اختصاصی/به گزارش نما ،تهران یکی از شهرهای قدیمی و با اصل و نصب ایران است که جمعیت آن روز به روز در حال افزایش است و وجود 3 هزار و 268 هكتار بافت فرسوده در این کلانشهر باعث شده تا خدمات‌رسانی در تمامی حوزه‌های شهری و همچنین امدادرسانی در مواقع بروز حادثه و بحران سخت و مشکل باشد. تهرانی ها سالهاست منتظر بروز زلزله بزرگی می باشند و وجود بافتهای فرسوده و ناپایدار شهر به عنوان یک عامل تهدیدکننده جان و سلامت شهروندان تبدیل شده و همچنین دغدغه ای برای مسئولین نیز می باشد.
حدود 14 هزار هكتار از بافت‌هاي شهر تهران فرسوده محسوب مي‌شود که در این میان مناطق جنوبی تهران بیشترین بهره را از این بافت های فرسوده برده اند و در کل حدود 15 درصد از جمعیت تهران در بافتهای فرسوده ساکن هستند. به گفته مسئولان؛ منطقه 15 از نظر ميزان بافت‌هاي فرسوده چالش‌دارترين منطقه شهر محسوب مي‌شود و پس از اين منطقه به ترتيب مناطق 12،17،10 قرار دارند. در این میان نوسازی این بافت های فرسوده را نه شهرداری به عهده می گیرد و نه هیچ یک از ارگان های رسمی دولت؟ هر چند این بافتهای فرسوده تنها مختص به خانه های مسکونی نمی باشد و بسیاری از مراکز دولتی، بیمارستانها، مدارس و فروشگاههای تهران را نیز شامل می شود. نوسازی این مناطق خطرخیز به عهده چه کسی می باشد؟ در هنگام بروز حادثه چه کسی مسئول جان مردم است؟
یک کارشناس معماری در خصوص نوسازی بافت های فرسوده تهران می‌گوید: « در سیاست‌هایی که شهرداری و شورای شهر در این مورد به کار برده اند مفهوم نوسازی بافت با نوسازی تک‌خانه‌ها تداخل پیدا کرده. بافت به معنای تک خانه‌ها نیست. وقتی ما در بافتهای فرسوده شروع به نوسازی خانه‌ها می‌کنیم، با تراکمی که به منطقه اضافه می‌کنیم، اتفاقا بیشتر به بافت منطقه ضربه می‌زنیم. مشکل این است که الان برای نوسازی خانه‌ها چند طبقه هم اضافه‌تر می‌دهند و همین باعث می‌شود تراکم محل بیشتر شود و بافت منطقه فرسوده‌تر شود.»
بیگ‌زاده در توضیح معنای بافت فرسوده می‌گوید: «بافت فرسوده یعنی اینکه خدمات شهری کمی دارد، معابر ناکارآمد هستند، محدودیت‌های اجتماعی زیادی دارد، تاسیسات زیربنایی برای اهالی زیاد آن مناطق جواب نمی‌دهد. مردمی که در این مناطق زندگی می‌کنند، در فقر فضای شهری به سر می‌برند و از نظر خدمات و فضای باز و امکانات در پایین‌ترین سطح قرار دارند. ما وقتی شروع به نوسازی تک‌تک خانه‌ها می‌کنیم در واقع بافت را فرسوده‌تر می‌کنیم و اوضاع خیلی بدتر می‌شود.»
وی می افزاید: «در مناطق جنوبی تهران هر چقدر خانه ها نوساز می شوند اما مشکلات مردم آن مناطق بیشتر می شود، کمبود جای پارک ماشین ها آرامش منطقه را به هم می ریزد و در کل انسجام اجتماعی مناطق به هم ریخته است و محله های قدیمی دیگر هویت سابق خود را ندارند»
رایگان بودن پروانه ساخت برای واحدهای مسکونی قدیمی از جمله تصمیماتی است که شورای شهر در خصوص مرمت این بافت های فرسوده گرفته است، اما این مساله نه تنها به بهبود این مناطق کمک نکرده است بلکه باعث شده است به خانه‌های چند طبقه در همان مناطق فرسوده ساخته شود و جمعیت آن مناطق بیشتر شود.
بیگ زاده راه حل این مساله را در تغییر نگاه شهرداری به موضوع نوسازی بافت فرسوده می داند و می گوید: «شهرداری باید بداند ساختمان با بافت فرق می‌کند. نباید بافت محله را فدای نوسازی تک‌تک خانه‌ها کرد. وظیفه شهرداری این است که بافت را احیا کند. و لازمه آن این است که باید برنامه‌ریزی درست داشته باشیم، طراحی یکپارچه انجام دهیم. ما اگر کل بافت را در نظر بگیریم حتما می‌توانیم به جزئیات هم بهتر بپردازیم و جمعیت زیاد آن منطقه را با تراکم بیشتر در همین منطقه با امکانات بهتر جای دهیم.»
گزارش: سیده الهام جوادی
فرسودگی، بلایی كه به جان تهران افتاد
نوسازی این بافت های فرسوده را نه شهرداری به عهده می گیرد و نه هیچ یك از ارگان های رسمی دولت؟ هر چند این بافتهای فرسوده تنها مختص به خانه های مسكونی نمی باشد و بسیاری از مراكز دولتی، بیمارستانها، مدارس و فروشگاههای تهران را نیز شامل می شود.
۱۳۹۳/۴/۵
