دود دخالت‌های حقوق بشری اروپا در چشم ظریف

پشت سر هر میهمانی كه می‌آید، این داستان دیدارهای ناهماهنگ دردسری برای دستگاه دیپلماسی ایجاد می كند. بعد از این كه دیدار هیات پارلمانی اروپا از ایران، همین یكی دو ماه پیش حاشیه ساز شد، حالا حضور كاترین اشتون، مسوول هماهنگی سیاست خارجی اروپا به ایران وزارت امور خارجه را با چالشی جدید رو به رو كرده است.

به گزارش نما ، به نقل از ایسنا، بعد از این که شنبه شب گذشته کاترین اشتون، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در سفارت اتریش با جمعی از فعالان حقوق زنان و البته مادر ستار بهشتی، وبلاگ نویسی که اوایل سال جاری بر اثر ضرب و جرح در بازداشت نیروی انتظامی درگذشت، دیدار کرد، دوباره فریادهای اعتراض به رفتار هیات‌های خارجی در ایران بلند شد.
رییس مجلس تلویحا وزارت امور خارجه را از مسوولیت در برابر دیدار خانم اشتون با فعالان حقوق زنان در تهران مبرا کرده و گفته است: «انجام دیدار دزدکی به دور از شخصیت اروپایی‌ها است» اما این را هم گفت که وزرات اطلاعات باید در موارد مشابه دقت بیشتری به خرج بدهد.
همزمان باز هم در چهارشنبه، در حالی که سفارت اتریش اعلام کرده بود که در این روز سفارت خانه تعطیل خواهد بود، عده‌ای از بسیجیان در اعتراض به این که سفارت خانه امکان دیدار خانم اشتون با فعالان حقوق زنان را فراهم کرده است رو به روی در این سفارت خانه تجمع کردند.
این موضوع البته پایان واکنش‌ها به موضوع نبود، رییس قوه قضاییه آیت الله صادق آملی لاریجانی، در واکنش به دیدارهای انجام شده توسط خانم اشتون، آن‌ها را خلاف عرف دیپلماتیک نامید و اظهار کرد:« تماس با برخی فتنه‌گران در سفر اخیر و اظهارنظرهای بعد از این سفر دهن کجی به نظام بود؛ البته ما از دیدار و گفتگو هراسی نداریم ولی رفتارهای اخیر عجیب بود چرا که مسئولان وزارت امور خارجه اعلام کرده‌اند از برخی دیدارهای صورت گرفته مطلع نبوده‌اند و بر اساس پاره‌ای گزارش‌ها خانم اشتون گفته است شرط تحقق این سفر دیدارهایی با محوریت حقوق بشر بوده است.
آملی لاریجانی هم در ادامه اعتراضش به دیدارهای انجام شده در سفارت اتریش، از ادبیات صریح‌تری استفاده کرد: «توافق بر سر انجام این سفر به شرط برخی دیدارهای صورت گرفته خارج از عرف دیپلماتیک، مصیبت و مطلع نبودن از چنین دیدارهایی، مصیبت بزرگ تر است؛ در کجای دنیا اجازه می‌دهند که یک خارجی بیاید و هر جا دلش خواست برود و با هر کسی دیدار کند؛ مگر کشور در و پیکر ندارد؟»
اعتراض رییس قوه قضاییه به این جا هم ختم نشد: «اگر بناست چنین روندی ادامه یابد و بر خلاف امنیت و مصالح کشور در چنین سفرهایی اقداماتی صورت گیرد؛ قوه قضاییه وارد عمل می شود و تبعات آن نیز در آینده بر عهده وزارت امور خارجه خواهد بود»، وی البته توضیح نداد که قوه قضاییه دقیقا قصد دارد چه اقداماتی انجام دهد که تبعات آن به عهده وزارت خارجه خواهد بود.
احمد امیرآبادی نمانیده مردم قم در مجلس هم در اعتراض به دیدارهای انجام شده، به خبرنگاران گفت: «خانم اشتون با کسانی دیدار کرده است که به دنبال بر اندازی نظام بوده‌اند، وزیر امور خارجه باید در این زمینه پاسخگو باشد، هیات قبلی اروپا نیز همین اقدام را انجام داد و کسی مسئولیت ملاقات را بر عهده نگرفت اما در حال حاضر خانم اشتون از طرف وزارت امور خارجه دعوت شده بودند و تمام ملاقات‌ها با هماهنگی صورت گرفته است.»
باز هم در مجلس موضوع گیری علیه وزرات خارجه، تنها به یک تذکر ختم نشد، سوال از وزیر امور خارجه که دو هفته پیش، با قانع نشدن نمایندگان مطرح کننده سوال به صحن علنی ارجاع شد، چهارشنبه گذشته بالاخره در حالی اعلام وصول شد که یک محور دیگر آن هم اعلام شد: «چگونگی ملاقات هیات پارلمانی اروپا با مجرمین فتنه 88» اشاره این سوال البته به دیدار اعضای هیات پارلمانی اروپا با نسرین ستوده و جعفر پناهی برندگان جایزه ساخراف است که به دلیل ممنوع الخروج بودن، جایزه خود را در سفارت یونان در تهران از هیات پارلمانی اروپا دریافت کرده اند.
چه دیدار بحث برانگیز قبلی هیات پارلمانی اروپا با نسرین ستوده و جعفر پناهی، و چه دیدار اخیر مسوول هماهنگی سیاست خارجی اروپا با جمعی از فعالان حقوق زنان و مادر ستار بهشتی، هر دو در سفارت خانه‌های کشورهای اروپایی انجام شده است جایی که طبق پروتکل های بین المللی جزو خاک کشور میهمان محسوب می شوند. یادداشت‌های اعتراض به سفارت خانه‌ها ارسال شده است مرضیه افخم، سخنگوی وزارت خارجه هم از تذکر رسمی به سفارت اتریش در مورد برگذاری این دیدار خبر داده است.
هر چند مسلم است که وزارت خارجه نمی‌تواند مهمان‌هایی که لابد با هزار زحمت برای بهبود روابط بین این و جهان به کشور دعوت می‌کند را تحت الحفظ بیاورد و برگرداند، به نظر می‌رسد از تبعات نگرانی‌های دخالت‌جویانه آن‌ها در امان نیست. موضوع حقوق بشر و آزادی بیان در سال‌های اخیر با توجه به میزان تبلیغاتی که در این مورد انجام شده است در رتبه‌های بالایی از دخالت‌های جامعه جهانی در مورد ایران است؛ نگرانی‌هایی‌بی‌جا که فعلا شخص وزیر خارجه و دستگاه زیر نظر او باید تبعات داخلی‌اش را تحمل کند.

۱۳۹۲/۱۲/۲۶

اخبار مرتبط