انتظار ایران از آژانس

به گزارش نما به نقل از تسنیم، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی امروز در بازدید از نمایشگاه تخصصی مقابله با خرابکاری صنعتی، نسبت به آنچه «سلب اعتماد ایران» اطلاق کرد، هشدار داد. وی در خصوص نتایج همکاری‌های ایران و آژانس در راستای توافق موسوم به "چارچوب همکاری" که در 11 نوامبر 2013 در تهران با یوکیو آمانو به امضا رساند، اظهار داشت: «امیدواریم آژانس از فرصت همکاری با ایران استفاده کند و به گونه‌ای عمل نشود که اعتماد ایجاد شده سلب شود و همکاری‌ها با محدودیت روبرو شود».

اظهارنظر دکتر صالحی، ادامه اعتراضی است که وی در زمان حضور آمانو در تهران در 17 اوت، راجع به بسته نشدن اقدامات راجع به مساله بریج وایر (چاشنی های انفجاری) نشان داده بود. زیرا آژانس با خودداری از بستن این مساله و در حالی که در نشست با کارشناسان سازمان انرژی اتمی، از اقناع فنی در مورد آن ابراز رضایت شده بود، نوعی خلف وعده را در این زمینه نشان داده است که با رفتار این نهاد طی 8 ماه گذشته تفاوت بارز داشته است.

دکتر صالحی ضمن رد ادعای رسانه های غربی در مورد تقلیل همکاریهای ایران در قبال آژانس، اظهار داشت: «همان طور که آقای آمانو بعد از سفر به تهران در وین اعلام کردند جمهوری اسلامی به طور "رضایت‌بخش" با آژانس همکاری می‌کند و تا به امروز 13 سوال را پاسخ داده است و 5 سوال دیگر در دستورکار است که برخی از این 5 سوال در شرف به پایان رسیدن است و برخی دیگر در حال انجام است".

منظور دکتر صالحی از 13 سئوال، اقداماتی است که در گام های اول و دوم توافق تهران به ترتیب برای حل 6 و 7 مساله مورد توافق طرفین قرار گرفته بود. در حال حاضر 5 مساله در حال اقدام است که امروز فرصت زمانی انجام آنها خاتمه می یابد. با این حال، برخی از این مسائل که مربوط به بازدید و دسترسی به کارگاههای صنعت هسته ای هستند، در شرف پایان است اما دو سئوال در مورد اتهاماتی که به ماهیت برنامه هسته ای کشورمان مربوط می شود، راجع به تحقیقات دانشگاهی و مقالات منتشر شده در رابطه با محاسبات نوترونی و همچنین انفجار هستند که احتمالاً زمان بیشتری را برای تبادل نظر و بررسی طرفین نیاز دارند.

در واقع، ایران طی یک ماه گذشته در اعتراض به بسته نشدن مساله چاشنی انفجار، همکاری برای حل این مسائل 5گانه را به حالت تعلیق درآورده بود. آمانو با حضور در تهران و جلب رضایت مقامات ایرانی و در مقابل دادن وعده بستن مساله مذکور به تدریج، روند ادامه همکاریها را احیا کرد.
به گفته دکتر صالحی، ایران این اقدامات را در چارچوب پادمان جامع و فراتر از آن با در نظر گرفتن برخی انعطاف‌ها انجام داده‌ است.

اما هنوز هم ایران نگران چشم انداز کار آژانس در مورد اتهامات موسوم به پی ام دی است و از این رو، در صورتی که آژانس در گزارش بعدی خود در مورد «پیشرفت حل مسائل باقیمانده»، رویکرد مثبتی نسبت به ایران و انعطاف های اخیر نشان ندهد، ادامه گفتگوها برای تعیین مرحله بعدی همکاریها که احتمالاً شامل 6 یا 7 مساله مهم ا جمله اتهامات پی ام دی خواهد بود، دچار چالش جدی خواهد شد.

اظهارات امروز دکتر صالحی، دارای پیام مهمی خطاب به آمانو به نظر می رسد. ایران در خصوص انتظار همکاری و حسن عمل آژانس، به رویکرد فنی یعنی ایفای اقدامات مورد توافق بر اساس معیارهای فنی تکیه کرده است و در نتیجه، تاثیرگذاری عناصر غیرفنی به ویژه سیاسی برای جلوگیری از حل این مسائل را موجب اختلال در روندی می داند که طرفین در تهران حول آن توافق کرده اند.