یونسی و زحماتی كه در عراق بر باد رفت‬‎

به گزارش نما به نقل از سراج24، در حالی که یک هفته از اظهارنظر نسنجیده حجت الاسلام علی یونسی دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیت های دینی می گذرد، واکنش ها و حاشیه ها به این اظهارات همچنان ادامه دارد و در کشورهای عربی همچنان علیه این موضوع و جمهوری اسلامی ایران هجمه و انتقاد می شود. پس از واکنش نسبتا تند ابراهیم الجعفری وزیر خارجه عراق که گفته بود «عراق دارای حاکمیت کامل است و به هیچ طرفی چه ایران و چه غیر از آن اجازه نداده و نخواهد داد که این حاکمیت را نقض یا در امور داخلی این کشور دخالت کند»، رسانه های غربی نیز به طور ویژه به این مساله پرداخته اند.

براساس این گزارش، علی یونسی در همایش «هویت ایرانی» در تهران گفته بود: «امپراطوری ایران به پایتختی بغداد مانند گذشته در طول تاریخ احیاء شده است. بغداد مانند گذشته حوزه تمدنی، فرهنگی و هویتی ماست... جغرافیای ایران و عراق قابل تجزیه نیست و فرهنگمان غیر قابل تفکیک است... تمام منطقه خاورمیانه ایران است و تمام ملت های منطقه بخشی از ایران هستند و ما خواهان تاسیس اتحادیه ایران در منطقه هستیم.»

پس از واکنش های تند نسبت به این اظهارات، یونسی که تازه متوجه اشتباه خود شده بود، در گفتگو با شبکه العالم به تصحیح سخنان خود پرداخت و گفت: ما معتقدیم کشورهای منطقه با اتحاد و همکاری می توانند با توسعه طلبی کشورهای خارج از منطقه مقابله کنند و این به معنای چشمداشت ایران به مرزهای سایر کشورها نیست. وی تاکید کرد: ایران هیچگاه به دنبال توسعه طلبی و تجاوز و تعدی و جنگ طلبی نبوده و امروز هم ایران به فکر هیچ جنگ و تعدی نیست، و همانطور که رئیس جمهوری ما گفت، ما اگر لازم باشد دفاع کنیم با قدرت دفاع می کنیم ولی هیچوقت به فکر توسعه طلبی نیستیم و مرزهای منطقه قانونی است و ما به تمامیت ارضی و استقلال همه کشورها احترام می گذاریم، و هرگز به فکر دخالت در کشورهای منطقه نیستیم.

اما شاید یکی از بهترین تعابیر درباره هزینه های اظهارنظر آقای یونسی را عبدالباری عطوان، نویسنده معروف منطقه کرده باشد. او گفته «این اظهارات یونسی که با لحنی متکبرانه ایراد شده، این ادعا را که تهدید ایران علیه منطقه کمتر از تهدید اسرائیل نیست و این کشور در تلاش برای سیطره کامل بر جهان عرب است، تقویت می‌کند.» عطوان ادامه داد: وقتی چنین اظهاراتی توسط یک مقام دولت اصلاح‌طلب و میانه‌رو بیان می‌شود، در واقع باعث می‌شود ادعای انگیزه‌های سلطه‌طلبانه از سوی ایران در منطقه تقویت شود.

این نویسنده معروف جهان عرب تصریح کرد: در حالی‌که بیشتر ملت‌های عربی، ایران را قهرمانی در برابر اشغالگری‌های اسرائیل و توطئه‌های تجزیه‌طلبانه آمریکا قلمداد می‌کنند ولی اظهارات یونسی در زمانی‌که مستشاران نظامی ایران در عراق حضور نظامی دارند، تصور خوب این ملت‌ها از ایران قهرمان را تخریب کرد. ما می‌گوییم هیچ فرقی بین البغدادی، سرکرده داعش با یونسی وجود ندارد. عطوان تاکید کرد: اگر دولت ایران می‌خواهد خود را از مواضع اینچنینی تبرئه کند، باید یونسی را از سمتش برکنار کند چرا که ادامه فعالیت یونسی در سمتش به معنای همراهی دولت متبوعش با این مواضع است.

