به گزارش نما، در بهار 91 مجموعا 13 فيلم درتهران روي پرده
رفت. از ميان آثار اكران شده نوروز، دو فيلم «گشت ارشاد» و «خصوصي» با حاشيه‌هايي
روبرو شد و اكران اين دو فيلم نيمه تمام ماند. اما بقيه فيلم‌ها با وجود اكران
مناسب باز هم در جذب مخاطب ناكام بودند. (به جز قلاده‌هاي طلا كه تا حدودي فروش
موفقي داشت) با توجه به آن چه در طول سه ماهه نخست سال جاري رخ داد، فيلم‌ها
نتوانستند مخاطبان سينما را راضي كنند و از همين رو در اين فصل با ركودي عجيب در
گيشه‌ها روبرو شديم. هر كس از اين ركود و بن بست به وجود آمده براي سينماي ايران
تحليلي دارد اما ميان همه تحليل‌ها، حرف‌هاي مدير كل اداره نظارت و ارزشيابي
سازمان سينمايي رنگ و بويي متفاوت دارد. سيد عليرضا سجاد پور كه در مقايسه با ساير
مديران فعلي سينماي ايران به صراحت كلام بيشتري مشهور است، اين بار هم با اظهاراتي
متفاوت و خواندني سئوالات ما را در باره دلايل نابساماني‌هاي اخير سينماي ايران
پاسخ گفت.
پرونده اكران فصل بهار در حالي بسته مي‌شود كه پيش‌بيني‌هاي
ايام جشنواره در باره وضعيت فروش فيلم‌ها و افت شديد مخاطبان تحقق پيدا كرده است و
طبق آمار كارشناسان، سينما با ريزش 70 درصدي مخاطبان روبرو شد. به عنوان مدير كل
اداره نظارت و ارزشيابي سينما چه تحليلي از اين وضعيت داريد؟
تصور مي‌كنم اگر سينماي ايران در ابتداي سال 91 و در فصل
بهار با ركود همراه شد و فروش فيلم‌ها پايين بود، اين وضعيت نتيجه كينه ورزي و غرض‌ورزي
عده اي است كه با بهانه‌هايي چون تعطيلي خانه سينما بروز و ظهور يافت. اين كينه‌ها
به كليت سينماي ايران ضربه زد. رد پاي برخي از سينماگران مطرح در آشوبهاي ايام عيد
مشهود است كه من به موقع و دقيق نام و حتي محتواي جلساتشان را مطرح خواهم كرد. در
همين ايام عيد يكي از آثار سينمايي به رقم‌هاي جالبي در اكران خود رسيده بود كه با
قيچي كينه از اكران برخي سينماها در تهران و حتي در سينماهاي شهرستانها جدا شد.
مسائلي از اين دست را نبايد در آسيب‌هاي وارده بر سينماي ايران در فصل بهار ناديده
گرفت.
اما بر خلاف نظر شما برخي كارشناسان معتقدند كه اين وضعيت
حاصل كيفيت پايين فيلم‌ها و سياست‌گذاري ناصحيح در اكران است كه از همان ايام
جشنواره هم قابل پيش بيني بود؟
كارشناساني كه به آنها اشاره مي‌كنيد، حاشيه‌هايي چون آشوبهاي
اكران ايام عيد را در ارائه آمار و ارقام و تحليل‌هاي خود ناديده مي‌گيرند. عده اي
از سينماگران با كينه ورزي به كليت سينما چنگ انداخته و به آن لجن پراكني مي‌كنندكه
نبايد در تحليل‌ها از آن چشم پوشي كرد.
مديريت سينما در مقابل اين آشوب‌ها چه كرد؟
بعد از اين اتفاقات ما سعي كرديم آشوب‌ها را كنترل كنيم و
البته باز هم برخي از سينماگران، اكران فيلم خود را به تعويق انداختند تا ما را با
مشكلاتي مواجه كنند.
