به گزارش نما، او از عملکرد وزارت نفت و مجموعه دولت در زمینه واردات بنزین دفاع می‌کند و به صراحت می‌گوید رسانه‌ها این بحث را آب و تاب داده‌اند. این نماینده مجلس هرچند اعلام می‌کند از توضیحات نهادهای دولتی و نظارتی درباره کیفیت مطلوب بنزین وارداتی قانع شده است اما در این مصاحبه نمی‌تواند درباره نحوه قانع شدن خود توضیح قانع‌کننده‌ای به «وطن‌امروز» ارائه دهد و ترجیح می‌دهد از روی «حدس» و «احساس» سخن بگوید. آنچه می‌خوانید حاصل گفت‌وگوی «وطن‌امروز» با حسین امیری‌خامکانی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس درباره واردات بنزین و عملکرد وزارت نفت است.
***
جناب آقای امیری‌خامکانی! یکی از موضوعات روز رسانه‌ای، بنزین وارداتی و کیفیت آن است. البته تقریبا یک‌سال‌ونیم است این موضوع، یک بحث داغ محسوب می‌شود. شما نماینده مردم و عضو کمیسیون انرژی مجلس هستید و اکنون یک‌سال است در جایگاه سخنگویی این کمیسیون نشسته‌اید. نظر شخصی شما درباره واردات بنزین و کیفیت آن چیست؟
موضوع واردات بنزین که زمانی تبدیل به جنجال رسانه‌ای شده بود، بیش از آنکه برخاسته از نظرات کارشناسی باشد، رویکرد و رنگ سیاسی داشت. دستگاههای نظارتی هم اوضاع را کنترل کردند و موضوع به آن شدتی که برخی رسانه‌ها مطرح کردند نبود. حتی دستگاههای نظارتی که ما با آنها ارتباط داشتیم، حاشیه‌های بنزین وارداتی و سرطانزا بودن آن را قبول نداشتند. به نظر من اگر مشکلی بوده، باید بررسی شود اما به آن شدت و با آن آب و تاب نبوده است.
اظهار داشتید دستگاههای نظارتی بر واردات بنزین کنترل داشتند و حاشیه‌های بنزین وارداتی را رد کردند. مشخصا بگویید شما با کدام دستگاه نظارتی در ارتباط بوده‌اید؟
داستان واردات بنزین از آنجا شروع شد که بعد از اینکه تحریم شدیم، پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌های ما فعالیت‌هایی در زمینه تولید ریفرمیت انجام دادند که با بنزین تولید پالایشگاه‌ها مخلوط شود. این ریفرمیت بین 2 تا 6 درصد بنزن داشت. الزام برای واردات بنزین یورو4 مربوط به اردیبهشت 1393 است؛ یعنی آن زمان دولت این را ابلاغ کرد اما وزارت نفت تا تیرماه همان سال فرصت خواست تا بتواند استانداردها را رعایت کند بنابراین طبق گزارشی که ما در دست داریم، احتمال می‌دهیم محموله‌ای کمتر از استاندارد یورو4 وارد نشده باشد. اعضای کمیسیون انرژی مجلس در آن جلسه که وزارت نفت و دستگاههای نظارتی حضور داشتند، از توضیحات نهادهای متولی قانع شدند و راضی بودند.
توضیحات شما خوب بود اما من جواب سوالم را نگرفتم. شما گفتید از توضیحات نهادها و دستگاههای نظارتی قانع شده‌اید و این نهادها اعلام کرده‌اند آلودگی بنزین وارداتی صحت ندارد و بیشتر جوسازی بوده و برخی رسانه‌ها به آن آب و تاب داده‌اند؛ سوالم را دوباره تکرار می‌کنم: کدام دستگاههای نظارتی به شما گزارش دادند؟
سازمان استاندارد، سازمان محیط زیست، سازمان بازرسی کل کشور و دیوان محاسبات. هیچ کدام از اینها تایید نکردند که محموله‌ای پایین‌تر از استاندارد یورو4 وارد کشور شده باشد.
مشکل اینجاست که سازمان استاندارد اصلا کیفیت بنزین را بررسی نمی‌کند. نمیدانم شما از این موضوع اطلاع دارید یا نه اما سازمان استاندارد مطابق اعلام مقامات و مدیران آن، دخالتی در سنجش کیفیت بنزین نداشته است. خلع‌ید شدن این سازمان را آقای موسوی‌نژاد که همکار شما در کمیسیون انرژی است، تایید کرده. سوال من این است که شما چطور از توضیحات سازمان استاندارد که هیچ نقشی ندارد قانع شده‌اید؟
دیگر... حالا... به هر حال... ما باید به چه کسی اعتماد کنیم. اینها دستگاه‌هایی هستند که...
