به گزارش نما ، عظمت و شخصیت حضرت امام(ره) به سان کوهی بود بسیار بزرگ که قله رفیعش در ورای ابرهای طبیعت سر به آسمان معنویت و عبودیت حق ساییده و با پیوند سرچشمه لایزال هستی، وجودش از زلال معرفت سیراب گردیده بود و از گستره پیرامونش، چشمه سارهای حکمت، جاری شده بود و تشنه کامان آب حیات را سرمست شوق وصال مینمود.
عظمت شخصیت امام(ره) و عمق و گستردگی آن حتی برای نزدیک ترین افراد و برجسته ترین شاگردان ایشان قابل دسترسی و شناخت دقیقه نبود و کسی را هم یارای چنین ادعایی نیست، با این همه هر کس متناسب با درک و ظرفیت خویش و از بعد ظاهری و اثباتی، قطره ای از دریای حکمت و فرزانگی امام(ره) را چشیده است و با جمع آوری این قطرههاست که جویبارهایی از آن دریای فضیلت برای تشنه کامان تاریخ و نسلهای آینده، جاری میشود.
"محمد حسین رحیمیان" نویسنده کتاب "یادها و یادداشتهایی از زندگی امام خمینی قدس سره" مینویسد: این بنده ناچیز بیش از نیمی از عمرم را به سان خاری، در کنار گل بی خار وجودش سر کردم، ولی به دلیل قابلیت، کمتر از طراوت و زیبایی ملکوتیش بهره مند شدم و بی گمان آنچه از او نصیبم شد، قطره ای بود از دریا و در عین حال آنچه از درک احساسم با قلم شکسته در قالب الفاظ ناقص میآید باز هم قطره ای است از دریا!
آنچه در زیر میآید هرگز نمیتواند معرف شخصیت والای حضرت امام(ره) باشد، بلکه فقط گوشهای است از داستان آشنایی "محمد حسن رحیمیان" و خاطراتی چند از آنچه مستقیما شاهد و مرتبط با آن بوده است و البته در چند موردی که نقل صدها خاطره ای است که از دیگران شنیده است.
وسیله نقلیه امام(ره)
حضرت امام(ره) در نجف اشرف به طور معمول، روزانه دست کم چهار بار، برای نماز جماعت ظهر در مسجد شیخ انصاری و نماز مغرب در مدرسه آیت الله بروجردی و شبها برای تشرف به حرم حضرتامیرالمومنین(ع) و در ایام تحصیلی برای درس در مسجد شیخ انصاری از منزل بیرون میآمدند و مجموعاً هشت بار مسافت بین این اماکن و خانه را پیاده طی میکردند و در سالهای اول، گاهگاهی که برای دید و بازدید به مسافتهای دورتر میرفتند از درشکه که ارزانترین وسیله نقلیه نجف بود، استفاده میکردند.
در آن زمان در نجف تاکسی رایج نبود، ولی تعدادی محدود بنزهای گازوییلی کرایهای با نام ابوخمسه وجود داشت که برای یک تا پنج نفر مسافر در داخل شهر ربع دینار - معادل پنجاه ریال در آن زمان- کرایه دریافت میکردند که از کرایه درشکه گران تر بود و به همین دلیل امام(ره) حاضر نبودند سوار این اتومبیلهای کرایهای شوند و حتی اصرار دیگران هم نتوانست روش امام(ره) را تغییر دهد اما وقتی این نکته مطرح شد که با توجه به استفاده سایر مراجع از اتومبیل شخصی، ممکن است درشکه سوار شدن امام(ره) باعث نوعی تعریض به آنان شود، از آن به بعد برای این نوع رفت و آمدها که به طور استثنایی پیش میآمد، از ماشین کرایه استفاده میکردند، لیکن مسافت رفت و آمدهای روزانه را همچنان، تا آخر پیاده طی مینمودند.
حضرت امام(ره) همچنین برای مسافرت به کربلا که سالی چند بار به مناسبت زیارتهای مخصوصه امام حسین(ع) انجام میگرفت، از همان اتومبیلهای کرایهای "ابوخمسه" استفاده میکردند این در حالی بود که امام(ره) اصرار دوستان عاشق به خصوص برخی کویتیها را که میخواستند اتومبیل شخصی به ایشان اهدا کنند، هرگز نپذیرفتند.
