آیااقتصادمقاومتی‌همان‌ریاضت‌اقتصادی‌است؟

آیا تفاوتی میان مفهوم ریاضت و مقاومت وجود دارد؟ این تفاوت در چیست؟ آیا نمی توان ریاضت اقتصادی را همان اقتصاد مقاومتی نامید؟

ریاضت اقتصادی یا همان اقتصاد ریاضت محور به روشی اطلاق می شود که در آن دولت به منظور کاهش هزینه ها و رفع کسری بودجه خویش به کاهش و یا حذف بخشی از خدمات و مزایای عمومی اقدام می کند. به طور مثال، کشوری مانند یونان که طی سال های اخیر با افزایش بحران مالی در اتحادیه اروپا با مشکلات بسیاری در اقتصاد ملی خویش مواجه شده، با اتخاذ نوعی از اقتصاد ریاضتی درصدد برون رفت از چالش های اقتصادی پیش روی خویش برآمده است. از سویی دیگر اما در کشوری همچون ایران که همواره با فشار تحریم های اقتصادی دولت های متخاصم روبرو بوده، برای تقویت نظام اقتصادی خویش، دست به طراحی و استقرار راهبردی جامع زده که بر مبنای آن، یک مدل از اقتصاد بومی و دانش بنیان می تواند با تکیه بر توان و ظرفیت داخلی، به تجهیز بنیه اقتصادی خویش در مقابل تهاجمات اقتصادی غرب بپردازد. به بیان دیگر اقتصاد مقاومتی اشاره به ساختاری نظام مند دارد که در آن تهدیدات به فرصت ها بدل شده و زمینه رشد و توسعه اقتصادی و نهایتا عدالت اجتماعی از دل آن به وقوع خواهد پیوست.

بنابراین می توان ریاضت اقتصادی را به سان روش قلمداد نمود و اقتصاد مقاومتی را به مثابه یک هدف راهبردی مورد بررسی و کنکاش قرار داد. از این رو تفاوت ریاضت و مقاومت در این دو الگو به تفاوت در هدف و روش مربوط می شود. در کشورهایی همچون یونان و اسپانیا، اتخاذ روش های ریاضتی در بلندمدت می تواند با جبران برخی کاستی ها - علیرغم وقوع تبعات و پیامدهای اجتماعی و سیاسی - شرایط را به حالت عادی برگردانده و راه را برای ادامه سیاست های پیشین باز نماید. اما در کشوری همچون ایران که همواره از سوی دشمن بیرونی مورد تهدید قرار می گیرد، استفاده مطلق از روش های ریاضتی اگر بتواند برخی از مشکلات را حل نماید اما در بلندمدت چاره اصلی کار نخواهد بود.

نظام اسلامی با درک این ضرورت به جای اتخاذ سیاست های مقطعی، به طراحی الگو و نظامی اقتصادی پرداخت که بتواند به اصلاح و رشد دائمی و مستمر اقتصاد کشور بینجامد. تحقق اقتصاد مقاومتی در ایران به مثابه یک هدف بوده که نتیجه آن قطع وابستگی و جلوگیری از فشارهای اقتصادی دشمنان خواهد بود. بنابراین می توان بر این گزاره صحه گذاشت که اقتصاد مقاومتی یک اقتصاد ریاضتی نیست اما می تواند در چارچوب های نظری مشخص، از روش های گوناگون همچون ریاضت مقاومت گونه بهره جوید.