هفته نامه نیویورکر آمریکا در جدید ترین شماره خود در گزارشی 9 صفحهای به معرفی محمد جواد ظریف پرداخته است که حاوی برخی اظهارنظرهای جالب مقامات غربی درباره وی است.
به گزارش مهر، همانند مستند "دیپلماسی توئیتری" شبکه NBC، در نگارش این مطلب توجه خاصی به پیامهای به اشتراک گذاشته شده توسط وزیر امور خارجه داده شده است. عنوان آن نیز "حریف- آیا واقعا مذاکره کننده هستهای -جواد ظریف- است؟" انتخاب شده است که اشاره به توئیت کریستین پلوسی دختر نانسی پلوسی رئیس سابق مجلس نمایندگان آمریکا در پاسخ به پیام تبریک سال نو یهودیان ظریف دارد.
رابین رایت -نویسنده مطلب- اعتقاد دارد که "دیپلماسی هستهای، ظریف را هم محبوب و هم آسیب پذیر کرده است. بر اساس دو نظرسنجی عمومی صورت گرفته در سال نو ایرانی (ماه مارس)، وی چهره خبرساز سال بوده و در پشت سر ظریف نیز با فاصله زیاد روحانی بوده است... از سوی دیگر منتقدان در مجلس خواستار استیضاح وی هستند."
در ادامه به اهمیت توافق هستهای ایران برای بسیاری از ایرانیان اشاره شده است.
یکی از خصوصیتهای ظریف، آشنایی وی به دو فرهنگ ایرانی و آمریکایی گفته شده است و به نوشته نیویورکر "وی تنها کسی است که میتواند هم با سناتور دایان فاینشتاین و هم سید حسن نصرالله رهبر حزب الله تماس بگیرد."
نویسنده همچنین به سوابق وی به عنوان سفیر ایران در سازمان ملل از سال 2002 تا 2007 اشاره کرده است که در این مدت با جوزف بایدن و چاک هیگل -معاون رئیس جمهور و وزیر دفاع کنونی آمریکا- دیدار کرده بود.
بایدن درباره ظریف گفته است: "ظریف یک وکیل مدافع سرسخت و در عین حال عملگراست... وی میتواند نقش مهمی در کمک به حل صلح آمیزِ اختلافات بزرگی که با ایران داریم، بازی کند."
وزیر خارجه جمهوری اسلامی درباره نگرش خود به این نشریه آمریکایی گفته است: "برای این که گفتگو صورت گیرد، باید بتوانید پیش فرضهای خود را به کنار بگذارید و تلاش کنید بیشتر از این که حرف میزنید، گوش بدهید."
در ادامه نویسنده به ریشههای خانوادگی ظریف اشاره کرده است و آن را "محافظه کار و مقید" خوانده است که ترجیح میدادند محمد جواد مهندس بشود. سپس به روند تحصیلات وی در آمریکا پرداخته شده است.
یان الیاسون که در حال حاضر معاون دبیرکل سازمان ملل است به یاد میآورد که در مذاکرات قطعنامه 598 میان ایران و عراق، با اینکه ظریف جوانترین عضو تیم ایرانی بود، ولی بیشترین فعالیت را داشت.
جیاندومینیکو پیکو (ایتالیایی) که از طرف سازمان ملل مذاکره کننده بحث گروگانها بوده است نیز در خاطراتش از نقش "ارزشمند" ظریف در بین سالهای 1989 تا 1991 در آزادی گروگانهای غربی از لبنان بازی کرده بود یاد کرده است.
جیمز دوبینز که در حال حاضر فرستاده ویژه وزارت خارجه آمریکا در افغانستان و پاکستان است نیز در برابر کنگره از کمکهای ظریف در بحث افغانستان در سال 2001، صحبت کرد.
به نوشته رایت، ظریف پس از این که در سال 2002 نماینده ایران در سازمان ملل شد نیز پیشنهاد جامعی را برای حل اختلافات با آمریکا نوشته بود که به نتیجهای نرسید.
"ظریف در سن 47 سالگی بازنشسته شد... سه کاندیدا از شش نفر از ظریف درخواست کرده بودند وزیر خارجهشان باشد."
در ادامه به زمان وزرات وی پرداخته شده است و درباره مذاکرات هستهای، به سوابق مباحث مربوطه میان ایران و غرب -علی الخصوص آمریکا- پرداخته است.
در قسمت دیگری از مطلب به نقل از هنری کسینجر (دیپلمات معروف و مشاور اسبق امنیت ملی ایالات متحده آمریکا) آمده: "وی باهوش، مودب، منظم و صحبت با وی جالب است."
هنگامی که رایت از ظریف پرسیده بود آیا تبدیل به یک رئالیست (واقع بین) شده است، وی پاسخ داده بود که با رئالیسم مشکلات اساسی تئوریک دارد اما پذیرفته بود که نگرشش در طول زمان دچار تغییرات شده است.
ایران از موضع قدرت مذاکره میکند
نویسنده میافزاید با توجه به اینکه ایران نیروهای مسلح نیم میلیون نفری دارد، به نظر میرسد از موضع قدرت در مذاکرات شرکت میکند.
وی در ادامه مدعی شده که با این وجود ایران از نظر راهبردی تنهاست و با اشاره به اینکه ایرانیان شیعه هستند، به حسِ اقلیت بودن ایرانیان اشاره کرده است که از دیدگاه وی، در تصمیمسازیهای کنونی کشور تاثیر دارد.
در بخش دیگری از این مطلب رایت مینویسد اوباما از هر موضوع بیشتری در حوزه سیاست خارجی، درباره ایران وقت صرف کرده است. وی معتفد است برای اولین بار پس از انقلاب است که هم واشنگتن و هم تهران تلاش میکنند تغییری صورت گیرد.
همچنین به مذاکرات وین و فضای حاکم بر گروه 5+1 پرداخته شده است و فاصله دو طرف را در حال حاضر زیاد ارزیابی کرده است.
از سوی دیگر در آمریکا مخالفتهایی وجود دارد که شدیدترین آنها در کنگره است که "اگر قرار باشد قوانین تحریمها لغو شود، نظر تعیین کنندهای خواهد داشت."
سناتور رابرت منندز -رئیس کمیسیون روابط خارجی- در ماه فوریه در سنا حسن نیت ایران را در مذاکرات زیر سوال برده بود و به همراه مارک کرک قانون جدیدی را پیشنهاد کرده بودند.
نویسنده میافزاید مذاکرات همین الآن هم برای ایران سود داشته است: "از زمان قرارداد موقت در نوامبر، ظریف از هیاتهایی از یونان، اسپانیا، ایتالیا، سوئد، انگلیس، ایرلند، مکزیک، اتریش، لهستان، سنگاپور و دیگر کشورها میزبانی کرده است."
نیویورکر گزارش خود را با این نقل قول از ظریف به پایان میرساند که "باید مواظب باشم. میخواهم گامها را یک به یک بردارم. نمیخواهم آینده را پیشبینی کنم تا این کارم خود مانعی بر سر تحقق آن باشد."