سخنان جلیلی پیرامون دست آورد و توافقات مسكو

به گزارش ايسنا، دكتر سعيد جليلي، دبير شوراي عالي امنيت ملي كشورمان سه‌شنبه شب بعد از دو روز مذاكره در مسكو در جمع خبرنگاران به تشريح مذاكرات ايران با گروه 1+5 در طي دو روز گذشته پرداخت و با اشاره به ارايه‌ي جامع ديدگاه‌هاي جمهوري اسلامي ايران به طرف غربي گفت: همان‌طور كه رسانه‌هاي جهان در جريان هستند ما پس از گفت‌وگوهاي بغداد اعلام كرديم كه وقتي مي‌تواند گفت‌وگوي ايران با 1+5 موفق باشد كه در فاصله‌ي گفت‌وگوها طي برگزاري جلسات كارشناسي، زمينه براي نزديكي ديدگاه‌هاي دو طرف فراهم شود. به همين خاطر در فاصله‌ي 25 روز از نشست بغداد تا مسكو، 5 نامه نوشتيم و اين مساله را متذكر شديم، بر اهميت جلسات كارشناسي تاكيد كرديم. اين موضوع را پس از گفت‌وگوهاي استانبول نيز مطرح كرده بوديم و در جلسات مسكو مهم‌ترين توافقي كه حاصل شد اين بود كه جلسات كارشناسي برگزار شد و در واقع همان ديدگاه جمهوري اسلامي ايران در مورد برگزاري جلسات كارشناسي عملياتي شود و ما از اين امر استقبال مي‌كنيم و اين توافق را حائز اهميت مي‌دانيم.
وي با بيان اين‌كه ما اين توافق حاصل شده را حائز اهميت مي‌دانيم، به تشريح ويژگي‌هاي اين دور از گفت‌وگوها پرداخت و گفت: مذاكرات اين دور جدي‌تر، واقعي‌تر و فراتر از اظهار مواضع بود و جمهوري اسلامي ايران بحث‌هاي جامعي در تبيين ديدگاه‌هايش در محورهاي پنج‌گانه تهيه كرده بود و در نشست اول گفت‌وگو به ارايه‌ي اين ديدگاه‌ها معطوف شد. ديدگاه‌هاي ما صريح و واضح بيان شد و تاكيد كرديم كه غني‌سازي حق مسلم ملت ايران است و هم‌چنين مستند و با استناد حقوقي ثابت كرديم كه بسياري از رفتارهاي خلافي كه عليه ملت ايران اعمال مي‌شود غيرقانوني است و به وضوح توضيح داديم كه چرا قطعنامه‌هاي شوراي امنيت را غيرقانوني مي‌دانيم و اين موضوع را با ادله‌ي مستدل بيان كرديم.
جليلي در ادامه به نشست دوم مذاكرات مسكو اشاره و خاطرنشان كرد: ما در نشست دوم ارزيابي دقيق و جامعي از پيشنهادات ارايه شده در بغداد ارايه كرديم و اهميت اين اقدام اين بود كه جمهوري اسلامي نظرات خود را به صورت مشخص و دسته‌بندي شده ارايه كرد و اين مورد استقبال طرف مقابل نيز قرار گرفت و اين را موجب درك صحيح و بيش‌تر از نظرات جمهوري اسلامي ايران بيان كردند و آن‌ها نيز در اين گفت‌وگوها با توجه به اين‌كه ايران به صورت جامع مباحث و ديدگاه‌هاي خود را بيان كرده بود، بر اين موضوع تاكيد كردند كه بايد اين مباحث را مورد بررسي قرار دهند تا بتوانند نظرات خود را بيان كنند.

او گفت: ارايه‌ي جامع ديدگاه‌هاي جمهوري اسلامي ايران در واقع فرصتي را در اختيار آن‌ها براي انتخاب مسير صحيح قرار داد و آن‌ها در معرض آزمون مهمي براي جلب اعتماد ملت ايران قرار گرفتند. آن‌ها امروز در معرض انتخاب هستند كه بخواهند از مسير بن‌بست گذشته خارج شوند و در مسير همكاري با جمهوري اسلامي ايران گام بردارند. ما اميدواريم كه اين فرصت موجب شود تا آن‌ها بتوانند با استفاده از بحث‌ها و جلسات كارشناسي، مسير درست را انتخاب كرده و از مسير بن‌بست گذشته خارج شوند.

دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران با بيان اين‌كه ما آمادگي داريم در جلسات كارشناسي درباره مباحث حقوقي و سياسي با منطق روشن، مواضع جمهوري اسلامي را به‌خصوص در رابطه با استفاده از انرژي صلح‌آميز هسته‌يي مطرح كنيم، گفت: ما با تشكيل جلسات به بيان استدلال‌هايي در اين زمينه پرداختيم.

وي افزود: آن‌ها پيشنهاد كردند كه جلسات كارشناسي در 12 تيرماه تشكيل شود اما با نگاهي به تقويم متوجه شديم كه در اين روز خاطره‌ي غم‌انگيز حمله‌ي ناوگان آمريكايي به هواپيماي مسافربري ايران صورت گرفته است. بنابراين قرار شد بعد از جلسه‌هاي كارشناسان و معاونان مشخص شود كه در چه تاريخي اين جلسات پي‌گيري مي‌شود.

جليلي ادامه داد: ما پنج محور اساسي را براي اين نشست‌ها مشخص كرديم و امروز نيز كليه‌ي بحث‌هاي كارشناسي در اين زمينه برگزار شد. هم‌چنين اميدوار هستيم كه در جلسات كارشناسان و معاونان، آن‌ها بتوانند به نتايج قابل قبولي دست يابند.

دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران با بيان اين‌كه اميدواريم آن‌ها پيشنهادهايي ارايه كنند تا من و خانم اشتون بتوانيم براي زمان و مكان دور جديد گفت‌وگوها تصميم‌گيري كنيم، گفت: هر رفتاري كه غيرسازنده باشد ما نيز پاسخ متناسب با آن را خواهيم داد ولي اگر حركتي به نفع ملت ايران و در جهت مثبت باشد ما نيز از آن استقبال خواهيم كرد و اميد مي‌رود كه در گفت‌وگوي معاونان و كارشناسان مسير همكاري آينده براي‌مان به خوبي رقم بخورد.

او در بخش ديگري از اين نشست خبري، در پاسخ به اين پرسش كه محورهاي پيشنهادي ايران در اين اجلاس چه بود؟ اظهار كرد: ما پنج محور مشخص را براي گفت‌وگوهاي‌مان مشخص كرديم. گفت‌وگوهاي ما از زماني كه قرار شد در استانبول باشد بر محور هسته‌يي و غيرهسته‌يي متمركز بود.

دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران ادامه داد: در كنار بحث هسته‌يي، بحث غيرهسته‌يي هم در اجلاس مطرح شد. هم‌چنين محور دوم، ناظر بر مباحث هسته‌يي بود و در جهت رسيدن به نقطه‌نظر مشترك، گامي اساسي برداشته شد.

جليلي تاكيد كرد: آن‌ها ادعا مي‌كنند مخالف سلاح‌هاي كشتار جمعي هستند. از سوي ديگر جمهوري اسلامي ايران هم يكي از مدعيان استفاده‌ي صلح‌آميز از سلاح‌هاي هسته‌يي و مخالف استفاده از سلاح‌هاي كشتارجمعي است. هم‌چنين جمهوري اسلامي گام بلندي در جهت منع استفاده از اين سلاح‌ها در سطح بين‌المللي برداشت؛ چرا كه رهبر معظم انقلاب، حرمت استفاده از سلاح‌هاي كشتار جمعي را اعلام كردند.

وي با بيان اين‌كه اين امر گام بزرگي براي افرادي بود كه مدعي هستند نگران استفاده از سلاح‌هاي كشتارجمعي هستند، عنوان كرد: ما مهم‌ترين بحثي را كه در اين زمينه پيشنهاد كرديم حق ملت ايران در استفاده از انرژي هسته‌يي به‌خصوص غني‌سازي اورانيوم بوده و تاكيد داريم كه اين حق ما بايد به رسميت شناخته شود.

دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران ادامه داد: اين مي‌تواند اولين گام باشد تا آن‌ها حق غني‌سازي اورانيوم ايران را اعلام كنند.

جليلي، سومين محور را مباحث كلي دانست و عنوان كرد: جمهوري اسلامي ايران با شفاف‌سازي مشكلي ندارد بلكه با محروم‌سازي مخالف است. ما خواهان همكاري هستيم ولي رفتارهاي غلطي عليه ايران صورت گرفته كه فراتر از ان‌.پي‌.تي بودند. به عنوان نكته سوم و چهارم اين بحث را مطرح كرديم كه برخي موضوعات ظرفيت اين را دارند كه به‌عنوان يك موضوع اعتمادساز و يا موضوع همكاري مطرح شوند.

وي با اشاره به اين‌كه سه سال پيش جمهوري اسلامي ايران اعلام كرد براي يك ميليون بيمار (براي توليد راديوداروها) نياز به سوخت 20 درصدي است، تاكيد كرد: در آن زمان ما حاضر بوديم اين سوخت را بخريم ولي آن‌ها برخلاف قوانين ان‌.پي‌.تي اين اجازه را به ما ندادند. بنابراين خودمان اين كار را انجام داده و غني‌سازي اورانيوم كرديم.

دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران گفت: خوشبختانه امروز توانستيم نيازمان را رفع كنيم و مسلما صحبت در مورد اين نياز مي‌تواند در چارچوب حق قانوني ايران مطرح و شناخته شود. اين چارچوب‌هايي بود كه به صورت مستدل و ادله و ظرفيت‌هاي آن مطرح شد.
جليلي در ادامه‌ي گفت‌وگوي خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالي مبني بر اين‌كه مذاكرات ايران با 1+5 در حال طولاني شدن است و يكي از مواردي كه جمهوري اسلامي ايران نيز بارها بر آن تاكيد كرده اين است كه دو طرف بايد بر تعهداتي كه در مذاكرات مي‌دهند پايبند باشند؛ به نظر جنابعالي چقدر طرف غربي بر تعهداتي كه در طول اين مذاكرات داده پايبند بوده و نظراتش با آن‌چه كه در استانبول و بغداد اعلام كرده هم‌خواني داشته؟ گفت: همان‌طور كه گفتم اين دور از مذاكرات صريح‌تر، جدي‌تر و عيني‌تر بود و يكي از بحث‌هايي كه ما تاكيد داريم براي موفقيت گفت‌وگوها احترام به توافقات قبلي است.
وي ادامه داد: ما لازمه‌ي پيشرفت گفت‌وگوها را احترام به توافقات قبلي مي‌دانيم و جمهوري اسلامي ايران بر اين موضوع التزام دارد و انتظار دارد كه طرف مقابل نيز اين التزام را داشته باشد.

دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران افزود: ما در بغداد توافق كرديم كه جلسات كارشناسي قبل از مذاكرات مسكو برگزار شود تا براي گفت‌وگوهاي مسكو دستور كار مشخصي تهيه شود و متاسفانه تعلل صورت گرفت و پيش‌بيني مي‌كرديم كه با توجه به برگزار نشدن اين نشست‌هاي كارشناسي ممكن است به دستور كار مشخصي براي مذاكرات مسكو نرسيم. در اين راستا پنج نامه نوشتيم و تاكيد بر برگزاري جلسات كارشناسي كرديم و اكنون در مذاكرات اين دور، طرف مقابل نيز به اين نتيجه رسيد كه مذاكرات كارشناسي برگزار شود و براي نزديك شدن نگاه‌هاي متفاوت دو طرف، اين جلسات موثر است تا گام به گام مسير رو به جلو برود.

