هشدار حداد به اشتباهات كتب درسی

به گزارش نما به نقل از مهر، نشست علمی اعضای شورای فرهنگستان زبان و ادب فارسی با یکصد تن از مولفان کتاب‌های درسی صبح امروز دوشنبه 12 تیر در محل این فرهنگستان برگزار شد.

غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی که میزبان این نشست بود در سخنانی با اشاره به سابقه 13 ساله فعالیت خود در سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی گفت: من بهترین سال‌های عمر خود را از سال‌های 1359 تا 1372 در این سازمان سپری کردم و هر وقت از آن خیابان رد می‌شوم بی‌اختیار همه وجودم به سمت ساختمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی کشیده می‌شود.

وی سپس خطاب به مولفان کتاب‌های درسی با بیان اینکه کار آنها در سال‌های اخیر هم از جهت کمی و هم از لحاظ کیفی رشد داشته است، به اهمیت زبان فارسی در این کتاب‌ها اشاره کرد و گفت: شما به عنوان مسئولان کتاب‌های درسی با زبان و سخن و قلم سروکار دارید، حتی اگر کارشناس ریاضی هم باشید. زمانی که من در این سازمان بودم، متوجه شدم که یکی از مشکلات آموزشی بی‌توجهی به زبان است و اینکه مخاطب نمی‌تواند معنای جمله را درک کند.

وی اضافه کرد: همیشه باید این سؤال برای همه شما مطرح باشد که چیزی که می‌نویسید و می‌فهمید آیا مخاطب و دانش آموز هم آن را می‌فهمد یا نه؟

رئیس فرهنگستان زبان فارسی ادامه داد: هر کسی در ایران زبان فارسی یاد می‌گیرد در اثر تلاش شما است. در همه دنیا هم یکی از وظایف اصلی برنامه ریزان کتاب‌های درسی آموزش صحیح زبان مادری و رسمی آن کشور است. انتظار حکومت‌ها از کتاب‌های درسی در درجه اول آموزش زبان رسمی است.

حداد عادل با اشاره به وظایف فرهنگستان زبان فارسی تاکید کرد: جایگاه فرهنگستان در حوزه زبان فارسی مانند جایگاه بانک مرکزی در سیاست‌های پولی است؛ اگر واحد پول رسمی کشور ما ریال است، زبان رسمی ما هم فارسی است. زبان هم امری متحول است و این تحول مدیریت لازم دارد و فرهنگستان هم برای مدیریت این تحول تاسیس شده است.

وی با اشاره به شمارگان میلیونی کتاب‌های درسی در مقایسه با دیگر کتاب‌ها از تاثیر آنها بر قشر زیادی از مردم سخن گفت و تاکید کرد: زمانی که من در فرهنگستان بودم، جمع شمارگان کتاب‌های سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی 4 برابر کل شمارگان دیگر حوزه‌ها بود و سه چهارم کاغذ کشور صرف چاپ این کتاب‌ها می‌شد.

این نماینده مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ما در فرهنگستان تلاش می‌کنیم از انحراف در حوزه زبان فارسی جلوگیری کنیم، گفت: ما از 2 - 3 سال پیش به فکر تاسیس گروه مستقلی به نام گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی افتادیم و شورایی هم برای آن انتخاب کردیم و از استادانی مانند سلیم نیساری، محمد دبیرمقدم و علی اشرف صادقی در این شورا استفاده کردیم.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در ادامه به مصوب شدن نزدیک به 40 هزار معادل فارسی برای اصطلاحات فرنگی خبر داد و گفت: طبیعی است آنچه ما تصویب می‌کنیم در کتاب‌های درسی هم بیاید. می‌شود این کار را با یک نامه اداری به شما ابلاغ کرد، اما بهتر این است که ارتباط ما و شما اداری نباشد و شما از نزدیک فرهنگستان را بشناسید.

وی با بیان اینکه هنوز لغات خارجی در کتاب‌های درسی موجود است، تاکید کرد: ما برای این لغات معادل‌های فارسی را استخراج کرده‌ایم و انتظار ما این است که جایگزین‌های آنان را در کتاب‌های درسی بگنجانیم.

حداد عادل همچنین با اشاره به تدوین و تصویب رسم الخط فارسی در فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: در زمینه استفاده از رسم الخط نمی‌شود هر کسی ساز خودش را بزند و خط جای اعمال سلیقه نیست.

وی با بیان اینکه ما بیش از 100 جلسه شورای فرهنگستان را به بحث و بررسی دستور خط فارسی اختصاص داده ایم، به اشتباهی که به کتاب‌های درسی راه یافته است، اشاره کرد و گفت: در یکی از جلسات کارگروه‌های مقدماتی سلیقه یکی از اعضا درباره فصل و وصل کلمات مطرح شد که البته شورا آن پیشنهاد را قبول نکرد، اما این تیر از چله کمان در رفت و نظر اولیه به عنوان نظر نهایی در کتاب‌های درسی اعمال شد.

وی با ذکر مثالی در این مورد تاکید کرد: جدا کردن کلمات «بیش» و «تر» در کلمه بیشتر غلط است و از شما خواهش می‌کنیم که این بحث را خاتمه دهید؛ ولو با آن موافق نباشید. مصلحت زبان فارسی این است که حجیت فرهنگستان را بپذیرید.

حداد عادل همچنین استفاده از حرف «ی» علامت کسره اضافه غیرملفوظ را در انتهای کلمات ناصحیح دانست و گفت: اشتباهات زیادی مانند کلمه «میوه‌ی» در کتاب‌های درسی وجود دارد که باید اصلاح شود.

وی همچنین گفت: اجرای تصمیمات این فرهنگستان نباید مثلا 20 سال طول بکشد و به نظرم می‌شود طی 2 سال این مصوبات را در کتاب‌های درسی اعمال کرد.