كمپ اشعه ایكس یا كمپ فانتزی؟

درست در ايامي كه فيلم «كمپ اشعه ايكس»‌ با بازي پيمان معادي، تصويري نيمه فانتزي از وضعيت زندانيان سياسي مرتبط با حوادث 11 سپتامبر در زندان‌هاي امريكا را به نمايش مي‌گذارد، ‌گزارش تكان‌دهنده سناي امريكا درباره شكنجه‌هاي مظنونين حادثه 11 سپتامبر توسط سازمان سيا سر و صداي زيادي را در رسانه‌هاي بين‌المللي و شبكه‌هاي اجتماعي اقصي نقاط جهان به‌پا كرده است.
اكران بين‌المللي فيلم «كمپ اشعه ايكس» به كارگرداني «‌پيتر ساتلر» و بازي پيمان معادي به تازگي در سطح سينماهاي دنيا به پايان رسيده است؛ فيلمي كه بي‌سر و صدا ساخته و بي‌سر و صدا وارد چرخه اكران شد و امتياز نسبتا خوب 7.3 را از IMDB‌ گرفت. درباره فيلم «كمپ اشعه ايكس» تحليل‌ها و تفسيرهاي زيادي در سايت‌هاي خارجي نوشته شده اما نكته‌اي كه كمتر به آن اشاره شده است نمايش محيطي آرام، تميز و فانتزي از فضاي داخلي زنداني است كه بازداشت‌شدگانش مظنونين حادثه 11 سپتامبر هستند. شايد يكي از دلايلش اين باشد كه از واقعيت ماجراهايي كه در زندان‌هاي مخوف سياسي امريكا مي‌گذرد كمتر داده و اطلاعاتي به بيرون درز پيدا مي‌كند.
حالا اما بخش‌هايي از واقعيت ماجرا پيش‌روي رسانه‌هاي دنيا قرار گرفته است. كميته اطلاعات سناي امريكا به‌تازگي و پس از چهار سال كش و قوس بخش‌هاي زيادي از مستندات شكنجه مظنونين اقدامات تروريستي توسط آژانس مركزي اطلاعات اين كشور را حذف كرده و سپس گزارشي 499 صفحه‌اي را در اين رابطه منتشر كرده است.
اين گزارش با بررسي بيش از 6 ميليون سند سازمان سيا تهيه شده است و مروري بر آن گوشه‌اي از اقدامات غيرانساني نيروهاي امنيتي و اطلاعاتي ايالات متحده را برملا مي‌كند.
در اين گزارش تكان‌دهنده به مواردي چون ضرب و شتم و آزار جسمي بازداشت‌شدگان، بازجويي طولاني‌مدت و مداوم، غرق مصنوعي، تهديد به مرگ، محروميت‌هاي طولاني از خواب، تهديد به قتل و تجاوز به اعضاي خانواده‌هاي مظنونين، تنقيه و آزار و اذيت جنسي بازداشت‌شدگان و تجاوز به مظنونين به عنوان نمونه‌هايي از برخورد و اقدامات غيرانساني سازمان سيا اشاره شده است، با اين حال آنچه در فيلم «كمپ اشعه ايكس» به عنوان نهايت شكنجه زنداني نمايش داده مي‌شود جا‌به‌جايي مكرر وي از يك سلول به سلول ديگر و وقفه ايجاد كردن در نظم و مدت زمان خواب او است. زندانبان‌ها در اين فيلم، «‌علي»‌ با بازي پيمان معادي را در حالي كه روي تخت سلولش خوابيده هر چند ساعت يك بار بيدار مي‌كنند و با خود به سلول ديگري مي‌برند اما پانويس 32 گزارش كميته اطلاعات سناي امريكا نشان مي‌دهد كه تنها در يكي از اين موارد، مظنوني به نام «ابو حذيفه» مجبور شده است تا 66 ساعت را سر پا بايستد و از خواب هم محروم باشد.
فضايي آرام با راهروهايي كه سنگ كف‌شان از تميزي برق مي‌زند؛ سلول‌هاي روشن با پنجره‌هاي كوچك و زندانياني كه حتي در فيلم عنوان مي‌شود غذايشان از غذاي زندانبان‌ها هم با كيفيت‌تر و متنوع‌تر است، تصاويري است كه «كمپ اشعه ايكس»‌ از يك زندان سياسي مخوف به بينندگانش نشان مي‌دهد. در اين فيلم امريكايي اين فضاي نيمه فانتزي، به تصوير ذهني مردم دنيا از زندان‌هاي مخوفي چون ابوغريب و گوانتانامو تبديل مي‌شود؛ هر چند سال يك بار به ندرت فيلمي چون «30دقيقه بامداد» كاترين بيگلو درباره زندان‌هاي سياسي امريكا و شكنجه‌هاي مأموران سازمان سيا توليد مي‌شود، چراكه فضا براي ساخت فيلم با چنين موضوعاتي بسته است؛ به همين خاطر هر فيلمي كه در اين خصوص ساخته شود به مرجع فكري و تصويري دوستداران سينما تبديل خواهد شد، دريغ از اينكه گوشه‌هايي از واقعيت را مي‌توان در گزارش تعديل شده كميته اطلاعات سناي امريكا يافت و جست‌وجو كرد.
اين گزارش تنها گوشه‌هايي از اقداماتي است كه اين نهاد امنيتي و اطلاعاتي امريكا به بهانه مبارزه با تروريسم و شناسايي عوامل حادثه حمله به برج‌هاي دو‌قلو و مركز تجارت جهاني انجام داده و انتشار آن در همان ساعات اوليه واكنش‌هاي زيادي را در رسانه‌هاي بين‌المللي و شبكه‌هاي اجتماعي در اقصي نقاط جهان به همراه داشته است.
در اين گزارش حتي مصداق هم آورده شده و براي مثال اسامي چند تن از بازداشت‌شدگان حادثه 11‌سپتامبر و شكنجه‌هايي كه بر آنها وارد شده است به مورد ذكر و شرح داده مي‌شود. با اين حال به نظر مي‌رسد كه ساخت فيلم درباره اين موضوع همچنان در امريكا يك تابو باقي بماند يا فيلم‌هايي كه ساخته مي‌شوند هم تنها سطحي از خشونت و سياهي را به نمايش بگذارند كه برداشت‌هاي نيمه‌فانتزي مردم را بر هم نزند !
منبع : روزنامه جوان