تراز: بسيارى از مشركان مكه تجارت پيشه بودند، و از اين راه ثروت قابل ملاحظه اى به دست مى آوردند، و در ناز و نعمت به سر مي بردند، و نيز يهوديان مدينه در تجارت مهارت داشتند و از سفرهاى تجارى خود غالبا با دست پر باز مي گشتند، در حالى كه مسلمانان در آن زمان به خاطر شرایط خاص زندگى و از جمله مساله مهاجرت از مكه به مدينه و محاصره اقتصادى از ناحيه دشمنان نيرومند، از نظر وضع مادى بسيار در زحمت بودند و به عسرت زندگى مي كردند، مقايسه اين دو حالت اين سؤال را براى بعضى طرح كرده بود كه چرا افراد بى ايمان اين چنين در ناز و نعمتند، اما افراد با ايمان در رنج و عذاب و فقر و پريشانى زندگى مي كنند؟ که با نزول آيات ۱۹۶ و ۱۹۷ به اين سؤال پاسخ داده شد.
در آیات ۱۹۶ و ۱۹۷ سوره آل عمران می خوانیم:
«لاَ يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ الَّذِينَ كَفَرُواْ فِي الْبِلاَدِ.»
«مبادا جنب و جوش و رفت و آمد (با امكانات و سودجويانه و پيروزمندانه) كسانى كه كفر ورزيده اند در شهرها تو را فريب دهد.» (آیه ۱۹۶)
«مَتَاعٌ قَلِيلٌ ثُمَّ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمِهَادُ.»
«(اين) برخوردارى اندكى است (از دنيا)، سپس جايگاهشان جهنم است و آن بد آرامگاهى است.» (آیه ۱۹۷)
*****
سه نکته:
* فریب جولان ثروت کفار را نخورید
برخی از مسلمانان با دیدن ثروت ظاهری کافران و مشرکان خود را می باختند لذا آیات فوق برای تسلی خاطر دادن به آنها نازل شد. البته این شرایط امروز نیز وجود دارد و عده ای از مردم کشورمان نیز با دیدن شوکت یا قدرت ظاهری کشورهای استعمارگر دچار رعب و وحشت و از خودباختگی می شوند. این آیات به نوعی دلداری برای این افراد است که فریب جولان ظاهری و چند روزه کفار در دنیا را نخورید زیرا این خوشی ها چند صباحی بیشتر نیست ولی عقوبت سخت الهی در انتظار آنهاست!
** لذت زودگذر یا آسایش ابدی!؟
امیرمومنان علی (ع) می فرمایند: «ماخير بخير بعدها النّار؛ خير و خوشى هايى كه به دنبال آن آتش باشد، ارزشى ندارند.» آری، لذت هاى دنیا هم اندکند و هم خود دنیا فانی و زودگذر است، سختی های دنیا هم مانند لذایذش از بین رفتنی اند. در عوض آرامش وآسايش ابدى از آنِ مؤمنان است.
*** اعزام هیات های سیاسی دشمن شما را نفریبد
در تفسیر نور که نگارشش به چندین سال قبل مربوط می شود نکته ای ذیل آیه فوق نوشته شده است که شاید اگر امروز کسی این حرف را مطرح می کرد متهم به سیاسی کاری می شد! این حرف و هشدار برگرفته از آیات فوق گویی برای امروز ما و دولت مردان عزیزمان است. در تفسیر نور ذیل آیه ۱۹۶ سوره آل عمران نوشته شده است:
«اعزام هيأت هاى سياسى، اقتصادى، نظامى، تشكيل جلسات و مصاحبه ها از سوى دشمن، شما را فريب ندهد.» «لايغرّنّك تقلّب الّذين كفروا.»
چرا كفار در ناز و نعمتند و مومنین در فقر و پریشانی!؟
اعزام هیات های سیاسی دشمن شما را نفریبد
مقایسه دو حالت این سؤال را براى بعضى طرح كرده بود كه چرا افراد بى ایمان این چنین در ناز و نعمتند، اما افراد با ایمان در رنج و عذاب و فقر و پریشانى زندگى می كنند؟
۱۳۹۴/۴/۸