وقتی علی(ع) با بیان امتحانات خود یهودی را مسلمان كرد

به گزارش نما،براستي چه كسي بهتر از علي (عليه السلام) مي تواند علي (عليه السلام) را به ما بشناساند و در باره گستره بي نهايت شخصيت او سخن بگويد؟ آيا بياني رساتر از بيان اميرالكلام وجوددارد؟
اميرالمومنين (عليه السلام) در سال آخر عمر خويش و پس از پايان فتنه بزرگ خوارج، با يكي از دانشمندان بزرگ يهودي ملاقاتي داشته و سئوالات و پاسخهايي بين آن حضرت ودانشمند يهودي رد و بدل شده است اين ملاقات كه در مسجد كوفه انجام گرفته تبديل به فرصتي شده است كه حضرت بتوانندگوشه هايي از زندگي پرفراز و نشيب خود را شرح دهند.
راوي اين ملاقات امام باقر (عليه السلام) مي باشد، و دو عالم بزرگ شيعه كه در كتابهاي خود آن را نقل كرده اند. شيخ مفيد در كتاب (الاختصاص) و شيخ صدوق در كتاب (الخصال)
«جابر جعفى‏»از امام باقر عليه السلام داستان زير را نقل مى‏كند كه فرمودند:روزى‏«راس الجالوت‏» «رئيس يهودى‏ها» به محضر امير المؤمنين رسيده،و عرض كرد:ما در كتاب آسمانى خود خوانده‏ايم كه خداوند براى هر پيامبرى‏«وصى‏»و جانشينى بر مى‏گزيند،شما كه ادعا مى‏كنيد خليفه و جانشين پيامبر هستيد،بگو ببينم،چند بار و چگونه امتحان شده‏ايد؟
امير المؤمنين عليه السلام او را سوگندش داد كه اگر جواب صحيح و مطابق كتاب شما بگويم،اعتراف نموده،و اسلام مى‏آورى؟راس اليهود گفت:بلى
على عليه السلام فرمودند:اى برادر يهودى!خداوند هر وصى پيامبر را در طول حيات او هفت‏بار امتحان مى‏كند،و چنانچه با سر افرازى از آنها بيرون آمد،پروردگار عالم دستور مى‏دهد او را وصى خود بگرداند. و همچنين بعد از وفات پيامبر نيز هر وصى‏«نبى‏»هفت‏بار امتحان مى‏گردد...
يهودى گفت:راست گفتى،حالا امتحانات خود را توضيح دهيد.
حضرت فرمودند:خداوند متعال مرا در عصر پيامبر هفت‏بار امتحان كرد،و در همه آنها بدون تزكيه نفس پيروز و موفق ديد آنها عبارتند از:
1- رسول خدا از جانب پروردگار عالم مامور شد خويشاوندان خود را به راه راست و آئين مقدس اسلام دعوت كند،و بدين جهت مجلسى را تشكيل داده، و آنان را بدين امر مهم فرا خواند،همه از پذيرفتن سخنان او خوددارى نمودند،ولى من كه كوچكترين آنان بودم ايمان و همكارى خود را اعلان نمودم.
2- امتحان دوم من ليله المبيت بود. جبرئيل از اين تصميم خطرناك خبر داد،و او را مامور به‏«هجرت‏»كرد،پيامبر اسلام به من فرمود:آيا حاضرى به جاى من در در ختخوابم بخوابى؟ من آمادگى خود را اعلان نموده،و گفتم:حاضرم به جاى تو كشته شوم.
3- امتحان سوم من‏«جنگ بدر»بود،كه در آن پهلوانان قريش شركت كرده بودند،و نخست‏سه نفر از آنان به نامهاى:«شيبه،عتبه،وليد»به مبارزه برخاستند،و كسى از قبيله قريش آماده نبرد نگشت،ولى من با دو نفر از ياران پيامبر خدا به ستيز آنان شتافته،و همه را به هلاكت رسانديم.