شما همچنین سازمان محیط زیست را به‌عنوان دستگاه نظارتی در زمینه واردات بنزین معرفی کردید. این سازمان در این بحث و جنجال که خودش یک‌طرف آن است، نمی‌تواند مرجع مطمئن و قابل قبولی باشد. الان فقط 2 گزینه باقی می‌ماند؛ یکی سازمان بازرسی کل کشور و دیگری دیوان محاسبات. اینها چه بررسی‌هایی انجام دادند که شما را قانع کردند و به این نتیجه رساندند که بنزین وارداتی در دولت یازدهم مطابق استاندارد یورو4 است؟
هیچ گزارشی تا به حال از سازمان بازرسی کل کشور و دیوان محاسبات برای ما ارسال و به کمیسیون انرژی مجلس ارائه نشده است که تایید کند بنزین کمتر از یورو4 بوده است.
سوال من این است که چه گزارشی به شما ارائه شده است نه اینکه ارائه نشده است. شاید آنها هیچ سند و مدرکی به شما نداده باشند. آیا آنها برگه یا گزارشی مبنی بر انجام تحقیقات و بررسی‌ها در این باره به شما داده‌اند؟ واضح‌تر می‌گویم: شما چه چیزی دیدید و دریافت کردید که قانع شدید؟
ما همین گزارش‌های دستگاههای نظارتی و اجرایی کشور را دیدیم.
آقای امیری‌خامکانی! من از توضیحات شما قانع نمی‌شوم. شاید اشکال از من است که نمی‌توانم سوال را به خوبی توضیح دهم. فرض کنید من نماینده سازمان بازرسی یا دیوان محاسبات هستم و شما هم نماینده مجلس و عضو کمیسیون انرژی هستید. من باید چه سند یا گزارشی به شما ارائه دهم تا قانع شوید که بنزین وارداتی دارای استاندارد یورو4 است؟
وظیفه تایید این مسائل با نهادهای نظارتی است. ما که در مجلس نمی‌توانیم ابزار و دستگاه برداریم و برویم در گمرک یا مبادی ورودی بنشینیم و کیفیت بنزین را بسنجیم.
منظورم این نیست. گویا سوال برای شما مبهم است. من می‌گویم شما کارشناس حوزه انرژی و نماینده مردم در مجلس هستید. نباید به این راحتی قانع شوید. حتما چیزی دیده‌اید یا شنیده‌اید که شما را قانع کرده است. لطفا از آن چیزهایی که دیده و شنیده‌اید برایمان بگویید. منظورم واضح است. ضمنا شما سخنگوی کمیسیون انرژی هستید.
آنها به ما گزارش دادند که در اطراف پمپ‌بنزین‌ها، میزان آلایندگی را اندازه‌گیری کرده‌اند. هم سازمان استاندارد و هم دستگاههای نظارتی گزارشی دال بر اینکه محموله‌ای کمتر از یورو4 وارد شده باشد، ارائه نداده‌اند.
این بحث گویا به نتیجه نمی‌رسد. شما از زاویه‌ای به موضوع نگاه می‌کنید که شفاف نیست. من از شما می‌خواهم از زاویه دیگری به سوالم پاسخ دهید و بگویید چطور قانع شدید و چه سند یا مدرکی در این اقناع تاثیر داشت؟ ضمن اینکه من اصلا نمیدانم و نمی‌فهمم که دیوان محاسبات برای تایید کیفیت بنزین چه کاری می‌تواند انجام دهد. این نهاد، اطلاعات خود را از کجا می‌گیرد؟
دستگاههای نظارتی...
خواهش من این است که کلی صحبت نکنید. شما فقط می‌گویید «دستگاههای نظارتی». لطفا اگر می‌خواهید این بحث را ادامه دهید، با مصداق و به طور واضح سخن بگویید. سوال من از شما درباره دیوان محاسبات است که به گفته شما کیفیت بنزین را تایید کرده و شما قانع شده‌اید.
این موضوع در درجه اول ارتباطی به دیوان محاسبات ندارد.
اما خود شما گفتید که دیوان محاسبات توضیح داده و شما را قانع کرده است!
منظورم سازمان بازرسی کل کشور، سازمان محیط زیست و سازمان استاندارد بوده است.