صرفه جویی امام(ره)
حضرت امام(ره) در مصرف و هزینههای شخصی همواره به کمترین مقدار بسنده میکردند و این یکی از ویژگیهایی بود که هر کس با ایشان کمترین معاشرتی داشت، خیلی زود آن را در مییافت، با این حال دقتها و ظریف کاریهای امام(ره) در این زمینه شنیدنی و به یادماندنی است که به نمونهای اشاره میکنم.
حضرت امام(ره) در اتاقی که محل اصلی زندگی ایشان بود، سه نوع وسیله روشنایی داشتند: لامپ مهتابی، لامپ 100 وات و لامپ خواب از نوع بسیار کم مصرف که همراه با ترانزیستوری کوچک به دیوار نصب میشد، هرگاه میخواستند، مطالعه کنند یا قرآن و دعا بخوانند، برحسب توصیه چشم پزشک، لامپ مهتابی و لامپ 100 وات را با هم روشن میکردند و آنگاه که مشغول تماشای تلویزیون یا در حال گفت و شنود بودند، لامپ 100 وات را خاموش و فقط به مهتابی بسنده میکردند، ولی جالب تر این بود که به هنگام نماز و تعقیبات و نوافل تنها لامپ خواب روشن بود این وضعیت را در تمام دفعاتی که در زمان نماز مغرب و عشا و بعد از آن خدمت امام(ره) میرسیدم، شاهد بودم و در هنگام روز هم هرگاه متوجه میشدند که بدون جهت چراغی روشن است، اگر در دسترس خودشان بود، شخصاً به طرف کلید میرفتند و آن را خاموش میکردند و اگر در دسترس ایشان نبود، تذکر میدادند که خاموش شود.
این دقت و مراقبت امام(ره) معمولاً در مواردی بود که جنبه شخصی داشت و صرفاً برای جلوگیری از اسراف بود و روشن است که اگر هزینه اسراف و تبذیر از جیب بیتالمال و اموال عمومی باشد، دقت و رعایت بیشتری را میطلبد، چرا که گناه آن مضاعف میشود و آنان که در ادارات و موسسات متعلق به مردم و بیتالمال از آب، برق، تلفن، وسایل گرم کننده و خنک کننده و .... گرفته تا وقت خودشان که در ساعات اداری متعلق به بیتالمال است، اسراف و تبذیر میکنند، چگونه پاسخ خدا و صاحبان حق را خواهند داد؟ و چه عذابی در انتظار آنان است؟ خدا میداند!
حسابرسی و دقت
صرفه جویی و حسابرسی و دقت حضرت امام(ره) در امور مالی همچون دیگر ویژگیهای معظم له باید سرمشق همه ما باشد. سرمشق برای مردم، در صرفهجویی و قناعت و پرهیز از اسراف و تبذیر و برای مسئولان دولتی، در نظارت دقیق بر بیتالمال و اموال عمومی"مشهدی حسین" پیرمرد وارستهای بود که سالها مورد علاقه و اعتماد امام(ره) بود و مسئول خرید منزل معظم له او نقل کرد: امام(ره) ربع دینار(در آن زمان 50 ریال بود) برای خرید به من دادند وقتی از بازار"حویش" به خانه آمدم، نان، پنیر، ماست، سبزی و غیره را که خریده بودم، به اندرون بردم و برگشتم هنوز به در خانه نرسیده بودم که امام(ره) صدا زدند:"مشهدی حسین" برگشتم، فرمودند: چقدر شد؟ حساب کردم 235 فلس شده بود تا ربع دینار که 250 فلس بود، 15 فلس باقی میماند، فرمودند:
بقیه را بده!
معلوم است که 15 فلس چیز قابل ذکری نبود، ولی مسئله مهم این است که همه چیز - هر چند هم ناچیز - باید روی حساب و دقت باشد و باید به این روش عادت کرد.