اما در دولت گویا هیچ خبری نیست و قرار نیست واکنشی در خور، به این اظهارات صورت گیرد. حسام الدین آشنا رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری در گفتگو با مهر، در مورد اظهارات اخیر یونسی، گفت: آقای یونسی توضیحات کافی نسبت به اشتباه برداشتی که از سخنانش شده بود در گفتگو با شبکه العالم ارائه کرده است و خبرگزاری دولت نیز آنرا پوشش داد.
او در پاسخ به این سوال که آیا توضیحات آقای یونسی در مورد این اظهارنظر کافی است و می تواند سوءتفاهم ها رفع کند و دولت در مورد این موضوع چه تصمیمی خواهد گرفت، موضوع در این حد حیاتی را ساده انگاشته و گفته «اگر خبرگزاری مهر کمک کند، بله کافی است.»

مرضیه افخم سخنگوی دستگاه سیاست خارجی ایران نیز بعد از گذشت نزدیک به یک هفته، در این خصوصو واکنش نشان داد. وی در پاسخ به سوال خبرگزاری الرأی عراق درباره اظهارات یونسی افزود: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران همواره مبتنی بر احترام به حاکمیت، تمامیت ارضی، ثبات، امنیت و انسجام ملی همه کشورها به‌ویژه کشورهای همسایه است. آن چه که از سوی مشاور رییس‌جمهوری اسلامی ایران مطرح شده و ایشان نیز مجددا با شفافیت بیش‌تری تصریح کرده‌اند، تنها تأکید بر پیوستگی عمیق و غیرقابل تفکیک تمدنی و فرهنگی بین ملت ایران و عراق بوده است.

افخم گفت: لذا در شرایطی که شاهد توطئه مشترک و هم‌سویی گروه‌های تروریستی افراط‌گرا و رژیم صهیونستی علیه امنیت و ثبات کشورهای منطقه هستیم، انتشار غیردقیق و تفسیر جهت‌دار اظهارات یونسی را اقدامی منفعلانه با هدف کم رنگ کردن پیروزی‌های بزرگ مردم عراق در مبارزه با گروه‌های تروریستی و در چارچوب پروژه ایران‌هراسی و ایجاد اختلاف بین کشورهای منطقه می‌دانیم.

محمدرضا صادق مشاور رسانه ای رئیس جمهور نیز در گفتگو با خبرگزاری تسنیم، گفت که «آقای یونسی مطلبی را که منتشر شده است تکذیب کرده؛ من مطالب را که دیدم به یونسی گفتم: "بهتر است خودت بروی و تکذیب کنی".»

او اشاره ای نیز به انتقادات داخلی به اظهارات یونسی داشته و افزوده «من حرفم این است که اگر مطلبی را یک رسانه دشمن منتشر کرد و در تضاد با منافع ملی بود تریبون‌های داخلی حواسشان باشد که آن را بیشتر مطرح نکنند، به هرحال برخی موضوعات در سطح امنیت ملی است و نباید با آن به این شکل برخورد شود، کسی می‌آید و جنگ روانی را راه می‌اندازد و آن جنگ روانی باعث می‌شود تا عده‌ای تسویه حساب کنند و به‌خاطر آن دستمال قیصریه را به آتش می‌کشند.»

شاید اشاره صادق به تسویه حساب سیاسی، انتقادات از اظهارات یونسی در یکسال گذشته و تقاضا برای عزل وی است. اگر چه دولتی ها سعی دارند اظهارات یونسی را تحریف شده قلمداد کنند ولی سوابق اظهارات وی، نشان از موضوع دیگری دارد. یونسی در دی ماه سال گذشته در سفر به استان سیستان و بلوچستان از ضرورت فعالیت ستادهای انتخاباتی حسن روحانی برای مجلس دهم گفت. پس از آن علی رغم بیانات حضرت امام در مذمت نشان شیر و خورشید، آن را ستود و خواستار تغییر نشان هلال احمر به شیر و خورشید شد. او در اقدامی قابل تامل در جمع یهودیان به بحث سینه زنی شیعیان اشاره کرده و گفته «فرهنگ ایران عرفان طلب است و بیشتر روح دین و مذهب را طلب می کند تا ظواهر مناسک را، اما می بینیم که گاه سینه زنی را تا پاسی از شب انجام می دهند اما زمان اندکی برای نماز اختصاص می دهند.»