پس شما دیوان محاسبات را از مجموعه دستگاههای نظارتی خارج می‌کنید در این لحظه. سازمان استاندارد و سازمان محیط زیست هم مطابق توضیحات من و البته مصاحبه همکار شما در کمیسیون انرژی، از این مجموعه خارج می‌شوند. بنابراین فقط سازمان بازرسی کل کشور باقی می‌ماند. لطفا بگویید سازمان بازرسی چه گزارش و سندی ارائه داد تا شما و دیگر اعضای کمیسیون قانع شوید که بنزین وارداتی در دولت یازدهم دارای استاندارد یورو4 بوده و هست؟
عرض کردم که ما در جلسات مختلفی که داشتیم، از گزارش‌های متعدد قانع شدیم.
حداقل درباره یکی از این گزارش‌های متعدد به ما توضیح دهید. فقط یک گزارش را.
نتیجه بحث‌ها این بود که بنزین وارداتی استاندارد است. به نظر ما احساس می‌شود محموله بنزین غیراستاندارد وارد نشده باشد. لزومی هم ندارد وارد شود.
می‌گویید لزومی ندارد وارد شود اما قطعا می‌دانید که بیش از یک میلیارد لیتر بنزین آلوده و غیراستاندارد از اواخر پاییز 92 تا اردیبهشت 93 وارد کشور شده. این را سازمان بازرسی بین‌المللی SGS تایید کرده است. پس احتمالا لزومی داشته است!
ما در کمیسیون انرژی مجلس احساس کردیم که آن روند، اصلاح شده است.
جسارت بنده را ببخشید اما شما چندبار گفتید «احساس کردیم و حدس زدیم که اصلاح شده است.» شما نماینده مردم هستید. نباید بر پایه احساس و حدس سخن بگویید یا قانع شوید. این واژه «احساس» نمی‌چسبد به شما و این جایگاه و این مصاحبه.
نه! برداشت ما این بوده. ما اگر بخواهیم ورود کنیم، همین‌ها هست دیگر!
آیا اصلا شما مطلع هستید که یک میلیارد لیتر بنزین با شرایطی که قبلا گفتم، وارد کشور شده است؟ آیا اسناد آن سازمان بین‌المللی را دیده‌اید؟ دولت نیز تا امروز پاسخ و توضیحی برای آنها نداده است.
دستگاههای نظارتی موظفند با واردکننده یا مجوزدهنده برخورد کنند. اگر چیزی وارد شده، مربوط به زمانی بوده که دولت استاندارد یورو4 را اجباری نکرده بود.
اما کشور که قانون داشته است! چطور است که یک‌میلیارد لیتر بنزین با افزودنی‌های غیرمجاز مانند مشتقات الکلی، ام‌ام‌تی، یک نوع حلال آلی و فروسین با حجم زیاد و ترکیبات سرطانزا وارد کشور می‌شود؟
من معتقدم بعد از اردیبهشت 1393 بنزین با استاندارد کمتر از یورو4 وارد نشده است.
نتیجه می‌گیریم تا قبل از این زمان، بنزین با استاندارد کمتر و نیز غیراستاندارد وارد شده است و اخبار رسانه‌ها جوسازی نبوده. شما همین الان تلویحا این را تایید کردید.
ببینید! یک موقع هست که... بله! درست است. استاندارد رسمی کشور یورو4 نبوده.
پس بنزین غیراستاندارد و نیز با استاندارد کمتر از یورو4 وارد شده و دستگاههای نظارتی هم توجهی نداشتند.
بله! وارد شده است اما کار خلاف قانون نبوده. دستگاههای نظارتی باید جلوی آن را می‌گرفتند اما نگرفتند!
پس این دستگاه‌هایی که شما از توضیحات آنها قانع شده‌اید، در انجام کار خود کوتاهی کرده‌اند! به گفته شما، سازمان استاندارد و سازمان محیط زیست و ... .
بله! اگر کوتاهی شده است باید دستگاههای نظارتی برخورد کنند.
شما فقط ما را به «دستگاههای نظارتی» ارجاع می‌دهید.
خب!... باید... چه کسی دیگر...
الان مردم باید چه نتیجه‌ای از حرف‌های شما بگیرند؟ خیلی مبهم و متناقض است.
ما وزارت اطلاعات را داریم، سازمان محیط زیست را داریم، سازمان بازرسی و سازمان استاندارد را داریم. قانون آنها را مجلس تصویب کرده است. اگر کوتاهی کرده باشند باید قوه قضائیه برخورد کند. ما هیچ دفاعی از واردات بنزین نداریم و هر محموله‌ای غیراستاندارد بوده است را محکوم می‌کنیم! باید با واردکننده و مجوزدهنده برخورد شود.
