به گزارش نما به نقل از فارس، خبرگزاری رویترز نوشت: گزارش مدیرکل آژانس انرژی اتمی درباره ایران منتشر شد.
*متن کامل این گزارش در همین خبر به تدریج کامل میشود.
*اجرای توافقنامه پادمان ان پی تی و مفاد مربوطه قطعنامههای شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران
* گزارش مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی
تحولات اصلی
• ایران 7 مورد از اقدامات عملی را که در ماه فوریه سال 2014 در خصوص آنها با آژانس به توافق رسیده بود، اجرا کرده است. این اقدامات در چهارچوب همکاری با آژانس صورت گرفته است و آژانس در حال بررسی و تحلیل اطلاعات دریافت شده از ایران می باشد.
• ایران و آژانس در تاریخ 20 ماه مه 2014، در چهارچوب همکاری، در خصوص 5 اقدام عملی دیگر نیز به توافق رسیدند که این اقدامات قرار است تا تاریخ 25 ماه آگوست 2014 در گام بعدی توسط ایران اجرا شود.
• آژانس به نظارت و راستی آزمایی در خصوص اقدامات مرتبط هسته ای که در طرح اقدام مشترک (JPA) مطرح شده، ادامه داده است (به پیوست III مراجعه شود).
• از زمان اجرای طرح اقدام مشترک، ایران به غنی سازی UF6 (هگزافلورید اورانیوم) با غنای بالاتر از 5 درصد U-235 در هیچ یک از تأسیسات هسته ای خود نپرداخته است. در نتیجه فرایند رقیق سازی و تبدیلی که در طی همان مدت انجام شده، ذخایر هگزافلورید اورانیوم ایران با غنای بالاتر از 20 درصد U-235 از 209.1 کیلوگرم به 38.4 کیلوگرم کاهش یافته است.
• غنی سازی هگزافلورید اورانیوم با غنای تا 5 درصد U-235 با همان روندی که در گزارش پیشین مدیرکل آژانس به آن اشاره شده بود، ادامه می یابد. هیچ سانتریفیوژ جدیدی از نوع IR-1 و یا IR-2m (سانتریفیوژهای نسل اول و نسل دوم) در تأسیسات غنی سازی، تأسیسات غنی سازی فردو و یا تأسیسات آزمایشی غنی سازی نصب نشده است (production area). میزان مواد هسته ای که به شکل هگزافلورید اورانیوم غنی شده با غنای تا 5 درصد U-235 باقی می ماند، 8 هزار و 475 کیلوگرم می باشد.
• هیچ سازه اصلی جدیدی در راکتور IR-40 (راکتور 40 مگاواتی آب سنگین اراک) نصب نشده و هیچ فرایند تولید و آزمایش سوختی نیز برای این راکتور صورت نگرفته است.
• فراهم سازی دسترسی کنترل شده آژانس به کارگاه های مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاه های تولید روتور سانتریفیوژ و تأسیسات ذخیره سازی همچنان ادامه دارد.
A. مقدمه: این گزارش دبیرکل آژانس به شورای حکام و شورای امنیت سازمان ملل است و در خصوص اجرای موافقتنامه پادمان ان پی تی(NPT) و بندهای مربوط به قطعنامههای شورای امنیت در خصوص جمهوری اسلامی ایران تنظیم شده است.
1. در این گزارش اطلاعاتی در خصوص اجرای اقدامات مربوط به «بیانیه مشترک چهارچوب همکاری» و برنامه اقدام مشترک آورده شده است؛ همچنین در ضمیمه این گزارش، اطلاعات به روز شده در خصوص اجرای «اقدامات داوطلبانه» مورد توافق ایران در برنامه اقدام مشترک مورد اشاره قرار گرفته است.
2. شورای امنیت سازمان ملل نیز این امر را تصدیق کرده گه گام هایی (اقداماتی) که شورای حکام در قطعنامههای خود از ایران خواسته است، برای ایران لازم الاجرا هستند.
بندهای مربوط به قطعنامههای پیشین شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز که ذیل بند هفتم منشور ملل متحد تصویب شده، همگام با شرایط مندرج در قطعنامههای مذکور، لازم الاجراء است.