چرا با توجه به پيش بيني‌هاي صورت گرفته در ايام جشنواره
فيلم فجر – كه با توجه به تحليل شما بايد حدس زده مي‌شد ممكن است از روي كينه ورزي
باشد – پيش از وقوع آشوب، اقدامات لازم را انجام نداديد تا سينما با چنين آسيب‌هايي
روبه‌رو نشود؟
با توجه به اين كه «پنجره» نشريه تخصصي سينما نيست، به نظرم
جاي مطرح كردن جزئيات اين مسائل نيست اما به صورت كلي عرض مي‌كنم كه آشوب‌ها و
حواشي اخير سينما در ايام بهار به صورت خاص و محدود رخ داد و ما نيز آن را با
مديريت خاص خود كنترل كرديم. البته با تأسف بايد اذعان كنيم كه در ميان افراد موثر
در اين حاشيه‌ها برخي از سينماگران محترم نيز وجود داشتند كه اين كار ما را سخت مي‌كرد
چرا كه بايد حرمتشان را نگه مي‌داشتيم. در ميان گفت و گوهاي برخي از سينماگران، رد
پاي چند سينماگر كه با سياه‌نمايي ديگران را تحريك كردند، پيدا شد كه بسياري از
هنرمندان آنها را مي‌شناسند. مصلحت نيست نامشان را بياورم اما تلاش ما پيش از اين
و از اين به بعد، كنترل فضا براي جلوگيري از وقوع مجدد چنين آسيب‌هايي است.
اما اين حاشيه‌هاي به زعم شما محدود چرا بايد چنين تاثيري
بر فروش سينماي ايران داشته باشد؟
ببينيد ما بايد يك نكته ديگر را هم مورد توجه قرار دهيم و
آن اين كه نبايد فروش فصل بهار را با بهار سال 90 مقايسه كرد. سال گذشته ما سه
فيلم پرفروش را در فصل بهار اكران كرديم؛ «جدايي نادر از سيمينز اصغر فرهادي،
«اخراجي‌ها3» مسعود ده نمكي و «ورود آقايان ممنوع» رامبد جوان به ويژه دو فيلم اول
استثنايي واتفاقي خاص در سينماي ايران بودند و فروش‌شان ركورد محسوب مي‌شود. بر
همين اساس ما نبايد كل فروش بهار 90 را متوسط فروش فصل بهار سينماي ايران تلقي
كنيم. گرچه من مي‌پذيرم اگر حتي آمار بهار امسال را با متوسط فروش در بهار مقايسه
كنيم، باز هم كاهش مخاطب را مشاهده خواهيم كرد كه در ابتداي صحبت دليل آن را حواشي
ايجاد شده مطرح كردم. كساني به سينماي ايران ضربه زدندكه اتفاقاً سنگ سينما را به
سينه مي زنند و دانسته يا ندانسته آسيب‌هاي جدي را به كليت سينما وارد كرده‌اند.
با پشت سرگذاشتن اين حواشي، از اين پس چه وضعيتي در انتظار
سينما خواهد بود؟
مدتي از اين حواشي گذشته است و ما قصد داريم فضا را هر چه
بيشتر به سمت آرامش پيش ببريم. در حال حاضر فيلمهايي كه پيش‌بيني فروش بالا
برايشان داريم، خود را براي اكران آماده مي‌كنندو شوراي اكران و ديگر صنوف سينمايي
و همچنين بخش دولتيع آماده گذار از اين آسيب‌ها هستند. اميدواريم بتوانيم در فصل
تابستان كه همزمان با ماه مبارك رمضان خواهد بود و همين طور تا پايان سال و در
كنار آن در طول جشنواره فيلم فجرع آسيب فصل بهار را جبران كنيم. در هر حال لازم
است بگويم فضاي مديريتي سينماي ايران، خوشبختانه آرام و خوب است و با توجه به پيگيري
مواردي چون بيمه، مسائل رفاهي، مشكلات مالياتي و همچنين تسهيلات گمركي، اميد است
كه سال خوبي براي توليد داشته باشيم.
البته گويا وضعيت توليد هم در فصل بهار چندان اميدواركننده
نيست و ما هنوز فيلمهاي جدي در عرصه توليد مشاهده نمي‌كنيم.
همين الان 36 فيلم در دست توليد است كه در سالهاي گذشته اين
آمار سابقه نداشته است. هميشه بهار فصل ركود سينماي ايران بود و امسال طبق نظر
كارشناساني كه آمار راحتي تا 30 سال گذشته بررسي كرده‌اند، وضعيت توليد بي سابقه
است. ولي با گذشت يك فصل از سال، هنوز فيلم جدي كليد نخورده است.
چه كسي تعيين مي‌كند كه فيلم جدي چيست؟ چگونه وقتي هنوز
فيلمي توليد نشده است، مي‌توان از عنوان شاخص و جدي استفاده كرد؟
به هر حال حما شما هم قبول داريد كه مشاهده برخي نام‌ها و
بررسي فيلم نامه‌ها چنين امكاني را به كارشناسان مي‌دهد.