و با نظارت‌کننده هم باید برخورد شود. درست است؟
(مکث)... بله! با نظارت‌کننده‌هایی که گزارش نکردند.
یعنی برخورد با همان دستگاههای نظارتی که درباره واردات بنزین به شما گزارش دادند و شما قانع شدید؟ با هرکدام از آنها! درست است؟
همین طور است.
بگذریم! علت طرح موضوع ماده 236 در مجلس چیست؟ گویا قرار است آقای زنگنه به مجلس توضیحاتی بدهد.
در جریان نیستم.
این را آقای حسین نجابت در مصاحبه با ما اعلام کرد و خبر آن منتشر شد.
سوال که زیاد داریم. چیز خاصی نیست. همین الان 30 تا سوال از وزیر نیرو داریم.
یعنی شما به‌عنوان سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس از این موضوع بی‌اطلاع هستید؟
احتمال دارد سوالی شده باشد اما این در دستور کار کمیسیون نیست. البته 12-10 سوال از وزیر نفت در دستور کار کمیسیون است.
چه خوب! ما بالاخره توانستیم یک خبر از شما بگیریم. پس 12-10 سوال از آقای زنگنه در دستور کار شماست. اگر امکان دارد محورهای این سوالات را بگویید.
البته 7، 8 تا 10 تا سوال است. من موضوعاتش را به خاطر ندارم.
حداقل یکی از آنها را اعلام کنید.
متاسفانه الان نمیدانم.
پس من یک روز قبل از انتشار این مصاحبه با شما تماس می‌گیرم یا پیام کوتاه ارسال می‌کنم که محورها را اعلام کنید.
بله، حتما!... [اعلام از طریق پیام کوتاه] درباره خرید دکل‌های خارجی، عدم پرداخت مطالبات شرکت‌هایی مثل حفاری شمال، گازرسانی روستایی، آلایندگی پالایشگاه آبادان، وضعیت پالایشگاه آناهیتا، واردات بنزین و جذب نیرو و استخدام‌ها.
من سوالاتم را تقریبا مطرح کردم. در حال حاضر سوال دیگری ندارم. این فرصت در اختیار شماست تا درباره دغدغه‌های کمیسیون انرژی مجلس و موضوعات مهم و روز که در این کمیسیون و از جانب شما در دست پیگیری است، به‌عنوان سخنگوی این کمیسیون با ما و مردم سخن بگویید.
2 طرح آب داریم که البته مستقیما به ما ربطی ندارد و ما کمیسیون فرعی هستیم؛ یکی افزایش دسترسی جمعیت روستایی به آب شرب است و یکی هم طرح بهینه‌سازی مصرف آب شرب کشور. ما 2 جلسه به صورت نیمه‌وقت روی اینها کار کردیم. البته قانع نشدیم و فعلا نیز به این نتیجه رسیدیم که این دو را در قالب یک طرح با عنوان «طرح جامع آب» تجمیع کنیم.
پس اجازه بدهید درباره برخی دغدغه‌های مردم از شما سوال بپرسم. مهم‌ترین انتقاد شما به وزارت نفت یا شخص وزیر نفت چیست؟
(مکث)...
با توجه به مکث طولانی، احتمالا انتقاد ندارید.
بله! انتقاد ندارم.
اما انتظار ما و مردم این است که شما به‌عنوان نماینده مجلس، رویکرد انتقادی به مسائل کشور و دولت داشته باشید.
در حال حاضر انتقادی ندارم.
قبلا چطور؟ در طول 2 سال گذشته به کدام بخش از فعالیت‌های وزارت نفت انتقاد کرده‌اید؟
ما معمولا نیمه پر لیوان را می‌بینیم.
پس احتمالا کار ما خبرنگارها «آب و تاب دادن» است! سپاسگزارم که دعوت ما را پذیرفتید. بعدها درباره طرح جامع «آب» که شما اشاره کردید، بیشتر با جنابعالی صحبت خواهیم کرد. نوشیدنی خود را میل کنید تا تعدادی تصویر از شما در فضای باز اطراف روزنامه ثبت کنیم.
سازمان استاندارد اصلا كیفیت بنزین را بررسی نمی‌كند
موضوع واردات بنزین كه زمانی تبدیل به جنجال رسانه‌ای شده بود، بیش از آنكه برخاسته از نظرات كارشناسی باشد، رویكرد و رنگ سیاسی داشت. دستگاههای نظارتی هم اوضاع را كنترل كردند و موضوع به آن شدتی كه برخی رسانه‌ها مطرح كردند نبود.
۱۳۹۴/۲/۸