ایران میبایست تکالیف و الزامات را به طور کامل اجرایی کند تا جامعه بینالملل را از ماهیت صرفاً صلح آمیز برنامه هستهای خود مطمئن کند.
3. همانطور که در گزارشات پیشین نیز قید شده، ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی در تاریخ 11 نوامبر 2013، «بیانیه مشترک چهارچوب همکاری» را امضاء کردند. در این چهارچوب همکاری، ایران و آژانس توافق کردند که در جهت راستی آزماییهای آژانس برای حل موارد موجود در گذشته و حال، همکرای بیشتری داشته باشند و این اقدامات را به صورت گام به گام پیش ببرند.
4. همانطور که در گزارشات پیشین نیز قید شده، کشورهای چین، فرانسه، آلمان، فدراسیون روسیه، انگلیس و آمریکا در اقدامی جداگانه، در خصوص برنامه اقدام مشترک با ایران توافق کردند. در این برنامه ذکر شده بود که «هدف از این مذاکرات، رسیدن به راه حلی جامع، بلند مدت و مورد توافق طرفین برای ایجاد اطمینان در جهان از ماهیت صرفاً صلح آمیز برنامه هسته ای ایران است. بر اساس برنامه اقدام مشترک که از تاریخ 20 ژانویه سال 2014 اجرایی شد، اولین گام دارای محدودیت زمانی 6 ماهه خواهد بود و در صورت توافق طرفین، این زمان تا 6 ماه دیگر قابل تمدید خواهد بود. بر اساس درخواست کشورهای 1+5 و ایران و نظر به حمایت شورای حکام (برای رسیدگی به دسترسی ایران به ذخائر پولی خود)، آژانس در حال پایش موارد هستهای ضروری و راستی آزماییهای مرتبط با برنامه اقدام مشترک میباشد؛ این اقدامات شامل فعالیتهای مازاد بر اقدامات گذشته آژانس در خصوص توافق ایران با پادمان آژانس و قطعنامههای مرتبط شورای امنیت سازمان ملل متحد می شود.
5. این گزارش، تحولات واقع شده از زمان گزارش پیشین دبیرکل آژانس در مورخ 10 سال جاری میلادی (GOV/2014/10) و همچنین موارد قدیمیتر را مورد بررسی قرار داده است.
B. تشریح موضوعات حل نشده
6. در نوامبر 2011، قطعنامه GOV/2011/69 شورای حکام، تاکید کرده است که ایران و آژانس باید گفتوگوها برای حل فوری تمامی موضوعات اساسی باقی مانده را افزایش دهند. این مذاکرات باید با هدف ارائه توضیحاتی درباره موضوعاتی نظیر دسترسی به تمامی اطلاعات مربوطه، اسناد، سایتها، مواد و افراد در ایران باشد. شورای حکام در قطعنامه GOV/2012/50 به تاریخ سپتامبر 2012، اعلام کرد که همکاری ایران با درخواستهای آژانس جهت حل تمامی موضوعات باقیمانده ضروری و فوری است، تا اطمینان بینالمللی درباره ماهیت منحصرا صلحآمیز برنامه هستهای ایران احیا شود.
7. همانطور که پیشتر گزارش شد، ایران پیرو «چارچوب همکاری، 6 اقدام عملی اولیه را در دوره زمانی 3 ماهه تعیینشده، انجام داده است. پیرو گزارش قبلی مدیر کل و همچنین بنا بر درخواست آژانس، ایران شفافسازی بیشتری را در رابطه با برخی اطلاعاتی که پیشتر در رابطه با اجرای این اقدامات عملی اولیه به آژانس ارائه کرده بود، ترتیب داد. این شفافسازی شامل ارائه اطلاعات اولیه طراحی یک رآکتور تحقیقاتی جدید بود (پانویس 12 را ببینید). آژانس بر اساس ارزیابی اطلاعات دریافتی از ایران، در حال حاضر هیچ مسئله حلنشدهای در رابطه با آن اطلاعات ندارد.
8. در رابطه با چارچوب همکاری، ایران هفت اقدام عملی مورد توافق به تاریخ 9 فوریه 2014 را به شرح زیر انجام داده است:
* اطلاعات مورد توافق دوجانبه و همچنین دسترسی مدیریتشده به معدن ساغند یزد را فراهم کرده (6 می 2014).
