حال نامزدهای انتخابات دو سال پیش مصر

به گزارش نما به نقل از «تابناک»،نامزدهای انتخابات دو سال پیش مصر، اکنون کجا هستند؟کشور مصر در حالی در آستانه برگزاری دور جدید انتخابات ریاست جمهوری خود قرار دارد که طی بیش از سه سال اخیر، تحولات مهم و تأثیرگذاری را از سر گذرانده است. تحولاتی که مهمترین نمود آن، در قالب برگزاری نخستین انتخابات رقابتی در این کشور در سال 2012 و سپس سقوط دولت بر اثر فشار نظامیان و احزاب مخالف قابل مشاهده بود. اما نامزدهای انتخابات دو سال پیش مصر اکنون در چه شرایطی به سر می برند؟

سایت تحلیلی «المانتیور» در مطلبی به بررسی تحولات دو سال اخیر در مصر پرداخته و اشاره می کند که در سال 2012، 13 نامزد در نخستین دور انتخابات ریاست جمهوری این کشور به رقابت با یکدیگر پرداختند. انتخاباتی که رقابتی ترین انتخابات مصر تاکنون به شمار می رود.

پس از گذشت دو سال، اینک مصر در آستانه انتخاباتی دیگر قرار گرفته که این بار، تنها دو نامزد امکان حضور در آن را یافته اند و از میان این دو نیز تقریباً بر سر به قدرت رسیدن ژنرال سیسی، وزیر دفاع سابق این کشور میان تحلیلگران اجماع وجود دارد. پنج نامزد سرشناس تر انتخابات سال 2012، اینک در شرایط بسیار متفاوتی نسبت به دو سال پیش به سر می برند:

1- محمد مرسی

در انتخابات سال 2012، محمد مرسی، رئیس حزب عدالت و آزادی اخوان المسلمین، توانست در دور نخست 24.7 درصد از آرا را به خود اختصاص داده و در دور دوم، با کسب 51.7 درصد آرا پیروز انتخابات شود. با این حال، بیانیه قانون اساسی وی در نوامبر 2012، از سوی دیگر احزاب به عنوان اقدامی غیردموکراتیک ارزیابی شد که سبب شد متحدان غیراسلام گرای وی از اطرافش پراکنده شوند.

مجموعه ای از مسائل اقتصادی، در کنار هراس از افزایش قدرت اخوان المسلمین، آخرین ضربه ها را به مرسی زد. در نخستین سالگرد پیروزی مرسی در انتخابات، مجموعه ای تظاهرات های گسترده در مصر برگزار شد که در آن درخواست برگزاری انتخابات زودهنگام مطرح شد. سه روز بعد و در روز سوم ژوئیه، ژنرال عبدالفتاح السیسی، وزیر دفاع مرسی، وی را از قدرت خلع کرد.

پس از آن، مرسی از جایگاه رئیس جمهور مصر، به جایگاه یک متهم انتقال یافت که طی جلسات دادگاه در قفسی به همراه دیگر اعضای ارشد اخوان المسلمین، با مجموعه ای از اتهامات گوناگون روبرو شد. البته طرفداران مرسی – با وجود سرکوب های شدید – همچنان به برگزاری تظاهرات و تجمع در حمایت از وی ادامه می دهند. از سوی دیگر، برخی تحلیلگران اشاره می کنند که حرکت های اعتراضی جوانان اخوان در حمایت از مرسی، از کنترل رهبران این حزب هم خارج شده و چشم انداز توقف خشونت ها در این کشور مشخص نیست.

2- احمد شفیق

شفیق که آخرین نخست وزیر منصوب شده از سوی حسنی مبارک، رئیس جمهور اسبق مصر بود، نتوانست به منظور پیروزی در انتخابات، پیوندهای خود با رژیم سابق را انکار کند. با این حال، وی با شعار حمایت از دولت و حمایت از برقراری ثبات، توانست در دور نخست 23.6 درصد از آرا را کسب کرده و در دور دوم نیز ضمن جلب آرای مخالفان اخوان المسلمین، 48.2 درصد رأی به دست آورد.

اندکی بعد، طرح اتهام فساد علیه شفیق و همچنین خصومت های سیاسی موجود سبب شد وی در ژوئن 2012 از مصر قرار کرده و در امارات اقامت گزیند. از آن زمان تاکنون، وی کمتر در انظار عمومی ظاهر شده و موضع گیری های چندانی نیز نداشته است.