در باره فصل بهار عرض كردم كه ما در مقايسه با سالهاي گذشته
آمار توليد بي سابقه‌اي داريم. اما در ادامه راه بسياري از فيلم هاي شاخص و جدي كه
در مرحله پيش توليد و يا ورود به اين مرحله هستند، به توليدد خواهند رسيد و نام
بسياري از چهره‌هاي مشهور سينمايي از نسل‌هاي مختلف را خواهيم ديد. حتما فيلمهاي
بسيار خوبي به جشنواره امسال خواهد رسيد توجه داشته باشيد كه چنين بدبيني‌هايي از
سوي برخي از كارشناسان و سينماگران در سالهاي 88 و89 و 90 نيز وجود داشت و بسياري
از افراد دست به سياه‌نمايي مي‌زدند، اين ديگر عينك بدبيني نيست و ديگر تبديل به
لنز شده و به چشم برخي از دوستان چسبيده است! با وجود اين سياه‌نمايي ها و بدبيني‌ها
ما در اين سالها جشنواره‌هاي پررونق و متنوعي را داشته‌ايم و امسال نيز چنين خواهد
بود و پرونده سينماي ايران در سال 91 همچنان پررونق و متنوع بسته خواهد شد. من
پيشنهاد مي‌كنم دست از پيش بيني‌هاي عجولانه برداريم و روحيه مان را از دست ندهيم
و تحت تأثير جوسازي برخي از دوستان قرار نگيريم. تابستان، پايين و حتي زمستان با
برنامه‌ريزي درست مي تواند فصل رونق سينماي ايران باشد.
البته همين پيش بيني‌هاي به قول شما سياه‌نمايانه در ايام
جشنواره گذشته در باره فصل بهار امروز به واقعيت پيوسته است؛ در حالي كه شما همان
زمان هم مدعي شديد كه چنين چيزي رخ نخواهد داد و سينما در فصل بهار، فصل پررونقي
را پشت سر خواهد گذاشت.
من آن زمان در باره فصل بهار اظهار نظر نكرم و همان موقع هم
اعلام كردم كه ما تك ركوردهاي سال 90 را نخواهيم شكست چرا كه اين اتفاق با سه
پديده در سال 90 رخ داد، اما گفتم كه جمع فروش قابل قبولي در طول امسال خواهيم
داشت. اگر افرادي پيش بيني كرده بودند كه اكران بهار ناموفق خواهد بود و يا در
باره وضعيت اكران صحبت كرده بودند، به عقيده من همان‌ها را مظنون اصلي حواشي روي
داده در ابتداي سال بدانيد. وقتي هنوز وضعيتاكران مشخص نبوده و حتي فيلم‌ها قطعي
نشده بودند، چگونه مي‌شد پيش بيني چنين وضعيتي را داشت؟ همين اظهارات را مي‌توان
ريشه آسيب‌هاي بهار تلقي كرد.
شايد وضعيت فيلمهاي جشنواره چنين ذهنيتي را ايجاد كرده بود.
اعتقاد من اين است كه سال خوب، فيلمهاي خوب و حركت روي
غلتكي را در ادامه خواهيم داشت و دوباره مي‌توانيم به چرخ‌هاي سينماي ايران روغني
بزنيم. توليدات خوبي داريم و اين آمادگي در مديريت دولتي و صنفي سينما وجوددارد كه
وضعيت را به خوبي پيش ببريم.
با توجه به صحبت‌هاي شما آيا در فصل تابستان رونق اكران و
توليد را در سينما خواهيم داشت؟
انشاءالله پس از ركود و آسيبي كه در بهار اتفاق افتاد،
وضعيت اكران بهتر خواهد شد؛ گرجه معتقدم كه رونق توليد همين امروز نيز وجود دارد.
عدد 36 براي فيلمهاي در حال توليد، سبب شده است كه ما كنترل بيشتري روي اعطاي
پروانه ساخت داشته باشيم تا از ظرفيت اكران بالاتر نرويم. من در رونق توليد امسال
هيچ شكي نداريم. نگراني خاصي نيز احساس نمي‌كنم و به همكاران خود و رسانه‌هاي
محترم توصيه مي‌كنم كه تحت تاثير جوسازي‌ها و بدبيني‌ها قرار نگيرند؛ گرچه سينماگران
كه در بطن جريان هستند، وضعيت را مي‌دانند و به اين سياه‌نمايي‌ها توجه نمي كنند.
منبع: هفته نامه پنجره