* اطلاعات مورد توافق دوجانبه و همچنین دسترسی مدیریتشده به کارخانه تغلیظ اردکان را فراهم کرده (7 می 2014).
* پرسشنامه به روزشده اطلاعات طراحی مربوط به رآکتور IR-40 را ارائه کرده (12 فوریه 2014) و به درخواست آژانس، در مورد برخی اطلاعات پرسشنامه طراحی، شفافسازی کرده است (29 مارس 2014).
* با تمهیدات پادمان ایمنی رآکتور IR-40 به توافق رسیده (5 می 2014).
* اطلاعات مربوطه مورد توافق دوجانبه در مورد مرکز لیزر لشکرآباد را ارائه کرده و ترتیب بازدید فنی آژانس از این مرکز را داده است (12 مارس 2014).
* اطلاعات مربوط به مواد اولیه، که هنوز به ترکیب یا خلوص لازم برای تولید سوخت یا غنیسازی ایزوتوپی نرسیدهاند، از جمله واردات اینگونه مواد و همچنین در مورد اورانیوم استخراجی ایران از فسفات، را ارائه کرده است (طی نامهای به تاریخ 29 آوریل 2014).
* اطلاعات و توضیحات لازم برای ارزیابی آژانس از نیاز یا کاربری اعلام شده از سوی ایران برای ساخت چاشنیهای انفجاری «بریج وایر» (EBW) را ارائه کرده است (مراجعه کنید به بندهای 55 تا 57).
آژانس تائید میکند که ایران هفت اقدام عملی را انجام داده و آژانس در حال تحلیل اطلاعات ارائه شده از جانب ایران است.
9. آژانس در خلال نشست روزهای 26 آوریل 2014 و 12 می 2014 در تهران، پیشنهاداتی را برای اقدامات عملی که باید ایران در رابطه با چارچوب همکاری انجام دهد، ارائه کرد. در نشست فنی روز 20 می 2014 در تهران، آژانس و ایران بر سر پنج اقدام علمی دیگر که باید از سوی ایران در طول گام بعدی تا 25 اوت 2014 به شرح زیر برداشته شود، توافق کردند:
* تبادل اطلاعات با آژانس در رابطه با ادعاهای مطرح شده در خصوص مبادرت به انفجارات قدرتمند، از جمله انجام آزمایش انفجار قدرتمند در مقیاس بزرگ در ایران.
* ارائه اطلاعات مربوطه مورد توافق و توضیحات مربوط به مطالعات صورتگرفته و/یا مقالات منتشر شده در ایران در رابطه با ترابرد نوترون و مدلسازیها و محاسبات مربوطه و استفاده ادعایی از آنها در مواد فشرده.
* ارائه اطلاعات مورد توافق دوجانبه و انجام هماهنگیهای لازم برای بازدید از یک مرکز تحقیقات و توسعه سانتریفیوژ.
* ارائه اطلاعات مورد توافق دوجانبه و دسترسی مدیریت شده به کارگاههای مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاههای تولید روتور سانتریفیوژ و تأسیسات ذخیرهسازی
* جمعبندی رهیافت پادمانی در مورد رآکتور IR-40.
C. تاسیسات اعلام شده از سوی ایران تحت توافق نامه پادمانی با این کشور
۱۰. بر اساس توافق نامه پادمانی با ایران, این کشور 18 مورد از تاسیسات هسته ای خود و 9 مکان دیگر را که در آن جا مواد هسته ای به طور عادی مصرف می شوند به آژانس بین المللی هسته ای اعلام داشته است. با وجود این که برخی فعالیت های ایران در برخی از تاسیسات هسته ای مغایر با قطعنامه های شورای حکام و شوری امنیت سازمان ملل متحد است و در ذیل عنوان شده است, آژانس بین المللی هسته ای به راستی آزمایی در زمینه عدم انحراف ایران در این تاسیسات ادامه خواهد داد.
D. فعالیت های مرتبط با غنی سازی
11. در مغایرت با قطعنامههای شورای حکام و آژانس بین المللی هسته ای, ایران تمامی فعالیتهای غنی سازی و فعالیتهای مرتبط با آن در تاسیسات مشخص کرده خود را به حالت تعلیق درنیاورده است.