با این حال، در یک فایل صوتی افشا شده منتسب به وی، شفیق ضمن بیهوده خواندن انتخابات جدید، اظهار می داشت که در این انتخابات نامزد نخواهد شد، زیرا پیروزی سیسی از پیش تعیین شده است. با این حال، خود وی نیز ضمن حمایت ضمنی از سیسی، اظهار داشت که اولویت کنونی حفظ وحدت مصر است. برخی از افرادی که دو سال پیش در کمپین انتخاباتی وی فعال بودند نیز اکنون هوادار سیسی هستند.

3- حمدان صباحی

صباحی با استفاده از جو انقلابی موجود در دوره پیش از انتخابات 2012 و به عنوان رهبر ائتلاف نیروهای اپوزیسیون توانست 20.7 درصد از آرا را به خود اختصاص داده و به جایگاه سوم دست پیدا کند. وی از جمله حامیان تظاهرات هایی بود که در 30 ژوئن علیه مرسی برگزار شد و در نهایت سرنگونی وی را به دنبال داشت. با این حال، صباحی نسبت به نحوه اداره کشور توسط نیروهای نظامی و امنیتی نیز انتقاد داشته است. وی در انتخابات پیش رو نیز تنها نامزدی است که مقابل سیسی قرار دارد.

پس از آنکه در ژوئن 2012 نتیجه انتخابات ریاست جمهوری اعلام شد، هوادران صباحی استقبال گسترده ای را از وی در میان «تحریر» به عمل آوردند. اما بعید است که وی در انتخابات امسال نیز با چنین استقبالی روبرو شود. برخی از مهمترین هواداران وی، اکنون به جبهه مقابل پیوسته اند. اکنون تنها امید صباحی، کسب آرای نیروهای انقلابی دو سال پیش است. وی تلاش دارد تا گروهی که معتقد به تحریم انتخابات هستند را متقاعد به حضور در انتخابات به نفع خود کند.

4- عبدالمنعم ابولفتوح

ابوالفتوح به عنوان عضو سابق اخوان المسلمین، با ارائه چهره یک اسلام گرای میانه رو از خود، توانسته بود در نظرسنجی های پیش از انتخابات، به همراه عمرو موسی در صدر قرار بگیرد. اما در انتخابات، با کسب 17.4 درصد از آرا، در جایگاه چهارم قرار گرفت. ابوالفتوح و موسی تنها نامزدهایی بودند که در مناظره زنده تلویزیونی شرکت کردند و گفته می شود همان مناظره نیز باعث سقوط هر دوی آن ها شد.

در همان ژوئن سال 2012، ابوالفتوح اعلام کرد که دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری نخواهد شد. وی سپس اقدام به تأسیس «حزب مصر نیرومند» کرد و تاکنون نیز منتقد سیاست های سیسی بوده است. وی از تظاهرات گسترده 30 ژوئن سال گذشته حمایت کرد، اما سپس ارتش را متهم به انجام کودتا نمود. در ماه فوریه، وی اعلام کرد هر فردی که در انتخابات شرکت کند، حامی سیسی و نظامیان خواهد بود.

به هر حال، بیانیه های ابوالفتوح سبب شده درباره عقاید واقعی وی ابهام وجود داشته باشد. به عبارت دیگر، مشخص نیست که وی تلاش دارد با اظهارات متناقض، رضایت همه طرف ها را به دست بیاورد، یا اینکه خود را به عنوان چهره ای منطقی در میانه قطب بندی های افراطی سیاسی در مصر مطرح کرده است.

از سوی دیگر، وی با وجود طرح انتقادات علیه مرسی، نتوانست خود را از پیشنه اخوانی اش جدا کند. وی و حزب تازه تأسیسش از موقعیت چندان مستحکمی برخوردار نیستند و از سوی هیچ یک از دو طیف اسلام گرا و سکولار، حمایت جدی از آن ها وجود ندارد.

5- عمرو موسی

بسیاری در مصر انتظار نداشتند که عمرو موسی، دیپلمات شناخته شده مصری، نتواند در انتخابات ریاست جمهوری بیش از 11.3 درصد آرا و جایگاه پنجم را از آن خود کند. همچون ابوالفتوح، شکست وی نیز بیش از هرچیز به عدم شفافیت سیاست هایش نسبت داده شد. وی به عنوان نامزدی از رژیم سابق شناخته شد که تلاش داشت احساسات انقلابی را آرام کند.

موسی هم اکنون از ریاست جمهوری سیسی حمایت می کند و یکی از شناخته شده ترین حامیان ژنرال است. وی از کمیته تدوین قانون اساسی جدید در سال 2013 نیز حمایت کرد. در ماه دسامبر، وی اظهار داشت اگر سیسی خودش هم نخواهد نامزد انتخابات شود، «ما وی را وادار به این کار خواهیم کرد». حامیان سابق وی در سال 2012 نیز اکنون در ستاد انتخاباتی سیسی مشغول به فعالیت هستند.