جليلي در پاسخ به اين سوال كه خانم اشتون در مصاحبه‌ي خود سه پيشنهاد قبلي مبني بر تعطيلي فردو، تعليق غني‌سازي 20 درصد و خارج كردن اورانيوم غني‌سازي شده از ايران را تكرار كرد، آيا امكان دارد كه ايران در نشست‌هاي فني كه برگزار مي‌شود اين موضوع را قبول كند و غني‌سازي 5 درصد را بپذيرد؟ اظهار كرد: مهم‌ترين بحث اين بود كه جمهوري اسلامي ايران چهار محور هسته‌يي را بيان كرد. از جمله محور اعتمادسازي، همكاري‌ها براي شفاف‌سازي، مخالفت با سلاح‌هاي كشتارجمعي و همكاري‌هاي متعارف هسته‌يي و آن‌چه كه ما بر آن تاكيد داريم و در استانبول نيز بر آن تاكيد كرديم اين است كه بر اساس اين چهار محور همكاري شكل بگيرد و گام‌هاي مناسب و متقابل برداشته شود؛ به نحوي كه نافي حقوق ملت ايران نباشد. حتي در مورد غني‌سازي 20 درصد و گام‌ها وقتي مي‌تواند مثبت و سازنده باشد كه اقدامات عليه ملت ايران كنار گذاشته شود و بحث‌هاي كارشناسي نيز براي نزديكي دو نگاه برگزار مي‌شود.

او در بخش ديگري از صحبت‌هايش با اشاره به حق كشورهاي عضو ان‌.پي‌.تي بر غني‌سازي اورانيوم و با اشاره به اسناد معتبر حقوقي به‌خصوص ان‌.پي‌.تي و هم‌چنين اسناد ديگر از جمله سند بازنگري در ان‌پي‌تي كه در آن تصريح شده است غني‌سازي اورانيوم و داشتن چرخه‌ي سوخت از حقوق اعضاي ان‌پي‌تي است و اهميت گفت‌وگوها بر اساس اين است، گفت: يكي از بحث‌هاي اساسي كه مطرح كرده‌ايم اين است كه گفت‌وگوها بايد در راهبرد همكاري باشد و در پيشنهاد چهارگانه‌ي مشخصي كه ارايه كرديم تاكيد كرديم كه اقدامات بايد متقابل و در جهت جلب اعتماد و مبتني بر حقوق و رفع رفتارهاي خلاف عليه ملت ايران باشد و هرگونه حركت غلط در مسير اين راهبرد بر گفت‌وگوها و بر فرجام گفت‌وگوها تاثيرگذار خواهد بود.

دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران در پاسخ به سوال ديگري مبني بر اين‌كه آيا درست است كه دستور كار 1+5 را رژيم صهيونيستي مشخص كرده است؟ اظهار كرد: من اين موضوع را نمي‌دانم.

وي ادامه داد: شأن جمهوري اسلامي ايران و ملت بزرگ ايران بسيار فراتر از اين است كه يك تروريست كه مردم او را به عنوان جنايتكار جنگي مي‌دانند و دستش به خون انسان‌هاي بي‌گناهي آلوده است بخواهد دستور كار تعيين كند و طرف مقابل نيز بايد براي خود شأني بيش از اين قائل باشد كه تروريست‌ها بخواهند برايشان دستور كار اين گفت‌وگوها را مشخص كنند.

جليلي با اشاره به برخي از صحبت‌ها و تهديداتي كه مقامات صهيونيستي عليه جمهوري اسلامي ايران اعلام مي‌كنند، گفت: ما آن‌ها را به مثابه محتضر رو به موت مي‌دانيم.

دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران در پاسخ به سوالي مبني بر اين‌كه نشست كارشناسي ايران و 1+5 قرار است در سوم جولاي برگزار شود و از اول جولاي نيز تحريم‌هاي اتحاديه اروپا ممكن است عليه ايران اعلام شود، نظرتان در اين ارتباط چيست؟ تصريح كرد: ما تاكيد كرده‌ايم كه گفت‌وگوها بايد در راهبرد همكاري باشد و اگر اقدامي خلاف اين راهبرد صورت بگيرد اين اقدامات حتما بر فرجام گفت‌وگوها تاثيرگذار خواهد بود و هرگونه حركت غلط در مسيري غير از راهبرد همكاري قطعا سازنده نيست و پاسخ مناسب خودش را خواهد داشت.