البته , از مورخ 20 ژانویه سال 2014 ایران UF6( کیک زرد) غنی شده بالای 5% (اورانیومU-235 )را تولید نکرده است و همچنین ذخایر کیک زرد غنی شده 20% خود را کاسته است. تمامی فعالیت های مرتبط با غنی سازی در تاسیسات اعلام شده از سوی ایران تحت نظارت آژانس بین المللی هسته است .
12- ایران اعلام کرده است که هدف از غنی سازی کیک زرد تا میزان 5%, تولید سوخت جهت تاسیسات هستهایش است. این کشور همچنین اعلام کرده است که هدف از غنی سازی کیک زرد تا میزان 20% تهیه سوخت مورد نیاز تاسیسات تحقیقاتی هستهایش می باشد.
13- ایران در تاسیسات اعلام شده خود موارد ذیل را تهیه کرده است:
• 11977کیلوگرم ( 866 کیلوگرم آن قبل از گزارش قبلی مدیر کل آژانس بود) کیک زرد غنی شده تا میزان 5% که 8475 کیلوگرم از آن به صورت کیک زرد غنی شده تا میزان 5% باقی مانده است( 866 کیلوگرم در گزارش قبلی دبیر کل ذکر شده بود) و بقیه پیش تر پردازش شده است.
• تا زمان توقف تولید کیک زرد غنی شده به میزان 20%, از میزان 447.8 کیلوگرم, 38.4 کیلو گرم به حالت کیک زرد 20 درصد غنی شده باقی مانده و بقیه پیشتر پردازش شده یا این که تبدیل به اورانیوم اکسید شده است.
D1. نطنز
14. کارخانه غنیسازی سوخت (FEP): FEP یک تأسیسات غنیسازی سانتریفیوژی است که برای تولید اورانیومِ با غنای پایین، تا اورانیوم 235 پنج درصد ساخته شده و اولین بار در سال 2007 آغاز به کار کرده است. این کارخانه به دو بخش سالن تولید A و سالن تولید B تقسیم شده است. بنا بر اطلاعات طراحی که ایران ارائه کرده سالن تولید A برای استقرار 8 واحد هر یک شامل 18 آبشار طراحی شده است و بدین ترتیب، در مجموع تقریباً 25هزار سانتریفیوژ در 144 آبشار قرار میگیرد . ایران هنوز اطلاعات طراحی سالن تولید B را ارائه نداده است.
15. در واحد حاوی سانتریفیوژهای IR-2m تا تاریخ 14 می 2014، وضعیت از زمان گزارش پیشین مدیر کل، دست نخورده مانده است؛ 6 آبشار به طور کامل با سانتریفیوژهای IR-2m نصب شده است؛ هیچ یک از این آبشارها با UF6 طبیعی تغذیه نشدهاند؛ و اقدامات اولیه نصب برای 12 آبشار سانتریفیوژ IR-2m در این واحد، کامل شده است.
16. تا تاریخ 14 می 2014، در پنج واحد حاوی سانتریفیوژهای IR-1، وضعیت نسبت به گزارش پیشین مدیر کل دستنخورده مانده است؛ 90 آبشار به طور کامل نصب شده که از بین آنها 54 آبشار با UF6 طبیعی تغذیه شدهاند. همانطور که پیشتر گزارش شده، اقدامات اولیه نصب برای 36 آبشار سانتریفیوژ IR-36 در دو واحدی که سانتریفیوژی در آنها نصب نشده، کامل شده است.
17. ایران تا تاریخ 13 می 2014، مجموعا از زمان آغاز به کار FEP در فوریه 2007، 133839 کیلوگرم UF6 طبیعی به آبشارها تزریق کرده و مجموعا 11767 کیلوگرم UF6 تا سطح اورانیوم 235 غنای 5درصد، تولید کرده است.
18. بر اساس نمونههای محیطی برداشته شده از FEP و دیگر اقدامات راستیآزمایی، آژانس به این نتیجه رسید که این تاسیسات منطبق با پرسشنامه اطلاعات طراحی ارائه شده از سوی ایران، فعالیت کرده است.
