نمونه‌برداری ایران از پارچین در حضور بازرسان آژانس

به گزارش نما، خبرگزاری رویترز در گزارشی به قلم جان آیریش و لویی شاربونو از پاریس و سازمان ملل نوشته است : به گفته دو دیپلمات غربی بازرسان سازمان ملل در زمانی که تکنیسین های ایرانی از یک سایت کلیدی نظامی نمونه برداری می کنند حضور خواهند داشت. این اقدام باعث خواهد شد تا مخالفت جمهوریخواهان امریکا با توافق هسته ای بین ایران و قدرتهای جهانی تضعیف شود.

این دیپلماتها با جزئیات ترتیبات محرمانه بین ایران و دیده بان هسته ای سازمان ملل برای بازرسی از سایت پارچین که بعضی از کشورها احتمال می دهند شاید آزمایش های مرتبط با تسلیحات هسته ای در آن انجام شده باشد آشنا بودند.

ایران این ادعا را تکذیب می کند اما به عنوان بخشی از توافق تاریخی ماه ژوئیه در مقابل کاهش تحریمهای بین المللی با بازرسی های جامع آژانس بین المللی انرژی اتمی از سایتهای مشکوک خود موافقت کرده است.

خبرگزاری آسوشیتدپرس در ماه اوت در گزارشی اعلام کرد توافق مربوط به پارچین حاکی از آن است که بازرسان آژانس اجازه ورود به این سایت را نخواهند داشت و بر اطلاعات و نمونه های محیطی ارائه شده از سوی تکنسین های ایرانی متکی خواهند بود.

آسوشیتدپرس آن چیزی را که می گفت متن پیش نویس اولیه این توافق است منتشر کرد اما این متن تاکنون تائید نشده است.

جمهوریخواهان در کنگره امریکا از این گزارش به عنوان دلیلی برای اینکه بگویند دولت باراک اوباما رئیس جمهور امریکا در مسئله حساس بازرسی ها برای بررسی جاه طلبی احتمالی تهران جهت ساخت یک بمب اتمی ، در مقابل ایران تسلیم شده است استفاده کرده اند. ایران می گوید برنامه هسته ای اش کاملا صلح آمیز است.

یوکیا آمانو مدیرکل آژانس این گزارش را «یک تفسیر بد » توصیف کرد و آن را رد نمود گرچه او از ارائه جزئیات آنچه که تعدادی از جمهوریخوان آن را « بخش سری توافق » بین ایران و آژانس در مورد پارچین توصیف می کنند خودداری نمود. آمانو روز 20 اوت گفت که ترتیبات مربوط به این مسئله با ایران از جهت فنی درست است.
توافق امضا شده بین ایران و آژانس هنوز علنی نشده است.
اما این دو دیپلمات غربی به خبرگزاری رویترز گفتند در حالی به ایرانی ها اجازه داده خواهد شد تا خود اقدام به نمونه برداری کنند اما بازرسان آژانس هم در محل حضور خواهند داشت و کاملا به فعالیت های آنها دسترسی خواهند داشت.

یکی از این دیپلماتها گفت :« توافقی وجود داشت مبنی بر اینکه ایرانی ها بتوانند وجهه خود را حفظ کنند و آژانس بتواند مطمئن شود که بازرسی های خود را مطابق با الزامات سختگیرانه اش انجام می دهد.»

دیپلمات دیگر افزود بازرسی ها در سایت پارچین که در فاصله 30 کیلومتری جنوب شرق تهران قرار دارد توسط تیم های مشترک ایران و آژانس مجهز به دوربین که بر این فرایند نظارت خواهند داشت و آن را ضبط خواهند کرد انجام خواهد شد.

این دیپلمات اظهار داشت :« آژانس زمانی که ایرانی ها در پارچین نمونه برداری می کنند حاضر خواهد بود. این رویکرد برای دسترسی مدیریت شده ، چیزی است که با سازوکارهای آژانس نسبتا منطبق است. واقعا چیزی که مایه نگرانی باشد وجود ندارد.»
این دیپلمات افزود :« متاسفانه مطالب تحریف شده و غیردقیقی در رسانه ها وجود داشته است مبنی بر اینکه ایران صرفا از خود بازرسی خواهد کرد. نه اینگونه نیست.»
امکان تماس با دفتر نمایندگی سازمان ملل در نیویورک یا مقر آژانس در وین برای کسب نظر آنها در مورد ترتیبات مربوط به بازرسی از پارچین فراهم نشد. رضا نجفی نماینده ایران در آژانس روز پنجشنبه گفت ایران اجازه درز جزئیات مربوط به ترتیباتش با آژانس را نخواهد داد.

