اعتراف های تكان‌دهنده باراك اوباما

به گزارش نما، باراک اوباما، رئیس جمهوری ایالات متحده در تازه ترین اظهار نظر خود در جنگ با داعش اعتراف کرد که این شبکه تروریستی را دست کم گرفته و نهادهای امنیتی این کشور اطلاعات دقیقی درباره آن نداشته اند. وی همچنین گفت که فکر نمی کرد که ارتش عراق تا این اندازه ضعیف باشد و برآوردش از توانایی های آن بسیار بیش از این بود.

این موضع تکان دهنده چند چیز را نشان می دهد: اولا، چه مسائلی وجود دارد که باعث می شود اوباما این قدر سریع به وجود اشتباهی به این بزرگی اعتراف کند. اشتباهی که به روشنی نشان می دهد سازمان امنیت امریکا هیچ نگرشی در قبال تحولات جاری ندارد. چنین مساله ای ما را بر آن می دارد که بگوییم امریکا در جنگی که رهبری آن را علیه داعش بر عهده گرفته، فاقد استراتژی است. آیا قرار است منطقه هزینه دیگری را بابت این اشتباه و برآورد غلط امریکا بدهد؟ ثانیا، تمایل اکثر کشورهای منطقه به این است که امریکا خود بداند که کاری که می کند مبتنی بر چیست، یعنی حساب شده و نه به صورت تصادفی یا اشتباه کاری را پیش ببرد و بعد از آن چه شکست بخورد چه پیروز شود، منطقه را به حال خود رها نکند و برود، آن هم در وضعیتی که می تواند بدتر از آن چه اکنون در آن به سر می بریم، باشد.

از سوی دیگر آن طور که منابع دیپلماتیک می گویند آن چه تردید اوباما و تاخیر او را در اتخاذ تصمیم های لازم برای تحرک با هدف پایان دادن به بحران سوریه توجیه می کند، وجود همین بی اعتمادی به برآوردهای سازمان های امنیتی است. وی قبل از این که جهادی ها به این درجه از قدرت در جهان برسند، مقام های عالی رتبه پیرامون خود در دور اول ریاست جمهوری اش را مورد انتقاد قرار می داد و می گفت شما اطلاعات دقیقی از منطقه ندارید. این مساله سبب می شد تا او چندان تمایلی برای دخالت در امور داخلی منطقه نداشته باشد. در همین چارچوب او انتقادهایی را از لئون پانه تا، رئیس سابق سازمان امنیت امریکا انجام می داد و او نیز در مقابل اوباما را ملامت می کرد که به هشدارهای وزیر امور خارجه ا ش هیلاری کلینتون و دیگر مقام های ارشد در کاخ سفید اعتنا نمی کند و بر ضرورت حمایت از مخالفان معتدل سوری برای پر کردن خلاء موجود در سوریه اهمیت نمی دهد.

به گفته این منابع این اظهارات برای توجیه اشتباهاتی است که ایالات متحده مرتکب شده است. امریکا به ویژه بعد از حمله به عراق و اشغال آن به بهانه وجود سلاح های کشتار جمعی، سلاح هایی که در آخر مشخص شد عراق ندارد، دیگر کمتر تمایل دارد دست به چنین مخاطراتی بزند.

در این میان سوال های دیگری نیز مطرح می شود، از جمله این که چه چیزی باعث می شود که کشورهای اروپایی در جنگ علیه داعش در سوریه شرکت کنند در حالی که اطلاعات دقیق امنیتی نسبت به فعالیت آن وجود ندارد؟ و این که چرا اقدام به حمله نظامی در عراق محدود است و تنها با حمایت ایالات متحده از کشورهای عربی حوزه خلیج فارس ادامه می یابد؟ کما این که این سوال به وجود می آید که چگونه می توان حمله دقیق به مواضع داعش در سوریه را توجیه کرد در حالی که فاش شد حمله به جریان های تروریستی در سوریه بسیار سخت است و وضعیت این کشور مشابه وضعیت عراق نیست؟ دلیل سخت بودن اوضاع در سوریه به نبود نیروهای میدانی سازمان امنیت امریکا در سوریه باز می گردد که نمی توانند اهداف را تشخیص دهند و هزینه ها را برآورد کنند. نتیجه این عدم توانایی در برآورد دقیق و صحیح امنیتی آن هم در سایه اعتراف اوباما به اشتباه سازمان امنیت امریکا در برآورد خطرات داعش نگرانی های بسیار دیگری را به وجود می آورد. آن هم در حالی که ایالات متحده مدعی است که ماهواره در اختیار دارد و می تواند اوضاع را مراقبت کند.

با این حال بسیاری بر این اعتقادند که ایالات متحده از توانایی کافی برای زیر نظر گرفتن منطقه در طولانی مدت برخوردار است اما این توانایی فقط بر اساس سیاست هایی است که خود دنبال می کند. این سیاست ها به طور اساسی فقط بر مصالح امریکا متمرکز است و در بسیاری موارد به اطلاعات دیگران توجهی نمی کند. نمونه آن هشدارهایی است که پیش از این بارها به امریکا نسبت به گسترش افراط گرایی در منطقه به ویژه در عراق و سوریه در صورت بی اعتنایی به مسائل امنیتی داده می شد.

به هر حال آن چه اوباما اعتراف کرد، بسیار تکان دهنده بود. متاسفانه آن چه برداشت می شود این است که ایالات متحده همچنان بر اساس سیاست های گمراه کننده خود رفتار می کند و هنوز نسبت به بسیاری از مسائل و اطلاعات بی اعتنا است.