براساس همین اظهارات نسنجیده است که روز گذشته بیش از ۲۱نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی طی تذکری خطاب به حجت‌الاسلام حسن روحانی نسبت به اظهارات یونسی، ضمن انتقاد از این مواضع، خواستار عزل وی از سوی رئیس قوه مجریه شدند.در تذکر نمایندگان که با عنوان «عزل آقای یونسی دستیار ریاست جمهوری به علت مواضع ناشایسته ایشان و تهدید امنیت ملی» ‌نگاشته شده، آمده است: آقای یونسی دستیار ویژه جنابعالی در امور اقوام و ادیان از زمان شروع به کارشان در این جایگاه مهم بارها با مواضع نسنجیده و اقدامات اختلاف‌برانگیز و برنامه‌های تفرقه‌ساز امنیت ملی نظام مقدس جمهوری را به مخاطره انداخته است. جمعی از نمایندگان مجلس مصرّانه از جنابعالی می‌خواهند با توجه به روحیه تذکر ناپذیر آقای یونسی و اصرار ایشان بر ادامه این مواضع ناپسند و حساسیت سیاست‌های داخلی و خارجی ناشی از مواضع مسئولان جمهوری اسلامی ایران از شما می‌خواهند آقای یونسی را از این جایگاه عزل نمایید و اجازه ندهید این مواضع نسنجیده و بحران‌آفرین ادامه یابد.

هرچند که نمایندگان و شخصیت های سیاسی انتقادات شدیدی نسبت به اظهارات یونسی داشته اند اما خود او می گوید که براساس استراتژی جمهوری اسلامی سخن گفته است. او در پاسخ به این سوال که آیا از سوی رئیس جمهور و شورای عالی امنیت ملی تذکری در این خصوص به شما داده شده است، گفت: آنها حرف‌های من را دیدند و چیزهایی که من گفتم منطبق با استراتژی جمهوری اسلامی است، در سخنان مقام معظم رهبری و حضرت امام بارها تاکید شده که جمهوری اسلامی خودش را موظف می‌داند که از مردم مظلوم منطقه ، لبنان ، فلسطین و سوریه حمایت کند، امروز هم ایران از عراق و از هر کشور دیگری که مورد تعدی و تجاوز قرار گیرد حمایت می‌کند.

وی تصریح کرد: هیچ صحبت خلافی نکردم که رئیس جمهور به بنده تذکر دهد، بنده تنها توجیه علمی ایدئولوژیکی، تاریخی و استراتژی جمهوری اسلامی را گفتم.

دستیار ویژه رئیس جمهور در پاسخ به این سوال که با توجه به واکنش های شدید مقامات عراقی آیا دولت اقداماتی عملی برای رفع سوء تفاهم های مطرح شده داشته اید، گفت: ‌ اقدام عملی همین چیزهایی است که الآن شما بخشی را شنیدید دیگر اقدام عملی نمی خواهد. اقدام رسمی در همان حد که لاریجانی رئیس مجلس در قطر گفت که صحبت‌های یونسی اشتباه ترجمه شده در این سطح کافی و مناسب است.
براساس این گزارش، شاید بخشی از اظهارات یونسی با شیطنت رسانه ای همراه شده است ولیکن او که سالها سابقه اطلاعاتی دارد، خود به خوبی می داند که بایستی از بیان جملات دوپهلو خودداری کند. اظهارات هفته گذشته یونسی، تمام تلاش جمهوری اسلامی ایران در عراق را بر باد داد؛ تلاشهایی که با قطره قطره خون جوانان این سرزمین به بار نشسته بود، امروز با چند کلمه زیر سوال رفته است.