وي هم‌چنين در پاسخ به سوال خبرنگار ايسنا مبني بر اين‌كه آيا احتمال دارد اجراي تحريم‌ها عليه ايران از طرف اتحاديه اروپا منجر به متوقف شدن نشست‌هاي كارشناسي شود، توضيح داد: همان‌طور كه گفتم در نشست كارشناسي، محورهاي پنج‌گانه ارايه شده از سوي جمهوري اسلامي ايران و محورهايي كه آن‌ها ارايه كرده‌اند به لحاظ فني بررسي مي‌شود و پس از آن جلسات معاونان برگزار مي‌شود تا ابعاد حقوقي و سياسي اين محورها بررسي شود و اين‌ها همه وقتي مي‌تواند موفق باشد كه در راهبرد گفت‌وگو و همكاري باشد.

جليلي در پاسخ به سوال ديگري مبني بر اين‌كه آيا جلسات كارشناسي در نهايت به دور ديگري از مذاكرات نيز ختم خواهد شد؟ آيا شاهد سير تكرار مذاكرات نيستيم و در واقع تاكتيك تكراري مذاكرات مطرح نيست؟ گفت: نكته‌ي خوبي اشاره كرديد. ما تاكيد كرديم گفت‌وگوها نبايد براي گفت‌وگو و بي‌نتيجه باشد. بايد منجر به نتايج ملموس و دستاوردهاي مشخصي باشد. گفت‌وگو صرفا براي گفت‌وگوهاي بي‌حاصل فايده‌اي ندارد و ما بعد از مذاكرات بغداد نيز تاكيد كرديم كه براي مذاكرات مسكو و مشخص شدن يك دستور كار مشخص، جلسات كارشناسي برگزار شود و آن‌ها در اين مذاكرات به اين نتيجه رسيدند كه جلسات كارشناسي براي موفقيت گفت‌وگوها برگزار شود. جلسات كارشناسي و سپس جلسات معاونان كه بعدا اين جلسات از سوي من و خانم اشتون جمع‌بندي شود تا به يك دستور كار مشخصي براي گفت‌وگو برسيم.
جليلي در ادامه‌ي گفت‌وگوي خود با خبرنگاران در پاسخ به اين سوال كه آيا نپذيرفتن حق مسلم ايران از سوي 1+5 به معناي شكست مذاكرات نيست؟ گفت: نه. ما پنج محور ارايه كرديم كه تاييد حق غني‌سازي ملت ايران و برداشتن فشارهاي خلاف عليه ملت ايران، گام‌هاي اعتمادسازي است كه بايد برداشته شود.

دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران با اشاره به اهميت برداشتن گام‌هاي متقابل و داشتن گفت‌وگوهايي رو به جلو، اظهار كرد: اين‌كه اين گام‌ها چگونه برداشته شود در جلسات كارشناسي بحث مي‌شود تا به پيشنهادات مشخصي برسد و بعد از آن جلسات معاونان برگزار مي‌شود.

جليلي در پايان اين نشست خبري، در پاسخ به سوالي گفت: ما يكي از توافقات اساسي كه داشتيم اين بود كه در گفت‌وگوها در مورد موضوعات هسته‌يي و غيرهسته‌يي صحبت شود و در واقع مباحث غيرهسته‌يي نيز جزو دستور جلسه و گفت‌وگوها باشد.

وي افزود: يكي از بحث‌هاي اساسي كه در بحث هسته‌يي مطرح است منع اشاعه است و سوال اساسي اين است كه چه كسي سلاح‌هاي هسته‌يي را در اختيار رژيم صهيونيستي قرار داده است و اين يك بحث جدي است و اين‌كه جامعه‌ي جهاني چه فعاليت‌هايي براي خلع اين رژيم بايد بردارد.

دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران هم‌چنين به بحث‌هاي منطقه‌يي نيز اشاره كرد و خاطرنشان كرد: ما تاكيد كرده‌ايم كه موضوع بحرين موضوع مهمي است كه مي‌شود در مورد آن صحبت كرد. آن‌ها در مورد مباحث غيرهسته‌يي دو موضوع دزدان دريايي و مواد مخدر را مطرح كردند كه ما مخالف گفت‌وگو در مورد آن نيستيم.