19. تأسیسات آزمایشی غنیسازی سوخت (PFEP): PFEP یک تاسیسات تحقیقات و توسعه و تأسیسات تولید آزمایشی اورانیوم با درصد غنای پایین (LEU) است، که اولین بار در اکتبر 2003 عملیاتی شده است. این تاسیسات یک سالن آبشار دارد که میتواند 6 آبشار را در خود جای دهد و به دو بخش تقسیم شده، که ایران یکی از آنها را برای تولید هگزافلوراید اورانیوم غنی شده به اورانیوم 20 درصد (آبشارهای 1 و 6) و بخش دیگر را برای تحقیقات و توسعه (آبشارهای 2، 3، 4 و 5) در نظر گرفته است.
20. بخش تولید: همانطور که در گزارش پیشین مدیر کل عنوان شده، ایران تغذیه آبشارهای 1 و 6 با UF6 غنیشده تا سطح اورانیوم 235 پنج درصد را متوقف کرده و به جای آن، به آنها UF6 طبیعی تزریق میکند. ایران در تاریخ 8 فوریه 2014، اطلاعات به روزشدهای را در رابطه با بخشهایی از پرسشنامه اطلاعات طراحی ارائه کرد، که در آن عنوان شده بود که این کشور اقداماتی را «به سبب تغییر در سطح غنیسازی» انجام داده و این اقدامات «موقتا در طول گام اول اجرای برنامه اقدام مشترک، برداشته شده است.» از زمان اجرایی شدن برنامه اقدام مشترک، ایران آبشارهای 1 و 6 را در حالت ارتباط داخلی مورد استفاده قرار نداده است.
21. تا تاریخ 20 ژانویه 2014، زمانی که ایران تولید UF6 با غنای اورانیوم 235 بیستدرصد را متوقف کرد، ایران مجموعا از فوریه 2010 که تولید آبشارهای 1 و 6 آغاز شد، به آنها 1630.8 کیلوگرم UF6 تزریق کرده . مجموعا 201. کیلوگرم UF6 غنیشده تا سطح اورانیوم 235 بیست درصد، تولید کرده، که تمام این مواد از پروسه خارج شده و به تائید آژانس رسیده است. ایران از 20 ژانویه 2014 تا 6 می 2014، 265.3 کیلوگرم UF6 طبیعی به آبشارهای 1 و 6 تاسیسات آزمایشی غنیسازی سوخت، تزریق کرده و مجموعا 26.1 کیلوگرم UF6 غنیشده تا سطح اورانیوم 235 پنجدرصد، تولید کرده است.
22. بخش تحقیقات و توسعه: ایران از زمان گزارش پیشین مدیر کل، به طور متناوب سانتریفیوژهای مدل IR-6s را به صورت ماشینهای تکی، و سانتریفیوژهای IR-1، IR-2m، IR-4 و IR-6 را گاها به صورت ماشین تکی و گاهی هم در آبشارهای با ابعاد مختلف، با UF6 طبیعی تغذیه کرده است. سانتریفیوژهای IR-5 که به صورت تکی نصب شدهاند، هنوز با UF6 تغذیه نشدهاند. همانطور که در گزارش پیشین مدیر کل عنوان شد، آژانس همچنین «بستهای» جدید مشاهده کرده که در محل نصب شده، اما هنوز اتصالی به آن وجود ندارد.
23. از تاریخ 10 فوریه 2014 تا 6 می 2014، مجموعا 389.1 کیلوگرم UF6 طبیعی به سانتریفیوژهای بخش تحقیقات و توسعه تزریق شده، اما هیچ اورانیوم با غنای پائینی از آن به عنوان محصول برداشت نشده و خروجی در پایان پروسه، بازترکیب شده است.
24. از تاریخ 20 ژانویه 2014 تا 14 آوریل 2014، ایران غنای 104.56 کیلوگرم از ذخایر UF6 غنیشده تا سطح اورانیوم 235 بیست درصد خود را، کاهش داده است.
25. بر اساس نمونههای محیطی گرفته شده از PFEP و دیگر اقدامات راستیآزمایی، آژانس به این نتیجه رسید که این تأسیسات منطبق با پرسشنامه اطلاعات طراحی مربوطه، ارائه شده از سوی ایران، فعالیت کرده است.