4- امتحان چهارم جريان‏«جنگ احد»بود . در آن‏«مهاجرين و انصار»فرار كرده،و گفتند:محمد صلى الله عليه و آله كشته شد،و لكن من ايثار نموده و ماندم،و بيش از هفتاد زخم كارى تحمل كرده،و رسول خدا را ترك نگفتم.
5- امتحان پنجم‏«جنگ احزاب‏»بود، من در اين جنگ عازم نبرد گرديده،و مردى را بنام‏«عمر بن عبدود»كه عرب براى او نظيرى قائل نبودند به جهنم و اصل كردم و سپس قريش فرار كردند...
6- امتحان ششم‏«جنگ خيبر»بود،كه فتح آن ممكن نبود،و هر كس به نبرد مى‏پرداخت‏يا كشته مى‏شد و يا فرار مى‏كرد،ولى چون من به نبرد آنان شتافتم،هر كسى به مبارزه پرداخت كشته شد،و سپس باب خيبر را گشوده،و وارد آن شدم...
7- امتحان آخر من در حيات پيامبر ابلاغ‏«سوره برائت‏»به كفار و مشركين بود،كه در آن پيام رسول خدا را رساندم،و سپس سوره‏«برائت‏»را قرائت نمودم،آنان با تهديد و ارعاب و بغض و كينه و عداوات به من مى‏نگريستند،ولى من كوچكترين وحشتى نداشتم...
اى يهودى!اينها امتحانات عصر پيامبر بود كه خداوند مرا مطيع و موقن يافت...
اما امتحانات من پس از پيامبر خدا بشرح زير است:
1- فراق رسول خدا براى من خيلى درد آور و مايه تاسف بود،با اين حال من مامور غسل و كفن او بودم،با تمام ناراحتى صبر كرده،و به وظائفم عمل نمودم،و امتحان خود را پس دادم...
2- امتحان دومم پس از وفات وى،جريان ولايت و خلافتم بود،كه از مردم براى من بيعت گرفته بود...و لكن پس از رحلت آن حضرت من مشغول تجهيز او بودم،ديگران اين حق را گرفتند و من در برابر همه اينها صبر و مقاومت نمودم.
3- امتحان سوم بعد از رحلت پيامبر برخورد«ابو بكر»بود كه هر وقت مرا مى‏ديد اعتذار مى‏كرد و طلب حلاليت مى‏نمود!!
4- امتحان چهارم من حكومت‏«عمر»بود كه مرتب با من مشورت مى‏كرد،و در مشكلاتش از من استفاده مى‏نمود،و با اين كارهايش شبهه‏اى نبود كه حق مرا پس مى‏دهند ولى او نيز همانند صاحبش حق مرا نداد،و به كسى واگذار كرد كه مردم او را«كافر»خوانده!!و از او تبرى نمودند...
5- امتحان پنجم من قضيه‏«ناكثين‏»بود كه آنان پس از بيعت‏با من سرانجام بيعت‏خود را شكستند و عايشه را با خود همراه ساخته، اين گروه جناياتى را به بار آوردند كه من صبر كردم...
6- امتحان ششم قضيه‏«حكميت‏»بود كه فرزند هنده جگر خوار«معاويه‏»آن را پيش آورد،در حالى كه پدرش ابو سفيان پس از وفات پيامبر بر من بيعت مى‏كرد،ولى او خود جنگ صفين را پيش آورد...
7- و اما امتحان هفتم من پس از رحلت رسول خدا صلى الله عليه و آله اين وصيت پيامبر است كه با«خوارج نبرد كنم‏»...
رئيس يهودى‏ها پس از شنيدن سخنان مولاى متقيان،و تطابق آن با مندرجات تورات ايمان آورده،و ركاب آن حضرت را تا هنگام شهادتش ترك نكرد...
حمیده بلالی