- استفاده مخالفان توافق از یک گزارش تهران بدون اینکه آژانس تائید کند که ایران به وعده های داده شده در توافق تاریخی 14 ژوئیه عمل می کند قادر نخواهد بود تا کاهش تحریمها را که بسیار به آن نیاز دارد شاهد باشد.

بر اساس این توافق بخش عمده تحریمها علیه ایران در مقابل محدود شدن برنامه هسته ای این کشور که دستکم به مدت ده سال برقرار خواهند ماند برداشته خواهند شد.

بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی آژانس به تعدادی از کشورهای عضو ، ایران در گذشته احتمالا آزمایش های هیدرودینامیک در پارچین انجام داده است تا برآورد نماید مواد بخصوصی در شرایط فشار بالا نظیر یک انفجار هسته ای چگونه از خود واکنش نشان می دهند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارش خود چندین بار اصلاحاتی به عمل آورد . یک نسخه اصلاح شده و سه پاراگرافی این گزارش هم اکنون در پایگاه اینترنتی این خبر وجود دارد و می گوید که به ایران اجازه داده خواهد شد تا برای بازرسی از پارچین از کارشناسان خود استفاده کند. در این خبر به نقش آژانس اشاره ای نشده است.

جمهوریخواهان طی هفته های اخیر مکررا در تلاش برای کسب آرای کافی جهت رد این توافق در کنگره به این گزارش آسوشیتدپرس استناد کرده اند. روز پنجشنبه این تلاشهای آنها زمانی که دموکراتهای مجلس سنا سد راه قطعنامه ای شدند که این توافق را رد می کرد به شکل موثری شکست خورد و به این ترتیب راه برای اجرای آن هموار گردید.

سناتور جمهوریخواه سوزان کالینز که یکی از معدود جمهوریخواهانی بود که تعدادی از ناظران فکر می کردند شاید از این توافق حمایت کند هفته گذشته در سخنرانی خود در مجلس سنا به این گزارش استناد کرد و اعلام کرد که او علیه این توافق رای خواهد داد.
کالینز گفت :« بر اساس گزارش رسانه ها ، ایرانی ها خود مسئول عکسبرداری و نمونه برداری محیطی از پارچین هم خواهند بود که یک تاسیسات بزرگ نظامی است و احتمال می رود فعالیت های هسته ای در آن انجام شده باشد و شاید هنوز هم در جریان باشد.»
لیندسی گراهام سناتور جمهوریخواه و از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری با نوشتن نامه ای به جان کری وزیر خارجه امریکا خواستار اطلاعاتی در مورد این گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس شد.

گراهام نوشته است:« اجازه دادن به ایرانی ها برای بازرسی از سایت های هسته ای خودشان بویژه یک سایت بدنام نظامی ، همانند اجازه دادن به زندانی ها برای اداره زندان است.»

بر اساس نقشه راه توافقی که ایران در کنار توافقنامه سیاسی 14 ژوئیه با آژانس به آن دست یافته است جمهوری اسلامی باید اطلاعات کافی در مورد برنامه هسته ای گذشته خود در اختیار آژانس قرار دهد تا این نهاد مستقر در وین بتواند تا آخر سال گزارشی در این مورد تهیه کند.

ایران از مدتها قبل در مقابل تحقیقات آژانس در مورد جنبه های نظامی احتمالی فعالیت های هسته ای گذشته خود که عمدتا به دوره قبل از سال 2003 مربوط می شود مانع تراشی کرده است و می گوید گزارشهای اطلاعاتی که انگیزه اصلی آژانس از این تحقیقات است ساختگی است.

یکی از این دو دیپلمات غربی که در اول گزارش به او اشاره شد گفت :« آژانس در مورد اینکه الزاماتش رعایت خواهد شد هیچ نگرانی ندارد. این اصلا مسئله ای نیست. مسئله اصلی این است که آیا ایران تا آخر سال نگرانی های ما را برطرف خواهد کرد یا خیر. در این لحظه به نظر می رسد که آنها دارند به تعهدات خود عمل می کنند.»