد و ولایتی پیش بینی کرده که «آمریکا توافق را نقض میکند.» ولایتی همچنین خطاب به اشتون گفته است:«اضافه کردن تحریمها و کلمات تند و ادامه خصومتشان مانع مذاکرات است. » اظهاراتی که رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک گفت اشتون نسبت به کارشکنیها پاسخی نداشت .
وی درباره اینکه چه انتظاری از مواضع آینده کاترین اشتون به عنوان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دارید؟ اظهار داشت: انتظار داریم وی به عنوان مسئول مذاکره کننده هرگاه دید اعضای 1+5 خلاف توافقات در مذاکرات ظاهر میشوند، عمل کنند و اشتون یکی از معترضین باشد.
شاید جمله پایانی اشتون در دیدار شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی محکی باشد تا او بداند ایرانی ها از حقوق خود بنای عقب نشینی ندارد. وقتی خطاب به شمخانی گفت: امروز یک روز« بسیار سازنده» برای من بوده است.